81 buitenland
Bloederige dag in Hama
Macht van militairen in Turkije slinkt snel
Augustus
rampmaand
in Rusland
Val Muur redde
voortvluchtige
nazi Brunner
SYRIË Tanks trekken stad binnen
maandag 1 augustus 2011
BERLIJN - Alois Brunner, volgens
het Simon Wiesenthal Center de
belangrijkste voortvluchtige misda
diger uit de T\veede Wereldoorlog,
is niet uitgeleverd aan Oost-Duits-
land door de val van de Berlijnse
Muur, Dat meldt het Oostenrijkse
opinieweekblad profil vandaag.
Syrië stond in 1989 op het punt
Brunner uit te leveren. De val van
de muur beëindigde de betrekkin
gen tussen Syrië en Oost-Duits-
land. De Oostenrijker, die als hij
nog leeft 99 jaar oud is, wordt ver
antwoordelijk gehouden voor de
portatie van en massamoord op
meer dan 100.000 joden. Hij werd
voor het laatst gezien in 2001.
MOSKOU - Het is vandaag 1 augus
tus, begin van de 'rampmaand'.
De Russen maken hun borst nat.
Door de geschiedenis heen en
vooral de afgelopen jaren sloeg het
noodlot vaak in deze maand toe.
Het begon al in 1530 al met de ge
boorte van tsaar Ivan de Verschrik
kelijke op 2? augustus. Later raakte
Rusland in de achtste maand be
trokken in de Eerste Wereldoor
log, reden Russische tanks in au
gustus 1968 Praag binnen en mis
lukte in diezelfde maand in 1991
een coup die het einde van de Sov
jet-Unie betekende.
Reisorganisaties bieden speciale va
kanties aan waarbij bijgelovige
Russen de rampenmaand kunnen
ontvluchten. Na de hittegolf en de
bosbranden van vorig jaar, de aan
slag op de Sajano-Sjoesjenskoj wa
terkrachtcentrale en de korte oor
log met Georgië in 2008 maken de
Russen zich nu al zorgen om wat
komen gaat.
Niemand durft te voorspellen wat
Rusland te wachten staat. In de
Noordelijke Kaukasus is augustus
berucht vanwege een sterke toena
me van terroristische activiteit.
Voorlopig vrezen de Russen voor
al de effecten van een verslechte
rende Amerikaanse economie.
Tientallen mensen gedood na
dat tanks de Syrische stad Ha-
ma binnentrokken.
Activisten denken dat de rege
ring wil voorkomen dat de
monstraties escaleren tijdens
de vastenmaand.
Ook doden in andere steden.
BEIROET - Syrische tanks hebben
gisterochtend de stad Hama be
stormd en tientallen mensen ge
dood, meldden ooggetuigen. Het
leger had de stad bijna een maand
omsingeld nadat de bewoners mas
saal hadden betoogd tegen de pre
sident. Ook in andere Syrische ste
den vielen doden.
Militairen reden gisterochtend
met tanks Hama, binnen. Bewo
ners van de stad, 210 kilometer ten
noorden van Damascus, gooiden
met brandbommen en stenen
naar de tanks.
In de stad was het geluid van ge
weervuur en ontploffende grana
ten te horen. Een arts meldde dat
minstens 24 bewoners zijn omge
komen door beschietingen door
de tanks. Er zouden ruim vijftig ge
wonden zijn gevallen. Het Syri
sche Observatorium voor Mensen
rechten sprak op basis van zieken-
functionarissen over 45 doden en
100 gewonden. Een andere men
senrechtenorganisatie sprak over
zeker 95 doden en 121 gewonden.
„Tanks vallen ons aan vanuit vier
richtingen. Ze schieten willekeurig
met machinegeweren en rijden
over wegversperringen van de be
woners heen", aldus de arts. De
water- en elektriciteitsvoorziening
werd afgesloten door het leger.
Sluipschutters bevolkten de daken
van gebouwen in de stad met
700.000 inwoners.
Inwoners van Hama hadden blok
kades opgericht en autobanden in
brand gestoken om te voorkomen
dat militairen de stad binnentrok
ken. Boven de daken stegen zwar
te rookwolken op. De ziekenhui
zen werdén overstroomd met ge
wonden en mensen werd ge
vraagd bloed te doneren. „Het is
een slachtpartij, ze willen Hama
breken voor de ramadan", aldus
een inwoner. Vandaag begint de
heilige vastenmaand, de ramadan.
Activisten vermoeden dat geduren
de de ramadan de demonstraties
escaleren. Tijdens de ramadan ko
men moslims 's nachts naar mos
keeën voor gebed. Dit zou kunnen
leiden tot zware protesten en vol
gens mensenrechtenactivisten
doet de Syrische regering er alles
aan om dit te voorkomen.
Ook elders in Syrië viel het leger
steden aan. In de wijk Al-Ioura in
de oostelijke stad Deir el-Zour
schoten militairen met machinege
weren. Zeven mensen kwamen
om het leven. In Al-Harik, in de
zuidelijke provincie Daraa, scho
ten veiligheidstroepen vier men
sen dood. Bewoners waren de
straat opgegaan om brood te ko
pen. Volgens een inwoner zijn
meer dan veertig mensen gewond
geraakt. Nog eens 170 mensen wer
den opgepakt.
De Britse minister van Buitenland
se Zaken William Hague noemde
de aanvallen op burgers 'des te
schokkender' nu de ramadan voor
de deur staat. Volgens Hague lij
ken de aanvallen een 'gecoördi
neerde poging óm Syriërs weg te
houden' van demonstraties. „Presi
dent Bashar heeft het verkeerd als
hij denkt dat onderdrukking en
militaire macht een eind maakt
aan de crisis in het land. Hij moet
zijn aanval op zijn eigen volk di
rect stopzetten." Sinds het begin
van de opstand tegen het regime
van president Assad zijn 1600 bur
gers omgekomen. De meesten ver
loren het leven nadat het leger het
vuur had geopend op betogers.
zie onze website:buitenland
Beelden van de inval van de
Syrische troepen in Hama
door onze correspondent
Jessica Maas
ISTANBUL - Pleegde het Turkse le
ger vroeger een coup wanneer het
in de clinch lag met de regering,
nu zijn het de militairen zelf die
het veld ruimen. Vrijdag ging de le
gertop massaal met pensioen. Tur
kije is met een klap een stuk demo
cratischer geworden, zo klinkt het.
Anderen vrezen dat de macht van
premier Erdogan nu alleen maar
groter wordt.
Maar boven alles is de aardver
schuiving hét bewijs dat Turkije
verandert. En rap. Dat weten de
Turkse generaals ais geen ander.
De officieren met hun borst vol
met medailles waren tot voor kort
de onschendbaren van Turkije. Kri
tiek was er zelden. Tot drie keer
werd een staatsgreep gepleegd uit
onvrede met de toenmalige rege
ring. Wanneer de legerbaas sprak,
luisterde het land. -
Hoe anders is het nu. Kritiek is er
van alle kanten. Niet alleen op de
militaire bemoeizucht met de poli
tiek maar ook op de manier waar
op de strijdkrachten al meer dan
dertig jaar tegen de PKK vechten.
Ook justitie heeft de jacht op het
leger geopend.
Om de haverklap worden militai
ren in de boeien geslagen. Maar
liefst 250 officieren - gepensio
neerd en in actieve dienst - zitten
in de gevangenis. Stuk voor stuk
worden ze ervan verdacht betrok
ken te zijn bij het plannen van een
staatsgreep tegen de AKP-regering.
Kortom, het is gedaan met de on
schendbaarheid.
Voor legerbaas Isik Kosaner was
vrijdag de maat vol. Hij lag al met
de regering in de clinch over de
promoties van verschillende gear
resteerde officieren. Toen bekend
werd dat opnieuw 22 militairen
waren opgepakt gooide hij samen
met de commandanten van mari
ne, landmacht, en luchtmacht de
handdoek in de ring.
Een 'revolutie' die door velen in
Turkije en daarbuiten wordt toege
juicht. Het leger is terug naar de
barakken gestuurd, met de Turkse
democratie als de grote winnaar.
De nieuwe legerbaas Necdet Özel
- de enige van de legertop die niet
opstapte - is geen seculiere havik
en heeft zich altijd verre van poli
tiek gehouden.
Maar er is niet alleen maar gejuich.
Tegenstanders van de AKP gelo
ven niet dat de partij uit is op
meer democratie maar op meer
macht. De AKP zou alle staatsorga
nen in zijn greep willen krijgen.
Ze wijzen op de groeiende autocra
tische trekken van premier Erdo
gan, die zich na de verkiezingsover
winning van vorige maand zeker
der voelt dan ooit. Justitie, het an
dere traditioneel seculiere bol
werk, zou al 'in handen zijn' van
de AKP, getuige de vele arrestaties
van de legerofficieren, die al maan
den, sommigen al twee jaar, vast
zitten zonder dat er nog iemand is
veroordeeld. Erdogan zelf, die za
terdag in een opgenomen toe
spraak de natie toesprak, repte
niet over het vertrek van de leger
top. Hij benadrukte vaart te willen
zetten achter de nieuwe grondwet,
die de huidige constitutie, overblijf
sel van de militaire coup van 1980,
moet vervangen. President Gül
stelde dat ondanks de 'buitengewo
ne gebeurtenissen' van een crisis
binnen het leger geen sprake is.
„We gaan over tot de orde van de
dag", zei hij. Gül lijkt gelijk te krij
gen; het vertrek van de legertop
leidde niet tot demonstraties van
woedende Turken. Het zoveelste
bewijs dat het land echt aan het
veranderen is.
Ugarit
Tv-beelden van de situatie in de Syrische stad Hama, uitgezonden door de Arabische zender Al Arabiya.
foto EPA/AI Arabiya
