Lekker gluren in huis van een ander
Back Stage leert proces van idee tot première
zaterdag 20 augustus 2011
lijk afschermen voor dood en verdriet.
„Dat roept bij kinderen alleen maar meer
vragen op. Wellicht dat onze voorstelling
ouders juist een opening biedt eens met
hun kinderen over de dood te praten."
HUIS blijkt ook zeer actueel nu de discus
sie over 'Leven Voltooid' weer oplaait.
De regisseur: „Dat is niet bewust ge
beurd, maar bij ons aan tafel vroeger
werd er wel met regelmaat over het le
venseinde gepraat. Mijn moeder werkte
namelijk in de zorg voor terminale patiën
ten en ik heb die verhalen daarover dus
wel meegekregen."
Schippers en Van Gucht maakten HUIS
in opdracht van theatergezelschap Het Fi-
Ron is bijvoorbeeld in staat om van het
aantrekken van een steunkous al een hila
rische act te maken."
Schippers is een allrounder op theaterge-
bied. Zij volgde een opleiding als drama
docent, behaalde haar Master Theaterdra-
maturgie aan de Universiteit in Utrecht
en specialiseerde zich in vormgeving. Be
halve zelf acteren, daar waagt ze zich niet
aan. „Nee, daar ben ik te zenuwachtig
voor", erkent ze. „Vroeger heb ik wel ge
speeld hoor, in schoolvoorstellingen bij
voorbeeld."
Haar liefde voor het theater lijkt er altijd
al te zijn geweest. „Als kind was ik het
meisje dat het initiatief nam met kinde-
-ren uit de buurt in de garage toneelstuk
jes te gaan maken en opvoeren. Het mees
te van het vak heb ik later vooral geleerd
als regie-assistente bij het RO-theater. Als
spinnetje in het web leerde ik daar hoe
belangrijk iedereen binnen een bepaald
facet voor een voorstelling is."
HUIS, familievoorstelling (voor kinderen vanaf 8
jaar), van 27 augustus t/m 3 september, Koorkerk
hof, aanvang: 16.00 en 19.00 uurzaterdag, zon
dag en woensdag ook om 14.00 uur. Toegang gra
tis. Kaarten afhalen bij de infobalie van het Nazo
merfestival op het Abdijplein.
foto Joris van Bennekom
Vrijwel iedereen vindt het leuk bij anderen door het raam
naar binnen te gluren. In de voorstelling HUIS mag het pu
bliek zelfs binnenkomen om de bewoner van dichtbij te be
kijken. Regisseur Jellie Schippers over dit bijzondere HUIS.
door Ali Pankow
Vormgeving is altijd een belang
rijk onderdeel in de producties
van Jellie Schippers. Zij werkt
nauw samen met de Vlaamse
theatervormgever Myriam van Gucht.
Beiden houden van 'bijzondere ontmoe
tingen'. „Dat zie je terug in de voorstellin
gen", zegt Schippers.
Sinds kort woont deze theatermaakster
in Antwerpen, voorheen in Kampen. „Ik
liep daar graag door de binnenstad en
dan keek ik 's avonds lekker naar binnen
bij al die huizen waar de lichten aan en
de gordijnen open waren. Mensen voor
de televisie, of alleen aan tafel aan een
maaltijd. Het levert allerlei verhalen op in
mijn hoofd. Ik schrijf ze op in kleine aan
tekenboekjes en vertel ze ook direct door
aan Myriam. Zo beschikken we over een
arsenaal aan indrukken waaruit we tij
dens het maken van een voorstelling kun
nen putten."
In HUrS zitten de toeschouwers letterlijk
in het decor: naast het bad, op de wc, bo
ven het aanrecht of aan de rand van het
bed. Het huis wordt bewoond door een
oude man, die vindt dat hij wel lang ge
noeg heeft geleefd. Hij wil afscheid ne
men, maar dat blijkt in de praktijk toch
wat moeilijker dan hij dacht.
Een zwaar onderwerp voor een familie
voorstelling, geschikt voor kinderen van
af acht jaar? „Het hoeft niet allemaal
jong, hip en zelfverzekerd te zijn. Je mag
kinderen best met de dood confronteren,
als het maar met zorg en liefde gebeurt.
Natuurlijk niet op een botte manier. Vrij
wel alle kinderen hebben toch ook opa's
en oma's. Die gaan ook dood of praten
over doodgaan", zegt Schippers.
Zij wil ingaan tegen de hedendaagse ten
dens dat ouders hun kroost zoveel moge-
liaal in Utrecht. Het moest een bijzonder
'huisje' worden om in de zomermaanden
neergezet te kunnen worden op allerlei
theaterfestivals en in het najaar en voor
jaar een tournee te maken langs scholen
in de provincie Utrecht. Bij het ZNF
krijgt het- huisje een plek op het Koor
kerkhof Per keer kunnen circa veertig
toeschouwers de voorstelling bijwonen.
„Afhankelijk van het aantal kinderen kun
nen dat er wat meer zijn." De mix van
jong en wat ouder publiek vindt zij zelf
het mooist. „Kinderen lachen bij sommi
ge scènes wat hartelijker. Volwassenen
voelen wellicht net iets meer de pijn die
eronder schuilt."
De rol van de oude man wordt vertolkt
door Ron Lente. Volgens Schippers is hij
precies de juiste acteur voor deze rol.
„Ron heeft veel ervaring met het spelen
voor zowel kinderen als voor volwasse
nen. Bovendien is hij heel goed in come
dy en slapstick, die deze voorstelling hu
mor en lichtheid geven. Ik had te maken
met het feit dat oude mensen niet zo
energiek meer zijn en dat alles trager
gaat. Als ze een inspanning hebben gele
verd, moeten ze geruime tijd rusten.
Maar hoe geef je dat vorm en hoe houd
je tevens de voorstelling boeiend? Nou,
In de voorstelling HUIS zit het publiek als het ware vastgeplakt aan het decor.
door Ali Pankow
Een mooi verhaal is een goed begin
voor een theatervoorstelling, maar
er komt meer voor kijken: acteurs,
een regisseur, decor, kostuums, licht, ge
luid. Ontwerpster Jephta Hermelink laat
het proces 'van idee tot première' ervaren
met de tentoonstelling Back Stage van
Theater Instituur Nederland (TIN).
„De presentatie is in de eerste plaats ge
maakt voor jongeren, op een manier dat
ze zelf beleven wat de verschillende fasen
inhouden. Scholen kunnen, als ze dat wil
len, een bezoek aan Back Stage voorafin
de klas voorbereiden, maar dat hoeft niet
per se. Ze kunnen zich ook laten verras
sen", zegt Hermelink.
Vakkundige begeleiding door een drama
docent bij het doorlopen van de vier fa
sen acht zij wel van belang. Tijdens het
NazomerfestiVal bezoeken circa 600 leer
lingen uit het voortgezet onderwijs en ba
sisonderwijs deze tentoonstelling. Drama
docenten Yvonne Lem en Sjoerd van Hel
mond tekenen voor de begeleiding.
Volgens Hermelink is Back Stage uiter
aard ook geschikt voor individuele bezoe
kers van alle leeftijden die zich eens wil
len verdiepen in het proces van theater
maken. In de vier fasen komen het idee,
het ontwerp, het repeteren en de premiè
re aan de orde. In de eerste ruimte kun
nen de bezoekers een zogeheten mood-
board (soort collage van inspiratiebron
nen) maken. In de tweede ruimte kunnen
de effecten van geluid, licht, kostuums en
decor worden uitgetest.
Daarna wacht een mini-repetitielokaal
met een virtuele regisseur die advies geeft
tijdens het repeteren van een scène. Ten
slotte breekt de première aan. Dat is het
moment waarop alles samenkomt. De
technici bouwen het decor en de techniek
op, de acteurs bereiden zich voor.
„Individuele bezoekers hebben de keus of
ze de tentoonstelling wel of niet interac
tief willen beleven. Alleen kijken en luiste
ren kan ook", zegt Hermelink. Bij elk on
derdeel wordt uitgelegd hoe het werkt en
wat de historische ontwikkeling is. Verder
vertellen bekende theatermakers via de
beeldschermen over hun vak.
Back Stage27 en 28 augustus vanaf 12.00 uur,
29 augustus t/m 3 september, vanaf 16.00 uur.
Locatie: kloostergang, Abdijplein.
Back Stage: achter* de schermen kijken.
