8|
Traditie in veel uitingen
H
ProjectKrot of Kans' maakt huis tot kweekvijver voor creatieve ideeën
donderdag 11 augustus 2011
Nico Out gaat elke week op
zoek naar het beste wat
Zeeland op het gebied van
beeldende kunst
te bieden heeft.
Karei van Veen (1898 -1988)
woonde van 1922 tot 1942 in
Veere en staat te boek als gentle
man - schilder, een titel die hij
mede ontleent aan zijn bewegen in de
hoogste kringen. Museum De Schotse
Huizen toont een overzicht van zijn
oeuvre.
Hij portretteerde naast enkele naoorlogse
premiers ook leden van het koninklijk huis.
Zijn portret van koningin Juliana hing als re
productie in elk gemeentehuis. Van Veen
was een getalenteerd portrettist, maar zijn
andere werk is zeker zo interessant.
Hij schilderde graag taferelen met circusar
tiesten en dansers en zette hen dan in een
onberispelijk academische techniek neer als
waardige, mooie mensen die het leven in
houd en kleur geven. Er spreekt een verlan
gen uit naar een onbekommerde wereld vol
liefde en speelsheid.
Wereldvreemd was Van Veen echter niet,
gelet op zijn houding ten opzichte van de
Duitse bezetter, die hem als gijzelaar naar
Sint Michielsgestel stuurde. Waar hij dan
weer tientallen kleine portretten van zijn
medegijzelaars maakte.
In Veere kunnen de bezoekers genieten van
de verfijning van Van Veens visie en vorm.
)e ziet dat hij in de jaren '20 wat meer de
lijn gebruikte. Wellicht deed hij dat mede
onder invloed van Jan Heyse, een oudere
ook in Veere wonende collega, die hem ook
enthousiast maakte voor de houtsnede.
In zijn latere werk is wat meer toets te zien,
maar de strakke, beheerste vorm bleef Van
Veen schilderde tot op hoge leeftijd op ni
veau, getuige bijvoorbeeld Wachtend in de
coulissen uit 1985. Maar ook zijn kleine sculp
turen zijn prachtig.
et werk van de uit Mechelen (B)
afkomstige Gust Dierickx (1924)
staat in de traditie van het
Vlaams expressionisme. Boeren
en vissers, stallen en haventjes worden in
brede toetsen en lijnen ten tonele gevoerd.
Je ziet bonkige, in oliepakken gehesen vis
sers worstelen met een zeil, een gehoofd-
doekte oudere vrouw een koe melken en
sjouwers gebukt gaan onder zware lasten.
Veel van het leven dat Dierickx toont be
staat niet meer, net zoals de kermisscènes
die Van Veen etaleert. Nostalgie is beiden
niet vreemd, maar ik proef bij Dierickx ook
een streven om de verbondenheid van
mens, arbeid, land en water neer te zetten
tegenover de anonimiteit en vervreemding
van onze tijd. De zware, stevig uitgevoerde
werken mogen er zeker zijn, maar in de
composities die zijn opgebouwd uit losse,
naast elkaar geplaatste kleurvlekken is zeker
zoveel te beleven.
Het sterkst zijn de paar kleinere zeegezich
ten, waarin Dierickx zich volledig concen
treert op het schilderen zelf. Daarin lossen
scheepjes op in de tijdloze kleurnuances
van water en lucht. De hoekige koppen en
naakten van Gerda Rutters vullen het werk
van Dierickx uitstekend aan.
Erik van Houten uit Cadzand werd
uitgenodigd om in de voorbeeldig
gerestaureerde Grote Kerk van Groe-
de te exposeren en vulde daarop de
drie portretten die hij eerder van Groedena-
ren maakte aan tot negentien: één beeld,
een tekening en verder schilderijen, klein
en groot. Typerend voor zijn werk is een
goed gevoel voor vorm, kleur en lijn. Speels
en raak zet hij elk van de mannen karakte
ristiek neer.
Ontwapenend, gereserveerd, bescheiden, or
delijk, obsessief of chaotisch, je leest het uit
de blik die ze mee kregen, uit de compositie
én uit de materiaalkeuze. Zo kreeg een 'piet
je precies' een uitvoering in stipjes witte
verf op zwart rubber over een metalen ras
ter. Ook schilderde Van Houten de plaatselij
ke benzinepomphouder op een reclame
bord van Shell.
In het enige beeld komt de creativiteit van
Van Houten bijzonder naar voren. Op een
met rubberen fietsbanden omwikkelde sok
kel plaatste hij een zwarte plaat waarop in
wit vogelnamen staan te lezen.
In de linker rand van de plaat is het profiel
van de geportretteerde uitgespaard. Die is
zelf dus onzichtbaar, maar bestaat bij de gra
tie van wat hij waarneemt. Een vondst!
'Wachtend in de coulissen' (1985) van Karei van Veen
Mocht u Groede aandoen vergeet dan niet
op de vide van de Grote Kerk de ingetogen
etsen, zeefdrukken en foto's van Anne-Lies
Soet te bekijken. En loop ook eens langs bij
boekhandel/uitgeverij/galerie Duo Duo,
waar Groedenaar )an Verschoore zijn gesti
leerde lino's toont en mede-exposant Eric
Hirdes aan wat kleur en ragfijne lijntjes ge
noeg heeft om je mee nemen naar plekken
waar de werelden van natuur en het eigen
innerlijk samenvallen.
Karei van Veen, Museum 'De Schotse Huizen',
Kaai 25/27, Veere. T/m 18 september, dage
lijks 13.00 - 17.00 uur. Gust Dierickx, Huis der
tekeningen, Molstraat 1, Middelburg. T/m 28
augustus, aanbellen of op afspraak
0118-601770. Erik van Houten en Anne-Lies
Soet, Grote Kerk, Markt 1, Croede. T/m 28 au
gustus, dagelijks 13.30 - 16.00 uur. Jan Ver
schoore en Eric Hirdes, Duo Duo, Molenstraat
16, Groede. T/m 2 september, do., vr, zo.
13.30- 16.00 uur.
door Ali Pankow
Architect Hannah Fre-
deriks uit Rotterdam
woonde vijf weken in
een huis aan de Noordwal 5 in
Oostburg. Zij deed dat in het ka
der van het project KROTof-
KANS van het Centrum voor
Beeldende Kunst en Architectuur
(CBK) Zeeland. Frederiks geeft
nu het stokje over aan architect
Johan de Koning uit Middelburg.
„Het doel van dit project is te ko
men tot visievorming over het
toekomstig wonen in een klein
schalig gebied. De behoefte aan
ideeën is ingegeven door stagne
rende woningmarkt, krimp van
de bevolking en de veranderende
samenleving", zegt coördinator ar
chitectuur Petra de Braai van het
CBK. Het centrum werkt samen
met onder meer Het Zeeuwse Ge
zicht, BNA Kring Zeeland, Woon-
goed Zeeuws-Vlaanderen en de
provincie Zeeland.
„Wij willen bewoners in dit ge
bied stimuleren positief te laten
nadenken over hun woonomge
ving. Daarnaast trachten we ook
mensen van buitenaf te interesse
ren voor Zeeuws-Vlaanderen",
licht De Braai toe.
Het project duurt een jaar. Drie
kernen - Oostburg, Sas van Gent
en een dorp in de gemeente
Hulst - zijn er elk voor vier maan
den bij betrokken. Woongoed
stelt de panden beschikbaar en di
verse bewoners met een creatieve
geest krijgen er tijdens hun ver
blijf de ruimte plannen te ontwik
kelen hoe een huis beter verkoop
baar en straat, wijk of dorp aan
trekkelijker kunnen worden.
Volgens De Braai wordt het be
treffende huis op deze manier tot
een soort kijkdoos gemaakt. Geïn
teresseerden kunnen in gesprek
gaan met de specifieke bewoner
en zelf ook ideeën aandragen
voor positieve impulsen van de
woningmarkt."
De belevenissen van de bewoners
worden verzameld op de website:
www.krotofkans.nl.
Petra de Braai (I) samen met Hannah Frederiks voor een van de lege pan
den in Oostburg. foto Mary Remijnse