261 zeeland
Hedwige jaaj verbindt mensen met
Gemeenten maken verlies
Braakman
geen
alternatief
Het Taalcoach-project van Stichting Vluchtelingen
werk is succesvol. Het vervolg is onzeker. De financie
ring stopt in 2012. Een verslag van een taalkoppel.
Bouwgrondexploitatie Het saldo (baten min lasten)
zaterdag 4 juni 2011
TAALCOACHING
door Jeffrey Kutterink
van de bouwgrondexploitatie
Borsele fcfiSfiiliü in 2009 in euro's.
r.ncc E»BU»I1IIII
Huist
djÜMflSI Kapelle
Middelburg
in 1) Noord-Beveland
Reimerswaal
Schouwen-Duiveland EÖE*
Ktn Sluis
ïfflil Terneuzen
(BKJW#>Tholen
Veere OêïEMtÊÊÊIÊÊ
EÜEE33 Vlissingen
door Marcel Modde
3 ruiOoen 1 mlljöëh
5
4 miljoen
MIDDELBURG - De meeste Zeeuwse
gemeenten hebben in 2009 verlies
geleden op de bouwgrondexploita
tie. In totaal kwam er ten opzichte
van een jaar eerder 18 miljoen eu
ro minder geld binnen en moest
er per saldo zelfs een miljoen op
worden toegelegd.
De grootste aderlating werd ge
daan door de gemeente Terneu
zen, die drie miljoen euro in rook
zag opgaan met de verkoop van
bouwgrond. Ook Vlissingen, Sluis
en Tholen moesten een belangrij
ke veer laten. Daarentegen hebben
Goes (4,3 miljoen euro winst),
Veere en Middelburg ondanks de
economische crisis niet slecht ge
boerd op dit vlak. De recessie lijkt
daarmee een zware wissel te heb
ben getrokken op de Zeeuwse
bouwplannen. In 2008 boekten
slechts twee gemeenten verlies op
deze post, een jaar later waren dat
er zeven van de dertien.
Die ontwikkeling past in de lande
lijke trend, zo blijkt uit een over
zicht van het Centraal Bureau
voor de Statistiek (CBS). Bouw
grondexploitatie was voor gemeen
ten altijd een belangrijke bron van
inkomsten. In 2009 werd voor het
eerst sinds jaren landelijk een nega
tief totaalresultaat neergezet. Het
CBS komt uit op een verlies van
414 miljoen euro en een verschil
van maar liefst ruim 1 miljard ten
opzichte van 2008. Dit kwam voor
al doordat de opbrengsten uit ver
kopen van grond door de economi
sche crisis flink lager uitvielen.
Het grondbedrijf van Terneuzen
noteerde in 2008 nog een winst
van 1,2 miljoen euro. Volgens wet
houder Co van Schaik (financiën)
moet de oorzaak van de duikeling
in zijn gemeente vooral worden ge
zocht in het niet doorgaan van
prestigieuze plannen. De bouw
van negentig woningen op het ka
naaleiland bij Sas van Gent is ge
schrapt, omdat het achteraf met
het oog op de passerende vracht
schepen toch niet veilig genoeg
werd geacht. De gemeente had
echter al wel voor 1,6 miljoen euro
geïnvesteerd in de infrastuctuur
voor die nieuwe wijk. „Dat bedrag
DEN HAAG - Het onder water zet
ten van de Braakmanpolder in
Zeeuws-Vlaanderen (bij Dow) is
geen alternatief voor ontpoldering
van de Hedwigepolder. Sterker:
die suggestie is een 'afleidingsma
noeuvre voor politiek Den Haag
om alsnog de Hedwige onder wa
ter te zetten'.
Dat zegt wethouder Co van Schaik
van Terneuzen. Kennisinstituut
Deltares wijst volgens ingewijde
bronnen in Den Haag drie alterna
tieve locaties aan voor de ontpolde
ring van de Hedwigepolder: twee
in het krekengebied Braakman-
Noord en één in de zogeheten Ap-
pelzak. Ook zijn nog kleinere loca
ties gevonden die tussen de 180 en
270 hectare opleveren.
Het is opmerkelijk dat Deltares
Braakman-Noord als mogelijkheid
noemt. De commissie Maljers -
die in 2006 onderzoek deed naar
alternatieven voor de ontpolde
ring- concludeerde: „Het toelaten
van het getij in het Noordelijk deel
van de Braakman is om maat
schappelijke en economische rede
nen niet wenselijk met name we
gens de belangen van Dow en
wegens de bestaande verblijfsre-
creatie."
Wethouder Co van Schaik van Ter
neuzen noemde het ontpolderen
van de Braakmanpolder in 2009
'onbespreekbaar' en 'een gesloten
boek'. Dat vindt hij nog steeds.
„Het is destijds zeer goed onder
zocht en het bleek een onhaalbare
kaart. Het was te complex, te ge
kunsteld en te duur. De raming
was toen al 250 miljoen euro."
Van Schaik denkt dat het een 'aflei
dingsmanoeuvre is voor politiek
Den Haag'. „Met dit voorstel
creëer je weerstand bij Dow Bene
lux. Die ziet zijn uitbreidingsmoge
lijkheden beperkt. Ook boeren en
burgers in het gebied komen in op
stand. Dat verzet zal zo groot zijn,
dat het kabinet niets anders kan
dan alsnog besluiten om de Hedwi
gepolder te ontpolderen. Jammer
dat het zo moet. Het leidt tot een
hoop gedoe en uiteindelijk niet tot
andere inzichten."
door Karen Hagen
Op het eerste gezicht
zijn ze totaal ver
schillend. Wilma
van der Werffis Ne
derlandse, christen
en heeft blond haar. Fürü Baydo-
gan is Turkse, moslima en draagt
een hoofddoek. Toch delen deze
twee dames al drie jaar lang lief en
leed. Ze zijn een taaikoppel. Van
der Werff helpt haar taaimaatje
met het leren van de Nederlandse
taal. Ze kijkt nooit naar de verschil
len die er zijn. „We respecteren
eikaars cultuur, want we zijn alle
maal mensen."
Eén keer per week gaat Van der
Werff naar Baydogan toe. Ze 'eet
dan zo min mogelijk. „Altijd als ik
naar Fürü ga voor de lessen, krijg
ik veel lekkernijen mee." Ze haalt
dat je veel van elkaar kunt leren",
zegt Zeljana Miljus, directeur van
Stichting Vluchtelingenwerk.
Dat doen ze dan ook. „Het pro
bleem zit bij mij vooral in het
schrijven, niet in het lezen. Als ik
een woord niet begrijp, vraag ik
dat altijd aan Wilma", zegt de
Turkse. Toen zij in 1992 naar Mid
delburg kwam, had zij pas de tijd
om te gaan leren. Daarvoor is zij
door omstandigheden nooit naar
school gegaan. „Ik heb in een blijf-
van-mijn-lijf huis gezeten. Ik wil
de wel leren, maar in mijn hoofd
was het te druk." Het één-op-één
contact met een taalcoach helpt
haar verder. Van der Werff: „We le
zen en schrijven samen. Pas heb
ben wij nog het boek Zout van
Marjan Berk gelezen." Wanneer
Van der Werff dit vertelt, kijkt Bay
dogan haar aan. „Ik ben Wilma zo
'Wanneer mensen bij Vluchtelingenwerk binnenkomen
zijn ze schuchter. Ze zijn bang dat ze voor gek staan,
omdat ze de taal niet spreken'
Paula Schiettekatte, projectcoördinator van het Taalcoach-project
een zak met hapjes uit haar tas.
„Kijk, allemaal gehad." Baydogan
legt uit waarom ze dat doet. „We
leven samen, daarom moeten we
ook alles delen." Van der Werff is
na al die jaren een huisvriendin ge
worden. „We hebben pas nog sa
men foto's gemaakt en opgestuurd
naar de moeder van Fürü in Tur
kije." Van der Werff was lerares
Frans; toen zij stopte met werken,
was de stap snel gezet om taai-
coach te worden. De twee zijn des
tijds door Gilde Samenspraak sa
mengebracht en vallen nu onder
Stichting Vluchtelingenwerk. De
stichting werkt met nog drie ande
re organisaties aan het Taalcoach-
project, waarin vrijwilligers inbur-
geraars helpen. Voor Baydogan
geldt niet dat zij nog moet inburge
ren, ze is al sinds 1977 in Neder
land. „Fürü en Wilma zijn een
prachtvoorbeeld om te laten zien
dankbaar. Ik zal dit nooit verge
ten", zegt ze en spontaan omhelst
ze haar taalcoach. „Wanneer men
sen bij Vluchtelingenwerk binnen
komen zijn ze schuchter. Ze zijn
bang dat ze voor gek staan, omdat
ze de taal niet spreken", zegt Paula
Schiettekatte, projectcoördinator
van Walcheren. Het Taalcoach-pro
ject is belangrijk om die drempel
over te komen. „Allochtonen wor
den zo mondiger en zelfverzeker
der. De resultaten zijn goed: wan
neer dit project stopt, zal de kloof
in de samenleving groter worden."
Het is onzeker of het project nog
doorgaat. De landelijke financie
ring stopt vanaf 2012. De gemeen
ten kunnen dan zelf in actie ko
men.
Miljus: „Ik zal mijn best doen om
het toch voort te zetten, het zou
kortzichtig zijn om het nu te stop
pen, want taü verbindt mensen."
Het Taalcoach-project is een geza
menlijk project van Humanitas, Gilde
Samenspraak, Landelijk Netwerk
Thuisorganisaties, het Rode Kruis en
Vluchtelingenwerk Zeeland.
In Zeeland zijn ruim tweehonderd
koppels gevormd.
Uit een rapport van Regioplan Be
leidsonderzoek blijkt dat het project
succesvol is.
UI Vrijwilligers die werken als taalcoach
geven een belangrijke aanvulling op
Wilma van der Werff en Fürü Baydogan uit Middelburg zijn al drie jaar lang
Taalcoach-project
de inburgeringscursussen.
9 Een taalkoppel kan aan de slag met
specifieke taalwensen van de inburger-
aar. Dit komt door het één-op-één
contact.
9 Het project levert niet alleen een bij
drage aan de taalvaardigheid. Het
zorgt ook voor betrokkenheid.
De zelfredzaamheid en het zelfver
trouwen van inburgeraars nemen toe
door het Taalcoach-project.
Het levert een positieve bijdrage aan
