Experts zijn opvallend eensgezind
barometer
CIJFERS
Ronald Keunis
Philips
Jan Pollemans
Supermarkten
Rob Franken
ROC West-Brabant
Boclo Tigchelaar
Autobedrijf
Lillians van der Ha
Agrariër
Scarlett Kwekkeboom
JanseJanse
Geert v.d. Horst
Rabobank
Willem Jonkmans
Ondernemer
Chris van Loon
Dc Unie
Roeland Adrlaansens
BZW Zeeland
Gunst Verpaalen
Consultant
Jèrié Jansen
Auberge Des Monies
Henk v. Koeveringe
De Roompot
Paul Nijskens
Rcvvin
Rob Franken:
Van ego- denken
naar eco- denken
De experts van onze barome
ter zijn deze maand opval
lend eensgezind en voorzichtig.
Een dikke 6,5, dat is tweetiende
minder dan vorige maand. De
angst is vooral ingegeven door
het achterblijven van de bouw.
Roelof Adriaansens: 6,5.
Bouw blijft sukkelen
2011 begon prachtig met voor de
meeste bedrijven goede resultaten in
de eerste maanden van het jaar. Het
leek daarom dat dit jaar wel eens een
topjaar kon worden. Uitgezonderd
misschien de bouw. De laatste tijd
hoor ik om me heen echter ook in
een aantal andere sectoren wat min
der optimistische geluiden. De werke
loosheid was in Nederland in mei
licht gestegen, alhoewel er in Zeeland
toch nog een lichte daling was te note
ren. Ik heb er geen goed gevoel bij.
De bezuinigingen zullen heftig zijn in
Nederland en de rest van Europa en
dat kan redelijk wat onrust geven ko
mende maanden. We hebben al een
paar voorproefjes gehad met de pro
testen tegen bezuinigingen in de cul
tuur sector, de persoonsgebonden
budgetten, en op dit moment het pen
sioenakkoord. Daarnaast is ook de
olieprijs inmiddels toch ook weer zo
rond de 100 USD/vat en dat is zeker
hoog en niet goed voor onze porte
monnee. Het meest beangstigend
vind ik echter dat de bouw blijft suk
kelen. Deze sector gaat af op een
grondige herstructurering waarbij on
getwijfeld een aantal bedrijven het
niet zullen redden. De reden dat we
daar nog zo weinig van gehoord heb
ben is dat met name in de bouw de af
gelopen jaren men overgeschakeld is
op ZZP-ers en (buitenlandse) con
tract medewerkers. Daardoor is de
personele last van bouwbedrijven rela
tief klein ten opzichte van 10 jaar gele
den. Maar ook met een klein aantal ei
gen personeelsleden moet een bedrijf
wel orders blijven ontvangen anders
valt het uiteindelijk toch om. Sommi
gen zeggen dat het onvermijdelijk is
omdat de groei er nu eenmaal uit is in
Nederland en dat we ons moeten
voorbereiden op bevolkingskrimp,
maar het blijft zuur als het jou bedrijf
is wat kopje onder gaat.
Willem Jonkmans: 6,5
Hoop op goede keuzes politiek
Vorige maand ging mijn rapportcijfer
van 7+ naar een 6,5. Vreemd als je
hoort dat de economie in Nederland
Duitsland in de opwaartse beweging
volgt. Wil de West Brabantse econo
mie daar ook van profiteren dan moet
je geen negatieve indruk creëren. Af
gelopen maand brachten wij een rap
port uit over de werkelijke situatie op
de Bredase kantorennrarkt. Uit het
onderzoek blijkt dat de voorraad bin
nen ongeveer 4 jaar zal zijn wegge
werkt. Vervolgens kregen wij een
conceptrapport van de Gemeente te
lezen. Daarin kwamen veel getallen
overeen met die in ons rapport. Maar
de Gemeente is veel optimistischer
over de benodigde gewenste nieuw
bouw. Zij verwacht dat al over 3 jaar
de voorraad op het gewenste niveau
zal zijn. Er zal tenminste evenveel
nieuw gebouwd moeten worden dan
voor de crisis. Voor de branche ben
ik nog nimmer zo blij geweest en
hoop van harte dat wij er helemaal
naast zitten. Waar gaat het dan mis?
Uit het concept rapport blijkt ook dat
Breda 2.2 miljoen m2 plan voorraad
aan kantoren heeft. Ruim 3 x zoveel
als het totale bestaande kantorenareaal
van Breda. Daarbij ook plannen waar
diverse ontwikkelaars al behoorlijk in
geïnvesteerd hebben. Het zijn veel te
veel plannen en er moet terecht ge
schrapt worden. De keuze moet nog
worden gemaakt, maar als daar parti
culiere ontwikkelingen tussen zitten
gebeuren er twee dingen. Eén:'De
ontwikkelaars die hun «plannen zien
verdampen leiden mogelijk grote ver
liezen en twee; er ontstaat een grote
imagoschade voor Breda bij ontwik
kelaars en ook bij bedrijven die zich
in Breda zouden willen vestigen. Ik
hoop op de juiste keuzes van de poli
tiek, maar houdt mijn cijfer toch nog
deze maand even op "een 6,5. Want
dit kan onze hele regio raken.
Paul Nijskens: 6,8
Kentering?!
De vakantieperiode breekt binnen
kort weer los en stemt velen vrolijk.
Van de economische vooruitzichten
word je dat niet. De afgelopen maan
den is er een kentering gekomen in
het voorzichtige herstel dat wij sedert
november 2010 hebben ervaren. Zo
rond april bemerkten wij bij onderne
mers een afgenomen investeringsbe
reidheid. Dit viel samen met de on
rust in Noord Afrika en het Midden
Oosten en de toegenomen onzeker
heid in de EURO, veroorzaakt door
(landen) schulden crises. Recentelijk
werd bekend dat in een aantal Europe
se landen de consumentenbestedin
gen sedert mei weer flink tegenvallen.
Voor economische groei is het nood
zakelijk dat consumenten besteden,
overheden de teugels niet aantrekken,
de export toeneemt en ondernemers
investeren. Momenteel zien wij al
leen nog een goede exportgroei.
Overheden zijn noodgedwongen min
der aan het uitgeven, consumenten
hebben te maken met toegenomen
(inkomens en pensioen) onzekerheid
en zijn spaarzaam. De huizenmarkt
komt moeizaam in beweging. De
vraag is of de verlaging van de over
drachtsbelasting zoden aan de dijk
zet. De export motor steunt voor een
groot deel op het Verre Oosten.
Maar ook daar zien we dat de groei
tot "bubbels" kan leiden in met name
onroerend goed.
Rob Franken: 8
Eco- denken
Deze keer heb ik echt zitten dubben
over de vraag of ik nu een hoge dan
wel een lage beoordeling zou geven.
Mijn dilemma zit in de aardbeving, ts
unami en daarop volgende kernramp
in Japan. Deze ramp legt de kwets
baarheid van onze technisch-econo-
mische peilers haarscheqa vast. En wat
nu in Japan is gebeurd, kan ook elders
op andere wijze plaatsvinden. Tegelij
kertijd zit er iets heel positiefs in. De
ze ramp heeft de discussie over duur
zame energie een nieuwe, mogelijk
beslissende impuls gegeven. Het kost
mij moeite om te moeten vaststellen
dat we kennelijk deze enorme mense
lijke tragedie in Japan nodig hebben
gehad voor dat bewustzijn. Kortom,
het diepe leed van het Japanse volk
zal wereldwijd een groot en positief
effect hebben: van "ego-denken naar
eco-denken".
Chris van Loon: 5
Herstel stagneert
Door stijging van de grondstof- en
energieprijzen is de inflatie op dit mo
ment hoger dan we met z'n allen ver
dienen door groei van de economie.
Dit betekent dat compensatie in in
dexatie van pensioenen en lonen er
voorlopig niet in zit. Sterker nog, de
groei wordt daardoor zelfs extra afge
remd. Hierdoor bestaat volgens som
mige economen de kans dat we ander
maal in een nieuwe recessie terecht
komen, alhoewel ik daar zelf niet in
geloof; het herstel van de economie
zal echter veel trager gaan verlopen.
Dit gevoegd met de overheidsbezuini
gingen betekent dat de consument op
z'n tellen gaat passen; hij gaat immers
véél meer betalen voor zorg, rente,
benzine, gas en licht en pensioen.
Wellicht moeten we toch ook vaststel
len dat geen verdere krimp het beste
is wat er op dit moment in zit.
W-'ll
05-T1
06-'ll
07-11
Rob Franken Voorzitter ROC Wst-Brabant
8,0
8,0
7,0
8,0
Willem Jonkmans Ondernemer
7,0
7,3
6,5
6,5
Scariett Kwekkeboom Directeur Janse Janse
7,0
7,0
6,8
6,5
GuustVerpaalen Directair Phiddity Consultancy
4,0
4,0
5,0
5,0
Boelo Tigchelaar DirecteurTrgchdaar
7,0
7,0
7,0
7,0
Chris van Loon Bestuurder De Unie
6,0
6,0
6,0
5,0
Paul Nijskens Directeur Rewin West-Brabant
6,5
7,0
7,0
6,8
IriKanne van der Ha Agrarisch ondernemer
7,0
7,0
7,0
7,0
Ronald Reunis Hrilips
8,0
7,5
7,5
7,0
Henk van Koeveringe Directeur Roompot. Groep
7,5
7,5
8,0
7,0
Jan Pollemans Supennarktdesknndige
6,5
7,0
6,5
6,5
Geert van der Horst Directeur Rabobank Roosendaal
7,0
7,0
6,5
6,5
Joris Jansen Eigenaar restaurant. Auberge des Monies
7,0
6,5
7,0
7,0
Roel Adriaanssens BZW Zeeland
7,0
7,5
6,8
6,5
