Zeeuwen floreren in de United States zeeland 129 Voor het leven kun je maar beter de tijd nemen Emigranten vertellen mm donderdag 9 juni 2011 Gerard Smallegange in zijn tuin in Nisse. foto Silvia Wennekes Een oude villa met een door leefd koetshuis, twee reus achtige koperbeuken en an der hoog geboomte bij een pasto raal dorpje in de Zak van Zuid-Be veland. Oftewel: we zijn thuis bij Gerard Smallegange in Nisse. Hij is bekend als auteur van diver se boeken over Zeeuwse hofsteden en boerenerven. En als presenta tor van televisieprogramma's over al dat mooie streekeigene. Deze keer houdt hij het dicht bij huis. En schrijft hij over de seizoe nen in zijn eigen tuin. Waarmee hij zichzelf in vijftig hoofdstukken karakteriseert als een grage vertel ler, die niet ver hoeft te reizen om te kunnen verhalen. We luisteren naar Gerard, als hij het heeft over zijn rozen, hazen, wespen, lieveheersbeestjes, de stil te van de herfst. Hij vertelt wat hij ziet, en wat hij zich herinnert. „Bouillir doucement" - zachtjes ko ken - hielden jammakers hem voor in Ranrupt in de Elzas. Ge rard en zijn vrouw Joke hebben die raad ongetwijfeld ter harte ge nomen. Het hele boek zegt im mers - met foto's van 'tuinvrien- din' Silvia Wennekes - dat je voor het leven maar beter de tijd kunt nemen. En dat je niet naar de an dere kant van de oceaan hoeft te emigreren om van notenbomen en liefkozende kauwtjes te kun nen genieten. Gerard Smallegange: Tuin van mijn ver halen - Uitgeverij De Koperen Tuin, 156 pag., 19,95 euro. door Jan van Damme PZC-verslaggeefster Lilian Domini- cus maakte in de winter van 2009 een rondreis door het noordoosten en de Midwest van de Verenigde Staten, op zoek naar Zeeuwen die de grote oversteek hadden gewaagd. Haar reportages, die destijds in de krant verschenen, zijn nu gebundeld in Zeeuwen in Amerika. De emigratie van Zeeuwen naar Amerika komt pas in de 19e eeuw echt op gang. In de periode van schrijnendste armoede en diep ste godsdiensttwisten in Nederland (1840- 1860) is het aantal Zeeuwse landverhuizers relatief groot. Van alle Nederlanders die tus sen 1831 en 1877 naar de Verenigde Staten vertrekken, komt 21 procent (13.000) uit Zee land. In de 20e eeuw neemt de emigratie aanvan kelijk af, omdat de economische crisis in Amerika ernstiger is dan hier. Maar na de Tweede Wereldoorlog lonken de States weer. Tot op de dag van vandaag. Hét is beslist een avontuurlijke rondreis, die verslaggeefster Dominicus heeft gemaakt. Start in New York, vandaaruit noordelijk naar Albany en dan naar Boston. In Michi gan komt ze in plaatsjes met de klinkende namen Holland, Zeeland en Vriesland. Dat is de oostkant van Lake Michigan. Aan de westkant stapt ze rond in Oostburg, waar veel Westkapellenaren hun heil vonden. Daarna gaat de reis via Springfield in Ohio terug naar het startpunt. Recente landverhuizers stralen optimisme uit. Jeannet Leendertse uit Kruiningen volg de in 1987 - ze was toen 26 jaar - een stage als grafisch vormgeefster in New York. Ze viel tot ieders schrik voor David, en bleef zo in Amerika hangen. Janny Hendrikse uit Nieuwerkerk zit sinds 1985 in New York in de handel in exotische groenten. Witlof is de basis, want wie heeft nou ooit zo'n rare groente gezien? Uiteraard kwam Lilian Dominicus op haar rondreis ook veel geschiedenis tegen. De 19e eeuw mag dan hopeloos ver weg klinken, zo lang geleden is het helemaal niet. Lees hoofdstuk 9 over het plaatsje Zeeland, waar het verleden wordt gekoesterd. Dekker's Jewelry is afkomstig uit Goes. En in de su permarkten verkopen ze Bareman's melk. Al met al zijn het steeds kleurrijke verhalen uit de meltingpot van de VS. Lilian Dominicus: Zeeuwen in Amerika - uitgeverij deB UITENSPELERS, 29,90 euro. www.pzc.nl/zeelandgeboekt Zeeuwse emigranten in de 19e eeuw. ;-/>v

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 2011 | | pagina 49