io wiilem duys 'De Vuist' bracht revolutie in Willem Duys, pre sentator van Voor de Vuist Weg en MuziekMozaïek, was radio en televi sie. Jarenlang was hij met Mies Bouw man de bekendste persoon op tv. vrijdag 3 juni 2011 zie onze website:binnen!and Hoogtepunten uit de rijke en lange carrière van Willem Duys door Monique Brandt nlangs, op 17 mei, was Willem Duys nog te gast in De Wereld Draait Door. Hij kwam zelf am per in beeld in de duizendste uit zending van dit programma, dat bedoeld was als eerbetoon: dat wil de hij, verzwakt en amper nog in staat om te praten, niet meer: Maar hij genoot. De zaal zat vol mensen die bijzondere anekdotes over hem vertelden. Mooier had het tv-afscheid niet kunnen zijn voor de oud-presentator, die gister nacht op 82-jarige leeftijd over leed. Duys was van enorme betekenis voor de Nederlandse omroepge- schiedenis; dat staat buiten kijf „Hij heeft geschiedenis gemait, zowel op radio als televisie", zegt producer Imme Schade van West rum, die jaren met hem samen werkte. „Hij had brede mensen kennis, een enorme muzieksmaak en neus voor jong talent." Duys was ruim veertig jaar presen tator, commentator en verslagge ver bij de AVRO. Van i960 tot hal verwege de jaren tachtig was hij sa men met Mies Bouwman de be kendste tv-persoonlijkheid van Ne derland. Iedereen kende zijn pro gramma Voor de vuist weg dat hij 175 keer maakte en dat hem een Gouden Televizierring opleverde. Miljoenen mensen keken naar de uitzendingen, waarin Duys aan een grote tafel met een onafschei delijke kom goudvissen talloze be kende en minder bekende gasten ontving. Ook op de radio was Duys niet weg te denken. Met zijn zondagochtendprogramma Mu ziekMozaïek, dat hij 37 jaar lang pre senteerde, haalde hij het Guinness Book of Records. Zes jaar maakte hij ook een tv-versie van dit pro gramma waarin hij zijn onbegrens de liefde voor de muziek kon bot vieren. Hij draaide graag licht klas siek, cabaret en jazz, afgewisseld met prachtige verhalen over zijn ontmoetingen met grote sterren. Hij had thuis 25.000 platen. „Ik ben opgevoed door Bach en ge troost door Mozart", zei hij eens. „Een programma maken met hem was één grote improvisatie", aldus Schade van Westrum. „Het pro gramma ontstond van plaat tot plaat, maar er zat altijd lijn in." Daarnaast zat Duys in allerlei pa nels bij spelletjes en gaf hij com mentaar bij grote tennisevenemen- ten. Jaren verzorgde hij het com mentaar bij het Eurovisie Songfes tival. Ook was hij gastheer bij de televisieregistratie van het Grand Gala du Disque. De kleurrijke flapuit was in zijn laatste jaren door hersenbloedin gen en hartproblemen aan een rol stoel gekluisterd. Hij moest daar door in 1999 stoppen met zijn ra diowerk. „Lekker lui", zei hij schertsend over zijn rolstoel, ma'ar het plaatjes draaien en anekdotes vertellen miste hij ontzettend. Aanvankelijk had de op 17 augus tus 1928 in Bussum geboren Wil lem Duys timmerman of journa list willen worden, maar tegelijker tijd zat het presenteren hem in het bloed: op school gold hij als dé conferencier en hij luisterde jaren lang buurtfeesten op. Nadat hij was gezakt voor z'n eind examen, vertrok hij naar Frank rijk. Hij werkte er onder meer bij de spoorwegen en ging na een jaar naar Londen waar hij een kantoor baan kreeg bij de filmrolletjesfa- briek van Ilford. In 1949 werd hij, terug in Nederland, verslaggever bij Het Vrije Volk, verkaste vijfjaar later naar een reclamebureau en kwam uiteindelijk als pr-man te recht bij de grammofoonplaten maatschappij van Philips. Dat was zijn springplank naar de omroep. Min of meer bij toeval belandde Duys in de schoot van de AVRO, die hem als radiopresentator in dienst nam. Al snel mocht hij ook tv-werk doen. Voor de show mat de presentator zich de naam Wil lem O'Duys aan, maar na een aan tal jaren liet hij die O weer vallen. In een tv-programma over de dood trok Duys in de jaren tachtig met )an Lenferink naar de Blari- cumse Algemeene Begraafplaats, waar hij voor de camera alvast zijn eigen grafrede uitsprak. Toen wist hij al welke muziek hij straks op zijn begrafenis zou willen horen: het begin van het Pianoconcert in G van Ravel en een deel uit het eerste pianoconcert van Brahms. Bang voor de dood was hij niet, zo zei hij destijds: „Ik vind hem wel een enorme klier, hij moet wegwe zen." Sterven voor de radiomicro foon, dat leek hem wel dan weer wat. „Midden in een zin stokken, voor de eerste keer in mijn leven een volzin niet afmaken." 'De Vuist', zoals Willem Duys' tv-programma in de volksmond werd ge noemd, drukte een stem pel op de televisie in de ja ren zestig en zeventig. jgf* y et enige waarvan Willem Duys na zijn lange omroep- loopbaan spijt zei te hebben, was het extreem hoge sterftecijfer onder de goudvissen in de kom bij 'De Vuist'. De hitte van de studiolampen bleek funest. „Hele scholen hebben we versle ten." Na de allerlaatste 'Vuist' gooi de hij de vissen in zijn eigen tuin- vijver. Een dag later waren ze weg, opgevreten door reigers. Duys was zelf een wandelende anekdote. Voor de vuist weg (1963- 1979) presenteerde hij zonder script. „Lullen als een gieter", noemde hij dat. Als het lijstje gas ten erg lang werd, krabbelde hij vlak voor de uitzending de volgor de op een lucifersdoosje. De 'instant comedy' van Voor de vuist weg, met een presentator die volkomen zichzelf was, is tegen woordig gemeengoed, maar zorg de destijds voor een kleine revolu tie in de stijve Hilversumse tv-we reld. Een houten tafel in de studio, die goudvissenkom, en Duys zelf, die erop los mocht 'ouwehoeren', het bleek een gouden recept. In die tijd haatte je Duys of je hield van hem, een tussenweg was er niet. Tegenstanders vonden hem een gevaarlijke volksmenner, de verpersoonlijking van rechtse stupiditeit. De kritiek kon hem niet deren: „Ze mogen alles over me schrijven, als het maar lang is." Duys voelde zich nergens te be roerd voor, als er maar een leuke uitzending uit kwam. Hij lag on der een olifant, aaide een leeuw over zijn kop, ontving krokodillen (waarbij hij doodsbang op een stoel ging staan), een vrouw die achterstevoren kon praten, een dichtende aardappelboer of een blinde breiende vrouw. Voor het oog en oor van de natie kreeg hij een keer telefonisch op zijn don der van zijn jarige moeder, tot gro te hilariteit van zijn publiek. In de hoogtijdagen trok een afleve ring van 'De Vuist' bijnal 7 mil joen kijkers. Er gebeurde altijd wel iets dat de tongen in beweging bracht. Duys ontdekte tal van ar tiesten, zoals Lee Towers, de zin gende Rotterdamse kraanmachi nist die nooit kraanmachinist was geweest. De zanger werkte als

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 2011 | | pagina 10