41 binnenland
Boete als
schrikeffect
leaserijders
damikanker 'MeefWaafde iS ttï1
voor groep
55-75 jaar
Steeds laait het vuur op Kalmthoutse
Lyssa Tejero uit
Hulst (11) loopt
voorleestitel mis
Minister. Schippers (Volksgezondheid) volgt het advies van de
Gezondheidsraad om een bevolkingsonderzoek in te voeren
voor darmkanker. De voordelen wegen op tegen de nadelen.
donderdag 26 mei 2011
UTRECHT - De ii-jarige Lyssa Tejero
uit Hulst greep gisteren naast de
nationale voorleestitel. De leerlin
ge van basisschool De Moerschans
in Hulst werd vorige maand pro
vinciaal voorleeskampioene en
deed namens Zeeland mee aan de
Nationale Voorleeswedstrijd in
Utrecht.
Bouwien Begeman (12) uit Boven-
Pekela (Groningen) won de wed
strijd. Ze las tijdens de finale in
Utrecht voor uit het boek De jon
gen in de gestreepte pyjama van
John Boyne en veroverde daarmee
de achttiende nationale voorleesti
tel.
Volgens de jury, waarin onder an
deren schrijfster Simone van der
Vlugt zat, las Bouwien „een drama
tisch stukje geschiedenis beheerst
en boeiend voor. Ze doseerde heel
goed en bracht het subtiel."
DEN HAAG - De 15 miljoen euro
aan achterstallige betalingen die
rommelende leaserijders over 2010
aan de Belastingdienst moeten be
talen, dekt nauwelijks het geld dat
de schatkist is misgelopen door
frauderende belastingplichtigen
met een auto van de zaak. De boe
tes en naheffmgen zijn vooral be
doeld om mensen met een lease
auto die al sjoemelen met privéki-
lometers of dat overwegen, op an
dere gedachten te brengen. En dat
lijkt te lukken. Het aantal leaserij
ders met bijtelling is gestegen van
685.000 in 2009 naar 720.000 vorig
jaar. De geïnde loonbelasting is dat
jaar met 150 miljoen euro toegeno
men. De Belastingdienst bena
drukt dat de stijging van het aan
tal belastingbetalende werkne
mers met een auto van de zaak
juist plaatsvond in een periode dat
er steeds minder auto's op de lease-
markt verschenen. De boetes die
rommelende bestuurders krijgen,
kunnen na drie jaar belastingont
duiking oplopen tot 100 procent
van de totale aangifte.
BEVOLKINGSONDERZOEK
DEN HAAG - Vanaf 2013 worden alle
mannen en vrouwen tussen de 55
en 75 jaar opgeroepen voor een be
volkingsonderzoek naar dikke-
darmkanker. Dat heeft minister
Edith Schippers (Volksgezond
heid) besloten. Ze volgt hiermee
een advies van de Gezondheids
raad.
Om de twee jaar zal aan 3,5 mil
joen mannen en vrouwen ge
vraagd worden een monster van
hun ontlasting in te leveren. Hier
mee kan in het laboratorium
vroegtijdig sporen van dikkedarm-
kanker worden opgespoord. Deze
vorm van kanker komt veel voor.
Jaarlijks krijgen ruim 12.000 men
sen de diagnose dikkedarmkanker.
Bijna 5.000 van hen overlijden als
gevolg van deze ziekte.
Het bevolkingsonderzoek kan per
jaar ruim 1.400 sterfgevallen hel
pen voorkomen, zo heeft de Ge
zondheidsraad berekend. Dikke
darmkanker is namelijk één van
de best behandelbare vormen van
kanker. Nu komen veel patiënten
er echter te laat achter dat ze ziek
zijn. Zij krijgen vaak pas klachten
als de tumor al sterk is uitgezaaid
en de overlevingskansen zeer ge
ring zijn.
De ontlastingtest, die mensen
straks krijgen thuisgestuurd door
de screeningsorganisatie, zal in het
laboratorium worden onderzocht
op onzichtbare bloedsporen.
Darmkanker heeft namelijk een
langdurig voorstadium, de polie
pen zijn goed herkenbaar en be
trekkelijk eenvoudig te verwijde
ren.
Met één keer screenen wordt al on
geveer 65 procent van alle gevallen
van darmkanker ontdekt. Omdat
de test iedere twee jaar wordt her
haald, levert het bevolkingsonder
zoek nog meer op. Het onderzoek
wordt gefaseerd ingevoerd.
Er komt een bevolkingson
derzoek naar darmkanker,
heeft het kabinet besloten.
Maar waarom wel naar
darmkanker en bijvoorbeeld
niet naar prostaatkanker?
door Koos van Wees
Het lijstje aandoeningen
waarover de Gezond
heidsraad zich de afge
lopen jaren heeft gebo
gen om te adviseren over bevol
kingsonderzoeken is divers. Van
tbc tot hepatitis en van chlamydia
tot blaaskanker, de raad bekeek en
beantwoordde de vraag of bevol
kingsonderzoek nodig was.
Het aantal gevallen waarin die
vraag positief beantwoord werd,
bleefbeperkt. Baarmoederhalskan
ker, borstkanker en vanaf 2013 ook
darmkanker zijn de ziekten waar
op de hele bevolking wordt ge
screend.
Bij de andere aandoeningen werd
besloten dat screening of te weinig
opleverde, óf dat alleen kleinere
groepen in de samenleving er voor
in aanmerking komen. Dat laatste
geldt bijvoorbeeld voor onderzoek
naar tuberculose onder migranten
uit gebieden waar die ziekte vaak
voorkomt, of naar hepatitis onder
risicogroepen als homoseksuelen
en drugsgebruikers.
Leo van Rossum, secretaris van de
commissie die zich bij de Gezond
heidsraad buigt over bevolkingson
derzoeken, vertelt dat bij alle be
oordelingen voorop moet staan
dat er met bevolkingsonderzoek
winst te behalen valt. „Prostaatkan
ker bijvoorbeeld vind je bij bijna
alle mannen van 80 jaar, zonder
dat het tot problemen leidt. Pro
bleem is dat als je iets vindt je het
niet kan laten lopen, dan ga je ver
volgonderzoek doen. Het akelige
van dat onderzoek is dat alleen dat
in veel gevallen al leidt tot inconti
nentie en erectieproblemen."
Dat probleem is er direct, terwijl
de kanker en de problemen die
daarmee samenhangen vaak pas
vele jaren later manifest worden.
Dan wegen de nadelen niet op te
gen de voordelen. „De winst die tè
behalen valt met een bevolkings
onderzoek is onvoldoende."
De Gezondheidsraad kijkt niet al
leen naar de gezondheidswinst
voor de patiënt, maar ook naar de
financiële winst die met bevol
kingsonderzoeken te behalen valt.
„De winst voor de patiënt staat bij
ons voorop, maar we kijken ook
naar de kostenbesparingen die er
mee te bereiken zijn. Als wij dat
niet doen dan doet de overheid
het wel", zegt Van Rossum.
Door het bevolkingsonderzoek
naar darmkanker bijvoorbeeld kan
een voorstadium van die ziekte
worden opgespoord dat betrekke
lijk eenvoudig te verwijderen valt.
Hoge kosten door behandeling
van kanker in een vergevorderd
stadium kunnen daarmee worden
voorkomen.
Er zit nogal wat tijd tussen het ad
vies van de Gezondheidsraad en
het besluit van het kabinet het be
volkingsonderzoek naar darmkan
ker ook echt te gaan uitvoeren.
„Het eerste advies van ons om te
onderzoeken of er een bevolkings-
PAUL KUSTERS
EUROPA UEEFT
HAASSE VERTAUN®
VOOR...
...C>E ©1SAMT1SCHE
WOE6E OVER &E
FIMAMCIERIM© VAM
©RIEKEMLAM&.
"TVOOS &V-5 TSi L_
ROOSENDAAL - De Kalmthoutse
Heide staat in brand. Net als in
1976 en 1996 is het vuur slecht uit
te krijgen. Steeds als de brandweer
denkt de brand onder controle te
hebben laait het vuur weer op.
De brand breekt rond twaalf uur 's
middags uit. De eerste die alarm
slaan zijn schoolkinderen die op
excursie zijn op de Kalmthoutse
Heide. Boswachter Wilton de
Dooij van de Groote Meer komt in
zijn four-wheel-drive pick-up ook
even kijken of het klopt dat er
brand is. Hij heeft permissie om
met zijn wagen over de Kalm
thoutse Heide te rijden. Hij rijdt
richting de inmiddels behoorlijk
grote rookkolom. Het lijkt wel of
het op meerdere plekken brandt.
Boven op een heuvel gekomen
schrikt De Dooij. „Dit is een be
hoorlijke brand. Die hebben ze zo
nog maar niet uit." De droogte
van de afgelopen weken eist zijn
tol. De kurkdroge hei is een gemak
kelijke prooi voor de gretige vlam
men en ook bomen branden als
fakkels. Door de rook heen komen
steeds meer brandweervoertuigen
aan. De Dooij wijst op een zand
pad. „Als ze het vuur daar tegen
kunnen houden, valt het mis
schien mee." Het is dan inmiddels
een uur of twee. Tegen drie uur
lijkt het er inderdaad even op dat
de brandweer erin slaagt het vuur
tegen te houden. Aan inzet man
keert het niet. De brandweer van
Putte moet even zoeken voor ze
een weg naar de brand gevonden
heeft, maar vanaf dat moment wer
ken de Belgische en Nederlandse
brandweerkorpsen voorbeeldig sa
men. „Alles klopt, we hadden toe
vallig afgelopen weekeinde nog
een gezamenlijke oefening gehou
den", zegt brandweercommandant
Erik Janssens. In totaal zijn tussen
de 140 en 180 man in touw en wor
den 45 tot 50 voertuigen ingezet,
waaronder 23 tankwagens die
niets anders doen dan water aan
voeren. „Meer wagens kan niet.
Dan raken de wegen te vol", zegt
Janssens. De brand is moeilijk te
bereiken, ook al door het rulle
zand. Het lukt alleen met
vierwielaandrijving. Tegen de
avond moet Janssens melden dat
de brandweer de brand niet onder
controle heeft kunnen krijgen. Er
is dan al zo'n 200 tot 250 hectare
