301 zeeland
Zuiverend landschap in 8^^™^
Volkerak-Zoommeer leerlingen die Spaans doen.
Interactieve TV
kijken zonder
kabels trekken
En nu lekker op
kpn
EINDEXAMENS
1 met de examens, behalve
Alleen de tekst begrijpen was niet
genoeg bij vwo-examen Spaans
kpn winkel kpn.com 0800 0115
woensdag 1 juni 2011
vanaf
/mnd.'
Met de gratis
Draadloze Verbindingsset
van KPN t.w.v. 65r
Nubij het Alles-in.-ééa Pakket
Zoommeer afvangen en terugbren
gen in de productiecyclus van de
landbouw. Mede dankzij die fosfa
ten is de afgelopen jaren in het zoe
te water een weelderige blauwalg-
bloei opgetreden. Als oplossing
ligt het plan om de situatie van
vóór 1985 te herstellen en het ge
bied opnieuw zout te maken en
zoet water voor de landbouw met
behulp van een pijpleiding aan te
voeren.
De combinatie Imares-BVR-In-
fram wil de fosfaten in het Vol
kerak-Zoommeer afvangen door
schelpdieren, wieren en vochtmin-
nende planten te kweken en op
het water drijvende blauwalgen te
oogsten. Voor dat laatste moet een
apparaat worden ontwikkeld.
De fosfaten kunnen teruggewon
nen worden door compostering
van het organisch materiaal en ver
werking van slib in een rioolwater
zuiveringsinstallatie, bij Slibverwer
king Noord-Brabant of bij Therm-
phos. Het resultaat dat dit ople
vert, kan worden gebruikt als com
post (planten, wieren en schelpdie
ren) of- na verwerking - als lokaal
geproduceerde kunstmest.
Een team van Grontmij en
Imares heeft een plan inge
diend om het op een kier
zetten van de Haringvlietsluizen
alsnog mogelijk te maken. Door de
aanleg van een eiland aan de
Noordzeezijde van de Haringvliet-
dam ontstaat volgens de beden
kers een geleidelijkere overgang
tussen zoet en zout water.
Jonge medewerkers van Deltaris
en Imares willen de zoetwaterbel
len onder bestaande kreekruggen
vergroten door nieuwe kreken aan
te leggen. De landbouw kan van
die grotere zoetwatervoorraden in
de bodem profiteren voor de bere
gening van gewassen. Die kreken
versterken bovendien het land
schap en recreatiemogelijkheden.
Medewerkers van Wageningen
Universiteit en de Technische Uni
versiteit in Delft willen de verzil-
ting in Zeeland terugdringen door
middel van omgekeerde osmose.
Dat is een techniek waarop zout
water door een membraan wordt
geperst. Voor de druk die daarvoor
nodig is, wil dit team gebruik ma
ken van windenergie.
Het vijfde genomineerde team,
van Haskoning en WUR, richt
zich op de havenontwikkeling in
Zeeland. Die kan worden versterkt
met behulp van een 'Duurzame ge
reedschapskist voor de delta'. De
gereedschappen zijn zo gekozen
dat ze tevens een impuls beteke
nen voor natuur en omgeving.
De inzendingen zijn beoordeeld
door een jury onder voorzitter-
chap van deltacommissaris Wim
Kuijken.
De andere leden waren Tineke
Huizinga, oud-staatssecretaris Ver
keer en Waterstaat en voormalig
waarnemend minister van Vrom,
landschapsarchitect Adriaan Geu
ze, lid van de Deltacommissie pro
fessor Marcel Stive, bestuurscom-
missaris van containervervoerder
Maersk Marike van Lier-Leis, pro
fessor Patrick Meire van de univer
siteit van Antwerpen en professor
Jaap van Duijn van het Nationaal
Groenfonds.
door Ben Jansen
Of het gebied nu zout
wordt of zoet blijft,
het Volkerak-Zoom
meer kan een proef
tuin zijn voor de terugwinning
van fosfaat. Zo valt een antwoord
te geven op de schaarste aan fos
faaterts die zich steeds meer be
gint af te tekenen en aan de te gro
te voedselrijkdom in sommige del
tawateren.
Die schaarste aan fosfaaterts is een
van de redenen waarom fosforpro-
ducent Thermphos het zo lastig
heeft om zijn bedrijfsprocessen zo
danig te sturen dat er geen schade
lijke en hinderlijke stoffen bij vrij
komen. Het bedrijf moet zijn toe
vlucht nemen tot erts van minde
re kwaliteit en wil steeds meer ge
bruik maken van teruggewonnen
fosfaat.
Het fosfaatplan, aangeduid onder
de naam 'Een zuiverend land
schap van overvloed' is een van de
projectvoorstellen die zijn genomi
neerd voor de Delta Water Award,
de prijsvraag die jonge ingenieurs
en studenten uitdaagt om met
ideeën te komen die de economi
sche vitaliteit, de ecologische veer
kracht en de klimaatbestendige vei
ligheid van de zuidwestelijke delta
kunnen versterken. Gisteren zijn
uit zestien inzendingen vijf projec
ten genomineerd om nader te wor
den uitgewerkt.
Het Zuiverend landschap is inge
diend door een combinatie van
Imares, BVR en Infram. De beden
kers willen op een natuurlijke ma
nier fosfaten in het Volkerak-
sluit je aan
door Cornelleke Blok
Naam: Liesbeth Visee
Leeftijd: 17
Woonplaats: Kapelle
School: Ostrea Lyceum in Goes
Examen: Vwo Spaans
En, hoe ging het
Het ging wel goed. Ik vond het exa
men niet zo moeilijk. Talen zijn
voor mij geen probleem. Ik sta ge
middeld een 8. Ik weet niet of ik
die kan houden, maar een zeven
moet wel lukken. Ik vond de tek
sten interessant om te lezen. Er zat
een tekst in over kinderarbeid.
Daarin werd uitgelegd hoe het
komt dat kinderarbeid nog steeds
bestaat en welke invloed mensen
uit de Westerse wereld hebben.
Daarnaast moest je vragen beant
woorden over Spaanse kinderrijm
pjes en ingezonden brieven voor
een krant.
Wat was de moeilijkste vraag?
Bij één van de teksten waren woor
den weggelaten. Je moest aange
ven welke woorden op de lege
Het vwo-examen Spaans be
vatte vergeleken met afge
lopen jaar veel 'door-
denk-vragen', zegt docente José Ro
mero Liebanas van het Ostrea Ly
ceum in Goes. „Het examen was
goed op niveau, maar wel te
doen", zegt ze.
„Alleen de tekst begrijpen was
niet genoeg. Behalve hoe, wat en
wanneer, moesten leerlingen bij
voorbeeld ook aangeven hoe ze
dachten dat de tekst verder liep."
De opgave waarbij studenten
woordjes moesten invullen in zin
nen, was de moeilijkste, volgens
de docente, die zelf uit Spanje
komt.
„Er waren ook veel meerkeuzevra
gen, waar je uit vier antwoorden
kon kiezen, in plaats van drie."
Dat Romero Liebenas Spaanse is,
betekent niet dat ze het eindexa
men makkelijk vindt. „Ook ik
moet goed nadenken en mijn aan
dacht erbij houden", zegt ze la
chend. „Vorig jaar had ik zelfs een
foutje gemaakt. Je kunt vragen
soms op verschillende manieren
interpreteren."
*Deze prijs geldt voor het Alles-in.-één Pakket i.e.m. KPN Internet Basis en Digitenne voor de
2e tv-aansluiting. Vraag de verkoper naar de voorwaarden en beschikbaarheid of kijk op kpn.com
Vertel eens eerlijk, hoe heb je je voor
bereid
Ik had thuis één oefenexamen ge
maakt. Dat ging goed, dus ik vond
het wel genoeg. In de lessen had
den we ook al heel vaak teksten ge
oefend. Eigenlijk kun je voor zo'n
examen niets leren. Het ligt eraan
of de tekst je ligt. Vanochtend heb
ik lekker lang uitgeslapen. Verder
plekken ingevuld konden worden.
Er waren steeds vier antwoorden
waar je uit kon kiezen, maar twee
van die opties waren allebei goed,
volgens mij. Ik moest bij een paar
vragen gokken.