Londen heeft contact verloren
II
'Veel Britten kunnen amper rondkomen en het hele kabinet is op
vakantie naar warme en dure oorden'
Hoge werkloosheid
Rellen slaan over naar andere Britse steden
Londenaar Wahid reageert op de rellen
woensdag 10 augustus 2011
zijn allemaal bang'
door Yolanda Bobeldijk
Winkels in de
buurt van
station
Hackney
Central, in
het oosten
van Londen, sluiten deze dinsdag
middag langzaam hun rolluiken.
Voor de ingang van de McDo
nald's staat een medewerker op
wacht. Het restaurant is uitgestor
ven. „Uit veiligheidsoverwegingen
kun je hier momenteel alleen eten
afhalen", zegt ze tegen een roodha
rige vrouw die naar binnen wil.
Voor het raadhuis staan wel dertig
agenten opgesteld. Een politieheli-
kopter cirkelt boven de stad. De
sfeer voelt grimmig aan. „Je voelt
het in de lucht hangen", zegt de ei
genaar van de Wetherspoons pub,
die ook zojuist de rolluiken naar
beneden heeft gedaan. „Maandag
middag begon het ook rond deze
tijd", aldus de kroegbaas. „We zijn
allemaal bang. Het is compleet uit
de hand gelopen."
Veel Londenaren hebben geen
idee waar het geweld van de laat
ste dagen ineens vandaan komt.
Maar de 26-jarige Michael, die
voor het lokale Job Centre staat,
kan de boosheid wel begrijpen.
„Alle jeugdclubs in dit gebied zijn
gesloten. Er is hier geen werk. Als
je geen respect krijgt, dan ga je res
pect afdwingen, vandaar dat er ge
weld ontstaat." Zijn vriend Conan
(26) is het met hem eens. „Ik heb
de rellen zelf gezien en het was
een mix van jong, oud, zwart,
blank. En op het nieuws hoor je
enkel weer dat het om de etnische
minderheden gaat." Jongeren voe
len zich in de steek gelaten, weet
hij. „Neem de Olympische Spelen
in Stratford. Het voelt alsof ze met
een luchtverfrisser door onze wij
ken spuiten. Er worden wat vlag
gen opgehangen ter versiering,
maar de armoede en werkloosheid
blijven." Ook de twintigjarige Loui
vindt dat de Britse berichtgeving
zich ten onrechte op etniciteit
richt. „Op de tv spreken ze over de
zwarte wijken, terwijl ik gisteren
ook Aziaten en orthodoxe joden
met flessen zag gooien. Niet alle
donkere mensen zijn arm en
slecht opgeleid. Ik ga gewoon naar
de universiteit en betaal netjes
mijn belasting."
De sportwinkel, die zich een paar
honderd meter verderop bevindt,
is geplunderd door relschoppers.
T-shirts en kledingrekken liggen
kriskras door de winkel. „Het is de
economische crisis", denkt de
35-jarige Wahid. „Jongeren willen
dure sportschoenen, maar hun
ouders kunnen die niet betalen.
Veel Britten kunnen amper rond
komen en het hele kabinet is op
vakantie naar warme en dure oor
den. Toeristen krijgen alleen Ox
ford Street en Harrods te zien.
Geen hond die weet hoe het echte
Londen eruit ziet. Geen wonder
dat de woede losbarst."
Het heeft niets te maken met een
politieke ideologie, denkt Andrew
Thorley (33). „Een vriendin van
me zag zelfs kinderen van een jaar
of 12 een juwelierswinkel plunde
ren." „En waarom zou je bij een
gokwinkel de ruiten ingooien",
vult zijn vriend Grant Petrey (35)
aan. „Er valt daar niets te halen.
Het is puur vandalisme en verve
ling."
Veel Londenaren willen dat er har
der wordt opgetreden tegen de rel
schoppers. De politie mag hele
maal niets doen in dit land, klaagt
Muhammad Ali (38), eigenaar van
een lokale avondwinkel. „Er mag
geen traangas worden gebruikt,
agenten zijn niet gewapend; lo
gisch dat de relschoppers denken
dat ze met dit gedrag kunnen weg
komen. Vanavond zal er dus weer
worden geplunderd. Let maar op."
Nergens in Groot-Brittannië zijn de
inkomensverschillen zo groot als
in Londen. Van de bewoners van
het centrum zit 29 procent in de
laagste inkomensgroepen, 28 pro
cent in de hoogste. In de buitenwij
ken zijn die percentages respectie
velijk 24 en 28,5.
In heel Groot-Brittannië zijn de in
komensverschillen de afgelopen
tien jaar toegenomen. De allerarm
sten - de 10 procent van de bevol
king met het laagste inkomen - za
gen hun verdiensten met 12 pro
cent dalen. De allerrijksten - de
10 procent van de Britten met de
hoogste inkomens - zagen de in
komsten daarentegen met 37 pro
cent stijgen.
Begin juli waren 2,45 miljoen van
de 62,3 miljoen Britten werkloos,
7,7 procent van de beroepsbevol
king. Van hen waren er 1,64 mil-
Een relschopper trotseert de rook van een brandende auto in
Hackney, noord-Londen. foto Kerim Okten/EPA
Agenten arresteren een plun
deraar. foto AP
Een uitgebrande auto in de
wijk Hackney. foto AP
dirigeerd. Minister Theresa May
(Binnenlandse Zaken) wijst de in
zet van het leger of het instellen
van een uitgangsverbod voorals
nog af. Uit voorzorg is wel de
vriendschappelijke voetbalinter
land tussen Engeland en Neder
land van vanavond afgelast.
May wil niets weten van kritiek op
de politie. Volgens haar zijn de
ouders van de jongeren die nu de
straten onveilig maken, verant
woordelijk voor het wangedrag
van hun kroost. Steven Kavanagh,
plaatsvervangend commandant,
zegt dat het korps zo'n geweiduit-
barsting nog nooit had meege
maakt. Het korps had boven zijn
krachten moeten werken.
Experts weten wel beter. De poli
tie was totaal niet voorbereid om
dat die het contact met de burgers
heeft verloren. In veel Londense
wijken komt de politie niet meer.
Er wordt niet preventief gewerkt
maar alleen nog gereageerd. Daar
bij hanteert de politie het principe
om zo min mogelijk fysiek geweld
te gebruiken en dan alleen nog in
uiterste noodzaak. Binnen het
korps heerst angst om beticht te
worden van discriminatie jegens
niet-blanken. In Tottenham wei
gerde de politie uitleg te geven
over de dood van Mark Duggan, af
gelopen donderdag. Met demon
stranten voor het politiebureau
werd niet gecommuniceerd. Groot
schalige rellen, die zich later ver
spreiden over heel Londen en ste
den elders in het land, waren het
De Londense politie was totaal
niet voorbereid op alle onlusten.
Zo hadden agenten uren nodig
om hun uniformen te wisselen
voor 'rel-uitrusting'. Ook de tac
tiek klopte niet. Agenten probeer
den straten af te sluiten en verlo
ren 'gebied' terug te winnen. Aan
bescherming van leven en goede
ren werd niets gedaan.
Dat de politie gefaald heeft, erken
de minister May indirect toen zij
aangaf dat meer agenten en een
'beter gebruik van informatie' een
einde aan de wanorde moesten
maken. De balans tot nu toe: één
dode, tientallen gewonden en 450
arrestaties.
Overigens heeft het Britse kabinet
besloten 20 procent te bezuinigen
op de politie. Sinds het aantreden
van de regering in mei 2010 heb
ben 4625 politiemensen en 1098
wijkagenten het korps verlaten.
Zaterdag 2 - Geweld en plunderingen
in Tottenham en Wood Green na
demonstratie van ca. 300 mensen bij
politiebureau Tottenham waar zij 'recht'
eisten voor Duggan en zijn familie.
Zondag 3-7 - Rellen en plundering slaan
over naar Chingford Mount, Walthams-
tow, Hackney, Islington en Oxford Circus.
Maandag 8 - Winkels geplunderd in
Waltham Forest. Scotland Yard meldt:
'kleine en beweeglijke' groepen
plunderaars trekken door Londen.
Burgers die vrijwillig straten hebben schoongemaakt staan na
afloop als statement hand in hand. foto Akira Suemori/AP
joen langer dan een jaar zonder
baan. Nederland kende vorige
maand een werkloosheidspercenta
ge van 5 procent.
Vergeleken met Nederland ligt de
jeugdwerkloosheid (16-24 jaar) in
Groot-Brittannië hoog: begin juli
ging het om 917.000 jongeren die
langer dan een halfjaar zonder
werk zitten. Van de jongeren tus
sen 16 en 24 jaar volgden er één
miljoen geen onderwijs, had geen
werk noch een stageplaats. Het
hoogste aantal ooit.
Bij zijn aantreden als premier (mei
2010) beloofde David Cameron
400.000 banen voor werkloze
jongeren. Hij schrapte wel een
door Labour in het leven beroepen
Future Jobs Fund dat de financie
ring regelde van 200.000 banen
voor jongeren die al meer dan een
jaar geen werk konden vinden.
Cameron heeft verder de ontslag-
regels versoepeld waardoor werk
gevers gemakkelijker van perso
neel af kunnen komen. Vooral jon
geren zijn daarvan de dupe.
Het kabinet heeft verder de Educa
tion maintenance allowance (EMA,
een soort studiefinanciering) la
ten vervallen. De maatregel heeft
het voor veel jongeren moeilijk zo
niet onmogelijk gemaakt door te
leren.
10-12 Jeugdbenden vallen politie en
winkels aan in Camden, Ealing en
Wandsworth.
13-15 Brandweer heeft handen vol aan
branden in Brixton, Enfield en Peckham.
16 Brandstichtingen in Croydon.
Bewoners opgesloten in flats moeten
springen voor hun leven.
17 Rellen en brandstichting slaan over
naar Woolwich. Winkels geplunderd
in Greenwich.
infographic GN bron BBC, persbureaus
zie onze website:buitenland
Video's, twitteracties en foto's
van de rellen in Engeland
VERENIGD
KONINKRIJK
Liverpool Manchester
Birmingham
Londen
l-w,|Vi.
Bristol
Donderdag 1 - Mark Duggan gedood 9 Distributiecentrum van Sony in
door politie in Ferry Lane, Tottenham. Waltham Abbey gaat in vlammen op.
Maandag: Rellen slaan over naar
Liverpool, Birmingham en Bristol.
Dinsdag: Ook rellen in Manchester