spectrum n
Zaterdag 6 augustus 2011
ouders, het verlies aan jonge levens maak
ten van Spee een fanatiek bestrijder van
hufterigheid.
„Ik kon in de rechtszaal fel van leer trek
ken tegen een automobilist die veel te
hard had gereden", zegt Spee. Dan liep hij
rood aan, zwollen de aderen in zijn nek op
en brieste hij tegen de verdachte. „Soms
fluisterde een van de rechters me toe:
'Koos niet zo pissig'. Het Was geen toneel
spel,'ik was dan echt furieus."
Er was nog een wereld te winnen qua ver
keersveiligheid, blikt Spee terug. In zijn be
gintijd vielen per jaar 1.250 doden in het
verkeer. Speé wilde 20 miljoen euro om de
verkeershandhaving goed van de grond te
krijgen. Hij moest er bijna om bedelen.
„Minder verkeersslachtoffers betekent min
der ziekenhuisbedden, minder verzeke
ringsgeld. Die investering zou zich dubbel
en dwars terugbetalen."
Hij kreeg geld en sinds 1998 werkte hij
zich drie slagen in de rondte om het
BVOM van de grond te krijgen. Hij pleeg
de roofbouw op zijn lichaam, de hernia
diende zich aan. „Het had toch iets met te
hard werken te maken", weet Spee nu.
„Drukke tijden, een verkeerde houding, te
veel spanning. Daar krijgt je lichaam klap
pen van."
In 2004 ging hij voor de eerste keer onder
het mes. Na de operatie was het totale
rust, voor een druk man als Spee een ware
marteling. Toen hij op zaal lag, was er
'gangtoerisme', zoals Spee het noemt.
„Dan lopen er mensen over de ziekenhuis
gangen en steken even het hoofd om de
-n
groot ongenoegen van automobilisten die
zich betutteld voelden, sommigen noem
den hem zelfs een nazi.
Misschien niet leuk, maar Spee is het ge
wend kop van jut te zijn. „Je moet je nek
durven uitsteken, anders bereik je niks",
vindt Spee, die binnenkort 65 jaar wordt
en met pensioen gaat. En hij is gewend
aan hard werken, heel hard werken. „Ik
ben een perfectionist en een calvinist. Lan
terfanten is er niet bij."
Na enkele jaren als politieman en recher
cheur te hebben gewerkt, besloot hij dat
hij in de rechtszaal wilde staan, werken
Voor het Openbaar Ministerie (OM). Dus
deed hij in de avonduren havo en athene
um en studeerde vervolgens rechten. In
1980 werd hij verkeersschout, een soort la
gere officier van justitie die verkeerszaken
mag afhandelen én grotere zaken voorbe
reidt. „Het was een ingang bij het OM, zo
zag ik het", zegt Spee. „Dan kon ik na een
paar jaar verder voor het grotere werk.
Maar gaandeweg kreeg ik aardigheid in het
onderwerp verkeersveiligheid."
Het was nooit zijn bedoeling om iedereen
die een paar kilometer te hard reed te be
boeten. Het ging Spee vooral om de slacht
offers in het verkeer. Hun schrijnende ver
halen vormden brandstof voor zijn motiva
tie om het verkeer veiliger te maken: „Er
vallen meer doden in het verkeer dan in
de criminaliteit."
Zoals die zaak met twee jonge meiden. Op
de fiets reden ze rustig naar huis. Tot een
snelheidsmaniak ze dood reed met zijn
Volkswagen Golf Het verdriet van de
Onder het bewind
van verkeersofficier
Koos Spee steeg het
aantal snelheids
boetes fors en
daalde het aantal
verkeersdoden.
Binnenkort is hij 65
jaar en zit zijn werk
er op.
door Arjen de Boer
foto's llvy Njiokiktjien/GPD
Kermend van de pijn kwam
Koos Spee te vroeg bij kennis.
De narcose was niet sterk ge
noeg. De sloot aan pijnstillers
en spierverslappers die Spee
had geslikt vóór de operatie, zorgde ervoor
dat de narcose niet goed genoeg werkte.
Spee slikte vóórdat het mes er in ging dage
lijks 27 pillen om de genadeloze pijn van
zijn dubbele hernia te verzachten. In de on
derrug van de toenmalige, landelijk officier
van justitie voor verkeerszaken zaten twee
versieten tussenwervels, die op zenuwba
nen drukten. Slijtage na jarenlang buffelen
bij justitie. Meteen opereren, luidde het
doktersbevel.
„Het was verschrikkelijk", zegt Spee terug
denkend aan de operatie in 2008. „Ik
moest platgespoten worden." Na de opera
tie volgde het ziekenhuisbed. Plat, stil lig
gen. „Meneer krijgt een eigen kamer, zei
de arts", blikt Spee terug. „Ik wil niet heb
ben dat er continu mensen aan zijn bed
staan om te vragen naar verkeersboetes."
Spee is hét gezicht van de verkeerscontro
les, de flitspalen, de boetes voor snelheids
overtredingen. Onder zijn leiding nam het
aantal controles enorm toe en hielden
meer agenten dan ooit zich bezig met
handhaving van de verkeersregels.
Op zijn initiatief kreeg justitie in 1998 een
eigen afdeling die zich uitsluitend met ver
keer bezighield, het Bureau Verkeershand
having Openbaar Ministerie (BVOM).
In het tv-programma Wegmisbruikers gaf
hij commentaar op hufterig rijgedrag en
legde de regels keer op keer uit. Dit tot