Zeeuws-Vlaanderen laat
spectrum 2
0
Staats-Spaanse linies
Zaterdag 18 juni 2011
Nergens in Nederland zijn zoveel sporen
van de Tachtigjarige Oorlog (1568-1648) te
vinden als in Zeeuws-Vlaanderen. De
Staats-Spaanse linie tussen Brugge en
Antwerpen, die grotendeels door
Zeeuws-Vlaanderen slingert, wordt het
laatste decennium steeds beter herkenbaar,
ook vöor niet historisch onderlegde
liefhebbers.
door René Hoonhorst
Knokke-Heist
Knokke - Het Zoute
A
o
SintAnnaTer Muiden
%-ts Sjilis
Met het wegspoelen van
een deel van de weer
opgetrokken wallen
van Fort Berchem en
de Hans Vriezeschans
herleefde de geschiedenis dit voorjaar
net even té goed. De provincie wil
een groot deel van de voormalige
Staats-Spaanse Linies weliswaar beter
zichtbaar maken om cultuurhistorie
beleefbaarder te maken in Zeeuws-
Vlaanderen. Maar om de ontstaansge
schiedenis helemaal na te bootsen,
gaat soms wel erg ver...
„Bij de oprichting van Fort Berchem
tijdens de Tachtigjarige Oorlog stortte
een deel van de omwalling in na hevi
ge regenval. Dat gebeurde enkele
maanden geleden na forse stortbuien
ook bij de vorig jaar weer opgetrok
Retranchement
ken sterkte aan de rand van Retran
chement", verklaart Winant Half-
werk, projectleider voor de
Staats-Spaanse Linies namens de pro
vincie Zeeland. Het incident paste dus
precies in het historische beeid, maar
van opzet was natuurlijk geen sprake.
Net als een dikke 3,5 eeuw eerder
moest het bolwerk binnen korte tijd
klaar zijn. Halfwerk: „In de zeventien
de eeuw moest de redoute snel af
voor de weersomstandigheden slech
ter werden. Ook vorig jaar wilden we
het graag voor het stormseizoen af
hebben. In beide gevallen pakte dat
niet goed uit"
De projectleider benadrukt dat het
om een incident ging. Een voorval dat
binnen het bestek viel en de gemeen
schap dus geen extra geld kostte. Half-
Oostburg
werk ziet er geen heil in om met te
genstanders over het te verwachten
economisch rendement van gerecon
strueerde en geconserveerde fortifica
ties en linies te bakkeleien.
„We hebben wel diverse marktonder
zoeken laten doen, maar resultaten
van marketingstudies blijven vaak dis
cutabel. Kritiek van tegenstanders be
grijp ik dus wel. Maar als je de fiets-
knooppuntenkaart over de
Staats-Spaanse Linies legt, blijkt dat
tachtig, negentig procent van de
knooppunten samenvalt met de voor
malige fortenlinie. Dat opent wel per
spectieven voor een keur aan mooie,
aantrekkelijke wandel- en fietsroutes,
waarvan er overigens, vooral in Oost-
Zeeuws-Vlaanderen, al een aantal zijn
ontwikkeld."
IJzendijke
Waterlandkerkje
JÊ.
w
-"sar*
m
m
m.
V:)
Philippine
Aardenburg
m m
BELGIE
Assenede
Bewaard gebleven en gerestaureerde forten, schansen en
verdedigingslinies in West-, Oost- en Zeeuws-Vlaanderen. De
meeste verdedigingswerken werden aangelegd tijdens de
Tachtigjarige Oorlog (1568-1648). Ze werden later aangepast
tijdens de Spaanse Successieoorlog (1701-1714), de Franse
bezetting (1795-1813) en de afscheiding van België (1830-
1839). Nu worden ze gekoesterd als restanten van een krijgshaf
tig verleden.
«zichtbare forten
en versterkingen
jgt zichtbare forten
•IP en versterkingen
op foto'sboven
linies
