pletter op zoek naar geluk
Ditmaal houdt Daan het eenvoudig en intiem
zaterdag 20 augustus 2011
kort na de première van Oom Wanja.
Knipper speelde in Moskou, Tsjechov
verbleef om gezondheidsredenen op
het eiland Jalta. Vandaar die briefwisse
ling. De Bruijne kan zich goed vinden
in die omschrijving 'halftonen'. „In de
tekst zit iets geheimzinnigs, iets van
verlangen, maar zonder dat het echt
wordt uitgesproken. Het personage
gooit als het ware iets op en de toe
schouwer moet zelf bepalen wat hij er
mee doet, hoe hij het inkleurt." Vol
gens de actrice verklaart dat voor een
groot deel waarom de sfeer per voor
stelling kan verschillen.
'Het gaat altijd mis met de personages
in de stukken van Tsjechov. Ze kun
nen maar het beste zorgen dat ze veilig
zijn'. Met die analyse van een bevrien
de vakgenoot kan De Bruijne wel uit
de voeten. Wat lelena betreft: „Ze gaat
uiteindelijk vreemd met de dokter,
maar niet vanuit berekening. Het over
komt haar. Dat maakt natuurlijk groot
verschil hoe je als speelster zo'n scène
ingaat, als je dat vanuit onschuld doet
en niet vanuit een vooropgezet plan."
Voor De Bruijne is het haar 'eerste Tsje
chov' in haar professionele loopbaan.
„We hebben Oom Wanja wel in het
tweede jaar van de Toneelschool in
Maastricht gespeeld. Toen had ik de rol
van Sonja."
Zelf lijkt deze doortastende actrice heel
ver te staan van de zuchtende, voort
tobbende figuren die Tsjechov creëer
de. Zo gooide De Bruijne bijvoorbeeld
na één jaar studie psychologie het roer
om en ging naar de toneelschool. „Ik
weet niet of ik wel zo doortastend ben
hoor. In feite ben ik van heel ver geko
men. In Zeeland kreeg ik destijds te ho
ren: 'Toneel dat is niet voor ons soort
mensen. Die mensen lopen daar alle
maal in het zwart', zeiden ze ook over
het Herman Teirlinck Instituut in Ant
werpen als ik zei dat ik daar naar toe
wilde."
De Bruijne verheugt zich op de opvoe
ringsreeks van Oom Wanja in Zeeland.
De monumentale schuur in Wilhelmi-
nadorp biedt volgens haar zo mogelijk
een nog mooiere ambiance dan de
stadsboerderij in Almere.
De samenwerking tussen Theater
groep Suburbia en Theaterproductie
huis Zeelandia ligt voor de hand. Al-
bert Lubbers, vaste regisseur van het in
Almere gevestigde theatergezelschap
heeft ook al diverse Nazomerfesti
val-regies op zijn naam staan.
„De boer en boerin van stadboerderij
De Kemphaan dragen Suburbia een
warm hart toe. Toen zij dit jaar een
gloednieuwe schuur lieten bouwen, be
sloot ik daar met onze theatergroep
een productie te komen spelen. De
schuur leek gemaakt voor Oom Wanja,
maar het stuk zal ook in de schuur in
Wilhelminadorp heel goed tot zijn
recht komen", zegt Lubbers.
Met een co-productie creëer je een rui
mer budget en dat is welkom in deze
tijd van drastische bezuinigingen bin
nen de kunstsector.
Lubbers maakte een eigen vertaling
van het stuk. „De bestaande versies
vond ik te breedsprakig, te literair. Ik
wilde een heel concrete tekst. Daar
heb ik dus erg op gezeten, op die con
creetheid. Het was overigens een heel
karwei, die vertaling, want ik ken geen
Russisch. Ik moest het via het Frans en
het Engels omzetten."
Lubbers hecht groot belang aan een
goed samengesteld ensemble. Hij
houdt geen open audities, maar nodigt
de spelers, die hij bij voorbaat op het
oog heeft, persoonlijk uit.
„De spelers moeten immers het ver
haal vertellen. Als regisseur ben ik er
om de toon, het onderwerp en de stijl
in de gaten houden. Daar ben ik wel
heel strak in, maar bij de invulling van
de rollen verwacht ik veel eigen in
breng van de spelers."
Albert Lubbers is dus een spelersregis
seur? „Absoluut. Ik wil het publiek
niet opzadelen met hoe ik als regisseur
over Tsjechov en over Oom Wanja
denk. Mijn werk is een sterke voorstel
ling te maken, waarin het verhaal
voor een breed publiek op toegankelij
ke wijze wordt verteld."
in Wilhelminadorp.
het platteland verhuizen. Daar heeft le
lena geen enkele afleiding meer. Met
Wanja heeft zij aanvankelijk een echte
vriendschapsband, maar die gaat kapot
door de verliefheid die hij op haar pro
jecteert Daarmee verliest ze haar maat
je in dat huis."
Over de vraag of Tsjechov komedies of
tragedies schreef, hebben veel theater
makers zich al het hoofd gebroken. Erg
lollig lijken de personages in Oom
Wanja het niet te hebben. Toch valt er
vaak te lachen tijdens de voorstelling
zo bleek tijdens de opvoeringsreeks op
Stadslandgoed De Kemphaan in Alme
re, eerder deze zomer. „Het ligt heel
erg aan de avond of het de kant van tra
gedie of komedie op gaat, aan de ma
nier waarop het publiek omgaat met
wat in de voorstelling wordt opgewor
pen", constateert De Bruijne. „Jelena is
een rol in halftonen", schreef Olga
Knipper, Russiche, actrice én echtgeno
te van Tsjechov, destijds aan haar man
foto Lex de Meester
door René de Dreu
In België preekt Daan Stuyven (1969)
al jaren voor een grote eigen paro
chie. Ze kennen hem, z'n fratsen,
donkere en lichte kanten, muzikale wis
pelturigheid en vooral ook als muzikant
die op geen enkele manier een blad voor
de mond neemt. „In Nederland ligt dat
anders. Mensen staan onbevangen voor
het podium. Wie of wat is die Daan? Dat
betekent twee keer zo hard werken dus.
Maar dan is de voldoening voor mij ook
wel twee keer zo groot"
Daan bracht vorig jaar met zijn gelijkna
mige band tijdens het Nazomerfestival
een wervelende show van hoog muzikaal
niveau. Terugkomen dus. Wel met de
grote nummers uit zijn lange carrière,
maar dan intiemer gearrangeerd en zon
der de kenmerkende bombast.
In november vorig jaar verraste Daan
vriend en vijand met het uitbrengen van
het album Simple. Op twee nieuwe num
mers na een bijzondere keuze uit zijn
oeuvre tot dan toe. Het had een allegaar
tje kunnen zijn omdat elk album van
Daan een eigen karakter en stijl heeft.
Maar door in kleine bezetting met een se
lectie van achttien songs te werken is het
uitgegroeid tot een nieuw hoogtepunt in
zijn carrière.
„Het begon met de wens om een toertje
langs dé theaters te doen in een kleine be
zetting. Eenmaal bij elkaar in de oefen
ruimte is al bij het eerste nummer het
idee voor deze aanpak ontstaan. De ach
tergrondzang, de cello, vibrafoon en de
ongecamoufleerde teksten gaven een
heel eigen sfeer. Het sloot aan bij de be
hoefte om juist de tekst een grotere rol te
geven. Ook als artiest verander je met de
jaren. Alsof je andere kleren aantrekt."
Daan, vr. 2 september, Abdijplein Middelburg. Aan
vang: 21.00 uur. Prijs: €17,50 (CJP/65+ €15,-)
foto Lex de Meester
Daan, vorig jaar op het Zeeland Nazomerfestival.
