Het is te stil in de WD
spectrum 8
Het is alweer zeven maanden geleden dat de WD met Mark Rutte voor het eerst een premier kreeg.
WD'ers genieten er nog dagelijks van. Maar waakzaamheid is geboden. Als de WD de grootste wil
blijven, is meer 'kleur op het smoeltje nodig', menen partijgenoten. „De handschoenen mogen wel uit."
'Als we de grootste partij willen blijven,
zullen we meer profiel moeten krijgen'
Zaterdag 21 mei 2011
door Frits Bloemendaal en Laurens Kok illustratie Joep Bertrams
Alexander Pechtold wijst naar
de deur. „Voor de WD'ers
die willen overstappen naar
D66: de kaarten liggen bij de
deur."
Grote hilariteit in het Rotterdamse restau
rant Mooii, waar de WD het politiek café
'LiberAir' organiseert. De D66-leider is uit
genodigd in het hol van de leeuw te ko
men spreken. Hij gebruikt de avond om de
concurrent er eens flink van langs te ge
ven. Met als inzet: wie is de echte liberaal?
Pechtold is lekker op dreef. „De WD le
vert de liberale beginselen uit aan een
xenofoob en aan mannenbroeders", foe
tert hij, doelend op de gedoogsteun van de
PW (officieel) en de SGP (niet officieel)
aan het kabinet-Rutte.
En: „Als ik Mark Rutte bij Knevel en Van
den Brink met de mond vol meel hoor
spreken over abortustermijnen - het is ver
dómme toch het recht van de vrouw om
te beslissen."
Dat de WD zich nog een liberale partij
noemt, is volgens Pechtold moeilijk vol te
houden. Hij kan moeiteloos een lijstje van
tien punten uit de mouw schudden, waar
uit blijkt dat het vies tegenvalt. Maar ook
al is Pechtold, naar eigen zeggen, een echte
liberaal, hij is van de oppositie.
De meeste WD'ers vinden dat hun partij
de toets der liberale kritiek nog altijd glans
rijk doorstaat. Neem veiligheid, een van de
prioriteiten van dit kabinet. „Veiligheid is
ook vrijheid", zegt Johan Remkes, Com
missaris van de Koningin in Noord-Hol
land. En wat te denken van het gezond ma
ken van 's rijks financiën? Of de overheid
die een stap terug doet? Remkes: „Dat D66
ons een beetje kietelt, kan geen kwaad.
Maar ik haal er mijn schouders over op."
Dat doet ook Arno Visser, voormalig rech
terhand van oud-partijleider Frits Bol-
kestein en nu wethouder in Almere. „Ik
vind het altijd raar als niet-liberalen gaan
uitleggen wat liberaal is", sneert hij naar
D66. „Ik zie het liberalisme als een stro
ming, die op basis van analyse van de tijd
ziet wat nodig is. Op dit moment past de
koers van de WD heel goed bij wat de sa
menleving aankan."
Zeven maanden geleden, rond de onder
handelingen over het regeerakkoord, was
binnen de WD enig gemor te horen. Me
nig liberaal had er moeite mee dat de libe
ralen met de PW van Geert Wilders gin
gen samenwerken, een partij die hele be
volkingsgroepen uitsluit. Wat niet echt li
beraal is. Bovendien moest de WD een
paar veren laten. Zo gaat de AOW-leeftijd
langzamer omhoog dan de partij wilde en
wordt door toedoen van de PW niet ge
tornd aan de ontslagregels en de WW. De
meeste WD'ers konden toch met dit on
derhandelingsresultaat leven. Want ze kre
gen wel de hoofdprijs: de eerste liberale
premier sinds bijna honderd jaar.
Slechts enkelen bleven openlijk kritiek ui
ten. Voormalig partijleider Joris Voorhoe
ve en ex-staatssecretaris Gijs de Vries zeg
den zelfs hun lidmaatschap op. Dat deden
oud-minister Pieter Winsemius en oud-Ka
mervoorzitter Frans Weisglas niet. De eer
ste ageerde vooral tegen de bezuinigingen
op de natuur, de laatste is vierkant tegen
samenwerken met de PW. Zij lijken roe
penden in de woestijn, al beweert Weis
glas dat hij in de wandelgangen bijval
krijgt. „Er komen nog steeds mensen naar
me toe, die het goed vinden dat ik me laat
horen, ook fractieleden."
Pieter Winsemius heeft allerminst het ge
voel dat zijn kritiek is aangekomen, zegt
hij vanuit de auto in Italië. Oké, hij heeft
een keer een uur met fractievoorzitter Stef
Blok gesproken en met Mark Rutte heeft
hij het er in de marge van een ander ge
sprek ook even over gehad. „Maar er zijn
geen dappere pogingen gedaan om brug
gen te slaan. Van mijn zorgpunten is er
nog niet één weggenomen."
Over Rutte zelf zijn beide critici zeer te
spreken. Weisglas heeft vooral kritiek op
de Tweede Kamerfractie, die veel te wei
nig doet om Wilders weerwoord te geven
als hij weer eens 'vol op het orgel' gaat Bij
voorbeeld toen hij de profeet Mohammed
een wrede leider noemde die plunderde
en verkrachtte. „Daarmee kwetst hij een
grote groep Nederlanders en gelovigen el
ders in de wereld. Normaal weten de
WD-fractieleden Twitter snel te vinden,
maar als Wilders van zich laat horen, zijn
ze stil. Daardoor gaan mensen sluipender
wijs wennen aan de vergroving van politie
ke omgangsvormen en bejegening van
groepen."
Het weerwoord, vindt hij, moet in de eer
ste plaats van fractieleider Stef Blok ko
men. „Van Blok hoor je überhaupt heel
weinig. Maar bij dit soort fundamentele za
ken moet hij opstaan. Hij moet het gezicht
van de WD bewaren."
„Het is primair de fractie die kleur op het
