spectrum 4 1936 2011 Terra Maris belicht het landschap van alle kanten ...cierlijk opgetrokken hofstedes... JAAR Zaterdag 25 juni 2011 0 C® !S '1 S5 r£3| SHI 0 I 1i 0;" =5 HM S "3 (U) Z Mottekasteel van Terra Marls. foto's Chiel Jacobusse Het Zeeuwse Landschap bestaat 75 jaar. Heemtuin met op de achtergrond kasteel Westhove. Hoewel aankoop en beheer van natuurgebie den voor Het Zeeuwse Landschap het belang rijkste onderdeel van het werk zijn, zijn dit niet de enige taken die de 75-jarige stichting voor zichzelf ziet weggelegd. Een belangrijk onderdeel van het werk is ook de voorlichting over natuur. Dat is qua terminologie nogal aan modes onderhevig. Het ene moment hebben we het over educatie; vijf jaar later heet het draagvlakverbreding en weer vijf jaar later ge woonweg communicatie. Maar hoe dit zij: het betrek ken van zoveel mogelijk mensen bij de zorg voor na tuur en landschap in Zeeland staan bij Het Zeeuwse Landschap hoog in het vaandel. Daarvoor wordt een he le reeks aan activiteiten ondernomen. Vele honderden excursies per jaar; een flink aantal dialezingen voor de meest uiteenlopende groepen en om niet meer te noe men, regelmatig publicaties over natuur en landschap in Zeeland. Het Zeeuwse Landschap heeft ook enkele bezoekerscen tra in de provincie en het paradepaardje daarvan is het museum Terra Maris, tussen Oostkapelle en Domburg. Het museum in de voormalige oranjerie van kasteel Westhove heeft het Zeeuwse landschap als centraal the ma. De ontstaansgeschiedenis ervan, maar ook bijvoor beeld de verdronken dorpen, de herkomst van de plaats namen, de achtergrond van de aanwezige hoogtever schillen in het landschap en de geteelde gewassen, krij gen in Terra Maris allemaal aan plek. Afkomst verloochent zich nooit Wat nu Terra Maris is, is ooit begonnen als Zeeuws Biologisch Museum (ZBM). Dat was een klassiek biologisch museum, waar in een uitgebreide collectie van geprepareerde dieren centraal stond. Het museum was lange tijd noodlij dend. Het zat een beetje knel tussen het feit dat ener zijds aan een biologisch museum steeds hogere eisen gesteld worden op het gebied van collectie beheer, zo als bijvoorbeeld klimaatbeheersing en wetenschappelij ke beschrijving van de collecties. Anderzijds raakte bij het publiek het 'dooie beesten kijken' steeds meer uit de gratie. Terra Maris heeft een vernieuwingsslag ge maakt naar een modem en attractief museum voor na tuur en landschap, maar tegelijkertijd wordt volop ge profiteerd van de opgezette dieren die in de loop der ja ren verzameld zijn. Die worden ingezet voor de wisse lexposities, zoals de momenteel lopende expositie 'zilt en wild' die de natuur van de Deltawateren als thema heeft Er is veèl meer te vertellen, maar laten we zeg gen: kom vooral een keer kijken. Voor Terra Maris vormt de Zeeuwse jeugd een belang rijke doelgroep. Het is van cruciaal belang dat jonge Zeeuwen het bijzondere karakter van Zeeland leren her kennen en daarin kan Terra Maris een belangrijke rol vervullen. Het was dan ook niet toevallig dat onlangs juist een groep schoolkinderen was uitgenodigd om de opening van onze nieuwste aanwinst op te luisteren. Die nieuwste aanwinst is een replica van een primitief kasteel zoals dat in de Middeleeuwen op de Zeeuwse vliedbergen voorkwam, een zogenaamd mottekasteel. De vliedberg met mottekasteel is gesitueerd in de heem- tuin van Terra Maris. Achter de oranjerie is een royaal bemeten heemtuin waarin een groot deel van de in heemse flora te bewonderen is. Er ligt onder meer een duintuin, een bloemrijk hooiland en een fraaie water partij, allemaal met de karakteristieke planten erin. Maar de heemtuin is ook rijk aan dieren. Er nestelen zangvogeltjes als de grauwe vliegenvanger en de zwart kop, maar ook bijvoorbeeld dodaarsjes die in het kristal heldere water van de gracht vissen. Bunzingen hebben hier hun jachtterrein en groene kikkers kwaken in luid ruchtige koren. Terra Maris is al met al een prima plek om meer over natuur en landschap in de provincie te weten te komen. ^3.1 Q) <S NI Tweede Pinksterdag was Kastelen- en buitenplaatsen dag. Wat onze provincie betreft hebben de meeste hui zen en kastelen helaas de tand des tijds niet doorstaan. Toch drukten ze eertijds in niet gering aantal hun stem pel op het landschap. Zo waren daar op Walcheren het Slot Pop- kensburg, de kastelen West-Souburg en Westhove. Op Zuid-Be veland vonden we in Goes het Slot Ostende. In Kapelle de kaste len Bruelis en Maelstede. Op Schouwen kennen we Slot Haem- stede (illustratie) en Slot Moermond. Tot slot was daar het kas teel van het geslacht van Oranje het Hof te St. Maartensdijk op Tholen. Toch een indrukwekkende lijst en dan zijn we nog lang niet volledig en hebben we de landgoederen en buitenhui zen in de Manteling van Walcheren niet genoemd. Het boek Een Zomerreis door achttiende eeuws Zeeland van Jan J.B. Kui pers, een uitgave uit 1992 door de Koperen Tuin te Goes, voert de beschouwer mee met de reiziger Frans Cornells Hoogvliet die met zijn familie een reis door het Zeeuwse ondernam en zijn bevindingen in 1779 op schrift stelde. Een citaat spreekt over: het genoegelijk leven op buitenplaatsen en herenboerde rijen. Geestdriftig maakt hij gewag van de cierlijk opgetrokken hof stedes, fraaie lugtigheid van Zeeuws stadsschoon en verrukkend schone dreven. Opgemerkt zij dat de familie Hoogvliet van zeer gegoe de huize was. Of de doorsnee Zeeuw destijds ook de schoon heid van het landschap kon waarderen blijft een vraag. Slot Haemstede.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 2011 | | pagina 72