cultuur i 13
Domburgse School heeft nooit bestaan
Expositie in Marie Tak van Pooortvliet Museum blikt terug op vermaarde tentoonstellingen in kunstenaarskolonie
agenda
Zeeuwse opdrachten in Kunsthal
vrijdag 24 juni 2011
Het tentoonstellingsgebouw in Domburg, 1912.
Jan Toorop: Bonenplukster (1909)
Jacoba van Heemskerck: Bild 86 (1918).
Precies honderd jaar gele
den begonnen de vermaar
de 'Domburgsche Tentoon
stellingen'. Het Marie Tak
van Poortvliet Museum
blikt terug op die periode.
door Rolf Bosboom
Ze heeft het al veel vaker
gezegd, maar de misvat
ting houdt hardnekkig
stand. Daarom roept
Francisca van Vloten, conservator
van de tentoonstelling Nieuw
Licht!, het nogmaals: „De Dom
burgse School bestaat niet. Je had
wel een groep van bevriende kun
stenaars die zich steeds verder uit
breidde."
Vanaf het begin van de vorige
eeuw ontwikkelde Domburg zich
tot kunstenaarskolonie. Jan Toor
op, die er vanaf 1903 een deel van
het jaar doorbracht, fungeerde er
als spil van. Zijn aanwezigheid en
de bekoring van het Zeeuwse licht
inspireerden een groeiend aantal
kunstenaars tot een regelmatig ver
blijf op Walcheren, onder wie Piet
Mondriaan, Mies Elout-Drabbe,
Jan Heyse en Ferdinand Hart Nib-
brig. De artistieke opbloei mond
de uit in de bouw van een kunst
zaal, waar vanaf 1911 tot en met
1921 in de zomerperiode de Dom
burgsche Tentoonstellingen werd
gehouden.
Het in 1994 geopende Marie Tak
van Poortvliet Museum, gevestigd
in een replica van de oude kunst
zaal, blikt met de expositie Nieuw
Licht! terug op die tentoonstellin
gen. Maar liefst 118 werken, afkom
OP PAD
Oosterland
Opening vernieuwde dorpshuis, met
kinderspelen (18.30 uur), optredens om
19.30 uur en om 22.00 uur drive-inshow.
Scharendijke
Bingo van vereniging d'Antilopen.
Dorpshuis De Putmeet, 19.30 uur
Vlissingen
24-uurs spinningmarathon ten bate
van onderzoek naar MS bij kinderen.
Keizersbolwerk, 19.00 uur
PODIUM
Goes
e Uitvoering Zeeuws Jeugdorkest, met
werk van Mozart en Vivaldi.
stig uit vele collecties, zijn er on
danks de beperkte ruimte te zien.
Ze geven per jaar - alleen in 1918
was er geen tentoonstelling vanwe
ge de oorlog - een representatief
De Hoogte, 20.00 uur
Hulst
Orgelrecital Theo Visser uit Leiden.
St. Willibrordusbasiliek, 20.00 uur
Middelburg
Muziekfestival Middelburg: program
ma 'Terug naar het volk'.
Zeeuwse Concertzaal, 20.00 uur
2 voor 12 is concert rondom legendari
sche steelgitarist Bing Leiwakabessy (88).
Spiegeltheater, 20.30 uur.
Kortgene
Optreden countryband Bullit.
Dorpshuis de Pompweie, 19.30 uur
Serooskerke (W)
Concert EMM Zeeuwse Muzikanten
De Zandput, 19.00 uur;
beeld van wat er destijds daadwer
kelijk hing of verwant werk. Ook
is er aandacht voor Toorops twee
de Katwijkse periode (als voorlo
per van zijn Domburgse tijd) en
voor de Bergense School, die dank
zij hem naar Domburg werd ge
haald.
De kracht van de tentoonstelling
is dat die vooral de verscheiden
heid aan stijlen laat zien, met gro
te verschillen tussen zowel de kun
stenaars onderling als de diverse
jaargangen. Een echte Domburgse
School is er dus niet geweest. Al
leen in de eerste jaren domineerde
het luminisme (met onder meer
Toorops Bonenplukster), al snel op
gevolgd door het kubisme en ande
re stromingen. In het laatste jaar
(1921, toen er twee tentoonstellin
gen waren) lag de nadruk sterk op
moderne grafiek.
Aanvankelijk mochten alleen de
kunstenaars die op Walcheren ver
bleven aan de tentoonstellingen
meedoen. Vanaf 1916 werden ook
anderen toegelaten. Met Jan Sluij-
ters werd in dat jaar de Amster
damse richting van het modernis
me binnengehaald. Van hem is het
prachtige olieverfschilderij Portret
van Meina Irwen te zien, een van
de pronkstukken van de jubileum
expositie.
In het museum wordt ook een
film getoond, gemaakt door Artef-
fects, die een verhelderende inlei
ding biedt op de Domburgsche
Tentoonstellingen. Daarnaast zijn
alle getoonde werken opgenomen
in een uitgebreide catalogus, sa
mengesteld door Francisca van
Vloten. Zij geldt als dé kenner op
dit gebied. Over enkele maanden
presenteert zij nóg een boek over
de Domburgse tijd: Dromen van
iets schoons. „Dat is het resultaat
van twintig jaar onderzoek. Daar
staat écht alles in."
'Nieuw Licht! Jan Toorop en de Dom
burgsche Tentoonstellingen 1911-
1921', t/m 6 november in Marie Tak
van Poortvliet Museum, Domburg. Ge
opend: 13.00-17.00 uur (ma. geslo
ten). Uitgebreide tentoonstellingscatalo
gus verkrijgbaar in het museum, €28,-.
ZEELAND GEBOEKT
Jan van Damme houdt weblog bij
over pas verschenen Zeeuwse boe
ken: www.pzc.nl/zeelandgeboekt.
STUUR UW TIPS NAAR redactie@pzc.nl
Zet uw foto in een album op
www.pzc.nl/foto
ROTTERDAM - In de Kunsthal in
Rotterdam zijn vanaf 3 juli twaalf
fotografieopdrachten te zien rond
het thema crisis. Vier van dé
'twaalf zijn verstrekt door CBK Zee
land in Middelburg.
Het is een landelijk project op het
gebied van documentaire fotogra
fie, getiteld Crisis! Via het Fonds
BKVB (Beeldende Kunsten, Vorm
geving en Bouwkunst) neemt
CBK Zeeland hieraan deel.
Het Zeeuwse centrum verstrekte
opdrachten aan Judith Dekker
(Amsterdam, 1973) rond het thema
'Toerisme in ontwikkeling', Erik
Klein Wolterink (Sinderen, 1965)
rond het thema 'Landbouw op
zoek naar extra inkomsten'; Anda
van Riet (Goes, 1954) rond het the
ma 'Tweede leven voor huisraad'
en Petra Spiljard (Middelburg,
1964) rond het thema 'Sociale rol
voedselbank'.
De tentoonstelling in de Kunsthal
duurt tot en met 2 oktober. In het
najaar zijn de vier Zeeuwse op
drachten te zien bij CBK Zeeland,
in het pand aan de Balans in Mid
delburg.
Jan Sluijters: Portret van Meina Irwen (1916).
