io haring
Hollandse Nieuwe
mag vanaf dinsdag
weer verkocht
worden. De
Nederlandse
haringhandelaren,
met hun tijdelijke
hoofdkwartier in
Noorwegen, zijn
opgelucht. Ook
dit jaar lukt het
om een Hollandse
Nieuwe van goede
kwaliteit op tijd in
de viswinkel te
krijgen.
zaterdag 4 juni 2011
Voelen,
knijpen
en ruiken
door Windy Kester
foto's ANP en CPD
Voelen, knijpen, rui
ken. In het rode ge
bouwtje van de af
slag op de kade in
het Noorse vissers
stadje Egersund
graaien tien Nederlanders in bak
ken met net aangevoerde haring.
Met een zakmes snijdt Jan van
Duijn, inkoper bij Parlevliet en
van der Plas, er eentje open en
kijkt of er voedsel in de maag zit.
Hij trekt de huid van de vis en
wrijft over de filet om het vet te
voelen.
„Behoorlijk, behoorlijk", is zijn
oordeel. „De omvang van de
vangst valt tot nu toe tegen, maar
voor de tijd van het jaar is de kwa
liteit goed." Het vetpercentage ligt
al rond de 18 procent.
Er heerst een wat nerveuze stem
ming op de veiling. Over precies
een week moet Nederland voor
zien zijn van verse Holllandse
Nieuwe, maar de aanvoer is tot nu
toe mager. Pas slechts enkele sche
pen hebben Egersund aangedaan.
Dit duwt de prijzen omhoog,
soms tot wel het dubbele van wat
de handelaren vorig jaar betaal
den.
„Maar ja, we zitten aan het begin
van het showtje en moeten iets
hebben om mee te starten. De
eerste verkoopweek van de Hol
landse Nieuwe is ontzettend be
langrijk", verklaart Van Duijn.
Egersund is de haringhoofdstad
van Noorwegen. Hier komen de
haringvissers en hier staan de drie
visfabrieken die de haring verwer
ken. Zes weken per jaar zwaaien
zo'n twintig Nederlanders hier de
scepter. Want ook al komt het
grootste deel van de maatjes tegen
woordig uit Noorwegen: er gaat
geen vis de deur uit die niet is ge
controleerd door een Nederlandse
expert.
„Je naam staat erop, dus je wilt
controle houden", verklaart inko
per Henrik Houwaard. „Boven
dien blijft de Hollandse Nieuwe
zo Hollands."
En dat is maar goed ook, want de
Noren hebben weinig begrepen
van de maatjes, geeft fabriekschef
Björn Kjetil Sirevag van Egersund
Seafood toe. „Wij eten haring niet
op deze manier. Vreemd eigenlijk,
want het is best lekker", zegt hij.
Sirevag heeft er geen problemen
mee dat zijn fabriek in deze perio
de gerund wordt door Parlevliet
en van der Plas en dochterbedrijf
Ouwehand. Hij draait in zes we
ken namelijk bijna 20 procent van
zijn jaaromzet, zo'n 6,5 miljoen eu
ro. De rest van het jaar worden
hier makreel en blauwe wijting
verwerkt.
„Normaal werken hier zo'n dertig
mensen. In de maatjestijd draaien
we ploegendiensten met in totaal
150 mensen." In de productiehal is
het minimumloon 18 euro per
uur, het dubbele voor werk na
2i.oo uur. „De vaste ploeg Litou
wers komt elk jaar terug."
Oud-premier Jan Peter Balkenende
In de productiehal wordt de ha
ring gesorteerd op dikte en machi
naal gekaakt. „Ik kan wel met de
hand kaken, maar een machine
wordt niet moe en voor de kwali
teit maakt het niet uit", zegt pro
ductiemanager Ben Zuiderduin.
Na het kaken staat de haring 24
uur in de pekel in de koelcel te rij
pen.
Een deel wordt vervolgens in plas
tic zakken of emmertjes verpakt.
Zuiderduin: „Die zakken gaan
vaak naar onze fileerderij in
Katwijk voor verdere verwerking
voor bijvoorbeeld de supermark
ten. De emmers zijn meestal voor
de vishandelaren die de vis zelf
schoonmaken."
Na verpakking moeten de harin
gen nog 24 uur in de vriestunnel
voordat ze per vrachtwagen of
Kok Joop Braakhekke
schip naar Nederland vertrekken.
Het hele proces van boot tot vis
boer duurt ongeveer vier dagen.
Op de kade bij de visafslag hebben
de Nederlanders via de I-Pad, mo
biele telefoon of op een ouderwets
papiertje een bod ingeleverd bij de
'veilingmeester' van de Noorse ver
kooporganisatie Sildesalgslag.
Egersund Seafood gaat met de buit
naar huis en visser Atle Kleppe
van de Storekunt uit Bergen wint
de jackpot: 200 ton voor de record-
prijs van 1,8 euro de kilo.
„Als een visser tevreden is, heb je
te veel betaald", mompelt een
Noorse toeschouwer.
Het kan de Nederlanders niks sche
len. „Bestel de nachtdienst ook
maar vast, nu gaan we door
draaien", zegt Van Duijn tegen
Sirevag.
Koningin Juliana
Medewerkers van een fabriek in Scheveningen fileren de haringen.
foto David van Dam/ANP