spectrum 4
t9% 2m i
Ter Hooge groeit en bloeit weer
Kruiden bestuderen en schoffelen op de akkers
Zaterdag 4 juni 2011
Het Zeeuwse Landschap bestaat 75 jaar.
In het volwassen bos broeden weer volop
In verband met het 75-jarig bestaan van Het Zeeuwse
Landschap duiken we in de historie van de stichting.
Deze week op het landgoed Ter Hooge, even ten wes
ten van Middelburg. Het was eeuwenlang adellijk fami
liebezit en de toegang tot het prachtige parkbos was
voorbehouden aan de lucky few.
Daar kwam verandering in toen aan het eind van de ja
ren zeventig het beheer werd overgedragen aan Het
Zeeuwse Landschap. Het in 1947 heringeplante bos was
aan groot onderhoud toe en dat was mede de aanlei
ding dat de familie Van Lynden het Landschap benader
de om het dagelijks beheer op zich te nemen. Daarbij
werd overeengekomen dat het gebied meer toeganke
lijk zou worden voor het publiek.
Aanvankelijk ging de deur op een kier. Om te voorko
men dat het gebied overlopen zou worden mochten al
leen donateurs van Het Zeeuwse Landschap erin. Maar
nadat dat enkele jaren prima ging werd besloten om
het bos open te stellen voor iedereen. Althans op de ge
markeerde wandelroute, maar dat was nauwelijks een
beperking, want die voert naar alle uithoeken van het
landgoed. De akkers en weiden die rond Ter Hooge la
gen hoorden bij het bezit, maar ze waren aan derden
verpacht dus aanvankelijk bleef de situatie zoals zij
was.
Daar kwam verandering in toen we benaderd werden
door de Gereformeerde gemeente van Middelburg, die
haar oog had laten vallen op een kavel dat tot het land
goed behoorde, om daar een nieuwe kerk te bouwen.
Door wegaanleg was dit stukje geïsoleerd van de rest
komen te liggen en mede daardoor was de familie uit
eindelijk bereid om het te verkopen. Dat gebeurde niet
zomaar, want het eeuwenlang gekoesterde grondbezit
wilde men in principe in de familie houden.
Maar er was een nieuw perspectief voor Ter Hooge ont
staan.
Onder de naam "Tuin van Zeeland" was een plan ont
wikkeld om rondom Ter Hooge iets van het vooroorlog
se Walcherse landschap te herstellen door de aanleg
van kleine graslandkavels met daar omheen meidoorn
hagen, knotbomenrijen en drinkputten in de weilan
den. De opbrengst van de bouwkavel was een welkome
basis om iets van die ambitie te realiseren. Via de land
inrichting Walcheren die toen speelde werden wat aan
palende gronden verworven en zo kwam het Tuin van
Zeeland plan van de grond.
Zo lukte het om een stukje van het oude Walcheren
nieuw leven in te blazen. Dat was eerder gebeurd door
de familie, die, nadat tijdens de oorlogsinundatie het
complete landgoed verloren was gegaan, het parkbos
met veel inzet en ambitie al binnen enkele jaren op
nieuw ingeplant had. Natuurlijk was er een lange tijd
van ontwikkeling nodig voordat iets van de oude luis
ter hersteld was. Maar wie nu door de lommerrijke pa
den van Ter Hooge wandelt weet niet beter of hij loopt
door het eeuwenoude bos.
Ook de nieuw ingeplante heggen worden langzamer
hand volwassen. Er broeden kneutjes, braamsluipers en
fïtissen en dagelijks klinkt er de welluidende roep van
de koekoek en het aanhoudende gekoer van de tortels.
In de nieuw aangelegde drinkputten zitten volop kik
kers en er groeien allerlei water- en oeverplanten, waar
onder het zeldzame doorschijnend fonteinkruid. En
ook het nieuwe deel van het landgoed is via wandelpa
den ontsloten, zodat iedereen de kans heeft om van de
rijke natuur te genieten.
Dankzij eendrachtige samenwerking tussen de familie
Van Lynden en Het Zeeuwse Landschap kreeg een eeu
wenoud landgoed een nieuw gezicht
De zon staat hoog aan de hemel als
Jasper en Bas op een akkertje in de
Waterwingebieden bij Sint Jan
steen aan het werk zijn. De jonge
knapen lopen stage vanuit verschillende na
tuur- en groenopleidingen. Ze verwijderen
ongewenste planten uit de akkerrand om
ruimte te maken voor bijzondere planten. Er
staan massa's bonte wikke en verderop vin
den we zelfs het zeldzame veldsalie. Bas
heeft zojuist wel honderd meter van de rand
geschoffeld, Jasper trekt handmatig de gan-
zenvoeten eruit. Ja, zegt Bas, „het is best leuk
werk, maar we willen er ook iets van leren.
Daarom hebben we verschillende plantjes
verzameld die we straks met een flora gaan
determineren."
Uit zijn zakken komt een hele reeks soorten
tevoorschijn. „Maar je moet dit werk ook
weer niet te lang doen. Dan wordt het wat
saai. Ter afwisseling doen we regelmatig an
dere klussen, zoals vogelkersen kappen in
het bos."
Ook op de Hoeve van der Meulen bij 's Heer
Abtskerke is een goepje mensen aan de slag
gegaan. Het idee is om hier wat van de tradi
tionele manier van werken terug te halen.
Bas, Marjolein, André en Fons zijn als vrijwil
liger gemiddeld een dag per week op de ak
kertjes van deze authentieke boerderij te vin
den. Het blauwmaanzaad en het karwij zijn
zojuist handmatig gezaaid, de bonen geplant.
Nu moet de regen zijn werk gaan doen zegt
Fons. Rond een rij hoog opgaande populie
ren zien we een paar keer een boomvalk
voorbij flitsen en de hoop is dat deze ranke
roofvogel hier gaat broeden. Ook op de hoe
ve zijn veeL verschillende klussen. De welig
voortwoekerende berenklauwen moeten in
toom gehouden worden, daarvoor is de zeis
heel geschikt En de haagjes mogen best eens
geknipt worden. De akkertjes van deze pro
jecten worden beheerd door Het Zeeuwse
Landschap. Ze zijn bloemrijk en worden zo
veel mogelijk biologisch beheerd. Mensen
die het leuk zouden vinden om op vrijwilli
ge basis eens bij deze projecten aan te slui
ten zijn van harte welkom. Meer informatie
of aanmelden bij Stichting Landschapsbe
heer Zeeland.
De akkerranden staan vol met bijzondere planten, hier bonte
wikke. foto Lucien Calle
Het kasteel Ter Hooge vanuit de westzijde van het parkbos
