u
Omroepgids op het sterfbed
media
The piano
Gratis
39
Met de publieke
omroepen
veranderen mogelijk
ook de omroep-
gidsen. Nu de
programmagegevens
voor een 'fooi' naar
uitgevers gaan, lijkt
het einde van weer
een instituut nabij.
door
Monique Brandt
TERUGGESPOELD
KOMPAS
media@wegener.nl
024-3650570
Zaterdag 25 juni 2011
De omroepgids was
ooit een gegeven in
elk Nederlands huis
houden. Mikro
Gids, Tros Kompas,
de Televizier en
voor de progressieveren: de
VPRO-gids. Maar het voortbe
staan van de wegwijzer van
tv-avondjes is in gevaar. Jongeren
zitten er niet op te wachten, de
vergrijzing slaat toe. En er lijkt een
regeling op komst voor het ver
strekken van programmagegevens.
Onder de wijzigingen van het pu
blieke bestel die het kabinet voor
staat, zijn vérstrekkende regels ge
wijd aan de gidsen. Zo moeten de
omroepen hun informatie over
welk programma waar te zien is
op korte termijn aan uitgevers ver
strekken, voor een bedrag dat met
1,95 cent per verkochte gids veel la
ger is dan de 14 cent die de omroe
pen willen. Kranten krijgen de ge
gevens al, maar slechts voor drie
dagen vooruit. Een weekgids kan
dus alleen door omroepen worden
gemaakt. Kranten betalen apart
voor de gegevens van de SBS-zen-
ders en die van de RTL Groep.
De Telegraaf, al jaren voorloper in
de strijd, trachtte eerder een gids
te beginnen, maar is nu terughou
dend. Woordvoerder Hans Elekan:
„Er zijn nog geen beslissingen ge
nomen, we weten het nog niet."
Het verstrekken van de gegevens
klinkt voor een leek misschien als
een heldere verkoopovereenkomst
over droge cijfers, maar de strijd
over deze als 'omroepkroonjuwe-
len' bestempelde data heeft meer
weg van een Tachtigjarige Oorlog.
De gidsen waren vroeger commer
ciële knallers. Uitgevers die een
graantje wilden meepikken, wer
den lang tegengehouden door de
omroepen via een juridisch
grondoffensief. De kranten kregen
de gegevens uiteindelijk wel, maar
alleen die van drie dagen tegelijk.
Oplagecijfers 2010
Veronica
898.642
Tros Kompas
422.220
KRO Mikrogids
415.607
Vara Gids
325.903
Avrobode
310.805
NCRV Gids
251.650
VPRO Gids
212.598
TV Krant
195.456
Televizier
147.832
Visie
141.252
KRO Gids
134.249
TV Film
122.288
belang voor de omroepen is
groot. Behalve directe inkomsten
van abonnementen, was de om
roepgids altijd nauw verweven
met het omroeplidmaatschap.
Vroeger werd een abonnee auto
matisch lid van de betreffende om
roep, tegenwoordig moet je bij het
nemen van een gids expliciet aan
geven of je al dan niet lid wilt wor
den. „Toch hangt een omroepgids
nog steeds samen met lid zijn",
meent Bert Rendering, bij de Tros
directeur/uitgever van TV Krant
en Tros Kompas. „Als iemand niks
met de Tros heeft, neemt hij of zij
ook geen abonnement. Daarbij is
de gids een soort visitekaartje van
een omroep. En je moest eens we
ten hoeveel mensen aan het begin
van de week de programma's die
ze willen zien met een marker on
derstrepen. Nog steeds."
Volgens Rendering reageert gidsen-
land - het totaal aantal omroepbla
den bedraagt een dikke 3 miljoen
- afwachtend op de plannen. Heel
veel veranderingen verwacht hij
niet op korte termijn. Paniek over
mogelijke concurrentie is er niet.
Rendering: „Het is niet meer heel
lucratief om in deze markt te stap
pen. Er is heel weinig ruimte."
Niet alleen De Telegraaf is terug
houdend. RTL heeft al eerder be
sloten dat een eigen gids te duur
In de serie Teruggespoeld staat
wekelijks de spot gericht op
een filmklassieker die op veel
mensen een onuitwisbare
indruk heeft gemaakt.
In de film die door de New York Times
in 1993 als 'one of the funniest, most
strangely erotic love stories in the re
cent history of film' is omschreven, zit
ten twee scènes die de kracht en kwaliteit
van 'The piano' goed weergeven. Ze heb
ben beide weinig met erotiek te maken.
Holly Hunter speelt Ada McGrath, een
Schotse weduwe die sinds haar 6e uit eigen
wil geen woord meer sprak. Voor de goede
orde: ze is niet doof. Ze reist naar
Nieuw-Zeeland, waar ze is uitgehuwelijkt
aan Alisdair Stewart (Sam Neill). Daar
krijgt ze te horen dat ze haar geliefde piano
moet achterlaten op het strand. Samen met
haar dochter Flora (Anna Paquin) haalt ze
door Branko Eijssen
buurman George Baines (prachtige rol van
Harvey Keitel) over om de piano te halen.
Scène 1: Een stilistisch meesterlijk beeld
volgt. Je ziet een deel van het strand, een
kalme zee met een scherp uitstekende rots,
de lucht is roodbruin. Dan rent Ada het
strand op, Flora in haar spoor. Groot is het
verlangen herenigd te worden met het in
strument waar ze zo van houdt. Baines,
een ongeletterde kolonist met cowboy
hoed, sjokt er met zijn wandelstok quasi
ongeïnteresseerd achteraan. Zet de film
hier even op pauze, het is alsof je naar een
fraai landschapsschilderij kijkt.
De erotische spanning tussen Hunter en
Keitel is voelbaar, gevoed door een vreem
de mix van Engels, Maori en gebarentaal.
Hij koopt uiteindelijk de piano van Stewart
in ruil voor een groot stuk land. Ada kan
haar lievelingsinstrument terugkrijgen als
ze Baines lesgeeft, maar die geeft toe dat hij
niet komt om te leren: 'There are other
things I'd like to do while you play'. Het be
gint met kijken onder haar rok en stapje
zou worden, evenals omroep Max.
Uitgever Sanoma, die met John de
Mol onlangs SBS, Net 5 en Veroni
ca kocht, houdt zich vermoedelijk
ook gedeisd. De koop is immers in
clusief Veronica-uitgeverij, dat Ver
onica Blad en Totaal TV voor de di
gitale kijker op de markt brengt.
Ook heeft Sanoma een belang van
25 procent in de AKN-omroepbla-
den. Het bedrijf zal de markt naar
verwachting dus niet verstoren.
Meer gevaar komt er van partijen
die de gegevens gratis weg zullen
geven, denkt Rendering. Maar hij
heeft er vertrouwen in dat de con
sument de waarde van de omroe
pen blijvend weet in te schatten.
„Als mensen er lang vertrouwd
mee zijn, doe je een blad niet zo
maar de deur uit. De omroepgids
is eindig, daar kun je niet omheen,
maar dan zijn we, zo verwacht ik,
wel tien tot vijftien jaar verder."
Reageren?
redactie.media@wegener.nl
Holly Hunter als Ada McGrath en dochter
Flora (Anna Paquin) in 'The piano'.
voor stapje gaan ze verder.
Scène 2: Stewart ontdekt het overspel van
zijn vrouw. Hij sleurt haar mee naar bui
ten, het bos in, waar het altijd lijkt te rege
nen. Voor de ogen van Flora hakt hij met
een bijl een vinger af bij Ada, met als doel
dat ze geen piano meer kan spelen. Het aan
grijpende is dat ze het niet uitschreeuwt.
De camera zoomt in op haar gezicht, het
lijkt of ze de pijn amper voelt. Ze staart in
het grote niets. Als ze begint te lopen, valt
ze al snel. Stewart draagt Flora op de in een
doek gewikkelde vinger naar Baines te
brengen met de boodschap: als hij dit nóg
een keer flikt, hak ik er nog één af.
'The piano' speelt in het negentiende-eeuw-
se Nieuw-Zeeland. Flora vertelt in de film
aan een nieuwsgierige vrouw waarom haar
moeder niet meer spreekt De ouders van
Ada waren gevierde en beroemde Duitse
operazangers. Op een dag raken ze verzeild
in een verschrikkelijke storm in het bos.
De bliksem treft haar vader, die levend ver
brandt. Sinds die dag zegt Ada geen woord
meer. Schrijfster/regisseur Jane Campion is
de eerste vrouw die een Gouden Palm
wint in Cannes. Later wint ze ook nog een
Oscar voor 'best original screenplay'. Hun
ter wint de Oscar voor beste actrice en de
pas 11-jarige Anna Paquin haalt het gouden
beeldje op voor 'beste vrouwelijke bijrol'.
tv
JAAR
GIDS 26/27
verjaardags
kalender
kcstuumdrama;;.;
Dcwnton Abbey
de opvolger van
Brrdeshead
revisited? ;v
RHO/r.
Van Titanic tot A
Revolutionary Roa'
het geheim van fiïmpj
Kate Leo
WIN BIOSCOOP-
KAARTEN VOOR DE
w. sm üff fïjt v. K
PERSOON
GRATIS
"DIE COERC
SLOEG OE SPIJK!
OPZ'NKOI
