spectrum 6
Even
voorstellen:
Zaterdag 11 juni 2011
^Lezersjury voigt de Mk
Het strafproces heeft een
vaste agenda voor de
zitting die voor alle
rechters in Nederland hetzelfde is.
De rechter opent de zitting en
controleert of hij de juiste persoon
voor zich heeft. Dat is geen
overbodige luxe, want er is
dagelijks zo'n intensief verkeer
van verdachten die vanuit huizen
van bewaring in alle hoeken van
het land naar rechtbanken moeten
worden gebracht, dat wel eens de
verkeerde wordt meegenomen. Na
deze controle zegt de rechter tegen
de verdachte dat hij niet verplicht
is om antwoord te geven op
vragen en geeft hij het woord aan
de officier van justitie. Die vertelt
waarvoor de verdachte terecht
moet staan. De rechter spit daarna
met de verdachte diens dossier
door. Ook de officier van justitie
en de advocaat mogen volop
vragen stellen aan de verdachte.
Daarna buigen rechter, officier en
advocaat zich over de persoonlijke
omstandigheden van de
verdachte. De rechter bekijkt
bijvoorbeeld of een verdachte het
strafbare feit al vaker heeft
gepleegd. Is dat het geval dan heeft
Wim Bakker (62)
Middelburg, bedrijfsarts
Het is een goede zaak om 'vanuit het
veld' de rechterlijke macht te volgen,
zodat de rechtsdienaren scherp blijven.
Rechters dragen in de rechtszaal
een zwarte toga met onder hun
kin een witte bef Daarmee
drukken ze uit dat ze daar niet zitten als
privé-persoon, maar als functionaris.
Dat geldt ook voor de officier van
justitie en de advocaat. Ook zij zijn
wettelijk verplicht een toga te dragen.
Aan rechters worden hoge eisen gesteld.
Begrijpelijk, want hun beslissingen
hebben vaak grote gevolgen. Rechters
worden voor het leven benoemd zodat
ze onafhankelijk zijn en niet bang
hoeven te zijn voor ontslag als ze een
bepaalde beslissing nemen. Eenvoudige
rechtszaken worden door één rechter
behandeld. Bij strafzaken spreken we
dan van een politierechter. Moeilijke
zaken worden gedaan door drie
rechters. Samen vormen zij de meer
voudige kamer.
Als iemand het niet eens is met de
uitspraak van de rechter, dan is meestal
hoger beroep mogelijk. Dat betekent dat
een hogere rechter de hele zaak
opnieuw bekijkt.
De meeste beroepszaken worden
behandeld door een gerechtshof.
Tegen de uitspraak van een gerechtshof
kan ook bijna altijd weer hoger
beroep worden ingesteld. Dan kom je bij
de Hoge Raad der Nederlanden.
De Hoge Raad is het hoogste rechtscol
lege. Die behandelt de zaak niet
opnieuw, maar kijkt uitsluitend of de
lagere rechter fouten heeft gemaakt.
Als de rechter vindt dat iemand een
strafbaar feit heeft gepleegd, dan legt hij
een straf op. De rechter stelt zichzelf
drie vragen. Is het feit bewezen? Is het
feit strafbaar? Is de verdachte strafbaar?
Als het antwoord op deze drie vragen ja
is, dan bekijkt de rechter welke straf of
maatregel passend is.
Als de rechter niet bewezen oordeelt dat
iemand het feit waarvan hij wordt
verdacht heeft gepleegd, dan spreekt hij
Vlissingen, politieman
Ik vind het belangrijk dat de
rechtspraak transparant is.
Jan Roeland (62
Goes, uitvaartonderr
Ik ben benieuwd naar de act
van de daders van waaruit z
komen.
De PZC begint met een lezersjury. Een aantal lezers volgt elke maand een
strafzaak en geeft na afloop en na de uitspraak commentaar.
Hieronder een uitleg over een strafproces en wie de hoofdrolspelers zijn
tijdens een rechtszaak.
de verdachte vrij. Een bewijs moet
'wettig en overtuigend' zijn. Als twee
getuigen hetzelfde verklaren dan levert
dat wettig bewijs op. Maar de rechter
kan er toch aan twijfelen of de getuigen
het wel goed gezien of gehoord hebben.
Stonden ze niet te ver van het feit
vandaan, waren ze niet zeifin paniek of
hadden ze te veel gedronken? De rechter
kan op grond daarvan het bewijs
onvoldoende overtuigend vinden en
iemand toch vrijspreken. Als de
verdachte schuldig is bevonden kan de
rechter drie verschillende soorten
straffen opleggen: een gevangenisstraf,
een taakstraf of een geldboete. De
hoogste straf in Nederland is levenslang.
Die wordt gemiddeld een of twee keer
per jaar uitgesproken. De hoogste
tijdelijke straf is dertig jaar. Als een soort
tegenhanger van de gevangenisstraf
wordt vaak een taakstraf opgelegd,
meestal een werkstraf De verdachte
moet dan klusjes opknappen, bijvoor
beeld een buurthuis opschilderen.
Een rechter kan voorwaardelijk of
onvoorwaardelijk straffen. Een onvoor
waardelijke straf wordt ook echt
uitgevoerd. De veroordeelde moet
bijvoorbeeld de gevangenis in of een
boete betalen. Een voorwaardelijke straf
wordt niet uitgevoerd, maar is een stok
achter de deur. De rechter veroordeelt
bijvoorbeeld een dief tot dertig dagen
gevangenisstraf voorwaardelijk met een
proeftijd van twee jaar. De dief hoeft de
gevangenis niet in. Maar gaat hij binnen
die twee jaar weer in de fout, dan moet
hij alsnog dertig dagen zitten.
Naast straffen zijn er ook maatregelen.
Een voorbeeld daarvan is dat de
dader een schadevergoeding moet
betalen aan het slachtoffer. Een heel
bekende maatregel is de terbeschikking
stelling (tbs). De rechter laat dan een
misdadiger die geestelijk ziek is opne
men in een speciale kliniek.
