Een tegenwicht
ioluit
Luc Ingels
Edith Brons
Joke Clements
Douwe Halbertsma
Coen Wieman
donderdag 19 mei 2011
een soort schotsen, gestolde gol
ven. Er is veel te beleven. De con
structie is voorzien van geschilder
de accenten en rood-wit gestreept
tape dat op gevaar duidt. De zwar
te golven die het platform omge
ven vreten het aan: de randen zijn
onregelmatig.
Zonder letterlijk te zijn roept dit
beeld scherp de uit de hand gelo
pen winning van fossiele brand
stoffen op met een verwijzing
naar de vervuiling die dat teweeg
brengt. De schitterende groene va
rens die door het raam zichtbaar
zijn versterken de tegenstelling na
tuur- menselijk ingrijpen.
Zo raken beide kunstenaars aan de
grote vraag: kan de mens overle
ven tegen de natuur in of is harmo
nie de voorwaarde? De video 2mi-
nutenlK legt tijd vast in de vorm
van voorbijrijdend verkeer, waar
bij in de contouren van 's nachts
voorbijrijdende auto's beelden van
overdag zichtbaar zijn. Zo vallen
moment en eeuwigheid samen.
Een mooie context voor een inspi
rerende tentoonstelling
Jan Verhaeghe (1965), ook een
Vlaming, stelt zich sinds jaar en
dag te weer tegen de combina
tie van macht en censuur, die aan
sluit bij de luiheid waarnaar ik eer
der verwees en die onder meer
leidt tot een minder tolerante sa
menleving.
Verhaeghe neemt het schilderij
L'origine du monde van Courbet als
startpunt voor presentaties in
Mon Captaine en Caesuur, door
kunstenaars gedreven Middelburg
se expositieplekken. Courbet schil
derde de kleine compositie waar
op een vrouw met gespreide be
nen op een bed ligt in t866 in op
dracht van de Turkse diplomaat
Khalil-Bey. Het magisch centrum
van reproductie staat centraal. Het
heeft altijd verlangen opgewekt bij
mannen, maar ook angst en onze
kerheid. Dat laatste is dan vaak ge
sublimeerd: in onderdrukking van
vrouwen to besnijdenis toe.
Afbeeldingen als die van Courbet
zijn binnen de dominerende cul
tuur van de dubbele moraal altijd
verboden, maar tegelijkertijd in de
veel plattere vorm van pornografie
een reusachtige internationale in
dustrie, die eerder baat dan last
heeft van de dubbele moraal en de
blik op erotiek sterk beïnvloedt.
Daarnaar verwijst Jan Verhaeghe
door de matras in het het bed dat
deel uit maakt van de vaste inrich
ting van Caesuur
(leef/kunstruimte) te vullen met
(porno)videotapes en er een
(rood) peillood boven te hangen.
Ook de reeks zwarte (gecensureer
de) dia's met af en toe een opna
me naar het schilderij van Cour
bet en de camera met lakzegel ra
ken aan het thema, dat nog een an
der aspect kent: authenticiteit en
de directe ervaring. Ons beeld van
Een belangrijke lijn in de heden
daagse kunst is dat die je het niet
gemakkelijk maakt. Dat is geen lui
heid van de kunstenaar, maar juist
een tegenwicht voor de luiheid die
bezit neemt van de samenleving
door de onafzienbare stroom hap
klare brokken. Luiheid die dom
maakt. En de dommen willen an
deren hun wil opleggen. Dan hoe
ven ze nog minder te denken. Je
geest groeit door eigen inspan
ning. Die nog gratis is ook.
In en om het hoekpaviljoen op
het IK-eiland in Oost-Souburg heb
ben twee jonge Vlaamse kunste
naars een paar weken gewerkt aan
een duopresentatie die op de ruim
te is toegesneden. Nicolas Baeyens
(1980) laste frames van dunne bui
zen waarmee hij vanaf de wand
de binnenruimte indeelt. Over de
frames drapeert hij slappe platen
lood. Ze hebben golvende contou
ren en doen zo aan reusachtige bla
deren denken. Op de muur teken
de hij slordig twee verwrongen ge
zichten, een pistool en wat kreten
in een stijl die je kunt aantreffen
in wc's van drukke horecagelegen
heden.
De metaalconstructie zet zich aan
de buitenkant van het paviljoen
voort. „Zijn werk handelt over de
maakbaarheid van de mens en
zijn nood tot differentiatie", lees ik
in de toelichting. Dat ergert me,
want ik vind dat te weinig en te al
gemeen geformuleerd. Curator
Flor Bex maakt zich er zelf wat ge
makkelijk vanaf
Mijn serieuze poging: op het ni
veau van de sculptuur onderzoekt
Baeyens hoe de ruimte spannend
te bespelen. Dat lukt hem prima.
Pittige tentoonstellingen
zijn het die ik u deze
week voorschotel. Hier
wordt beeldtaal gebruikt
om je in een complexe gedach-
tenwereld mee te nemen. Die je
voor een groot deel zelf'moet'
ontdekken.
:-'F
op hetzelfde neer: de confrontatie
met de beperkingen van de mens,
oog in oog met de altijd sterkere
kracht van de natuur. Een klassiek
thema in een nieuw jasje. En de te
keningen op de wand? Sporen van
verloedering wat mij betreft en
daarmee passend in het toch iet
wat desolate beeld.
Karolien Hamers (1982) bouwde
wat ik zie als een boorplatform,
omgeven door zwarte vormen:
Werk van Jan Verhaeghe in Caesuur.
De organische vormen groeien
over de geometrische heen. Die
laatste verwijzen naar het mense
lijk bestaan, terwijl de 'bladeren'
eerder aan de natuur doen denken
en dan symbolisch de plaats terug
veroveren die de mens hem heeft
afgenomen.
Een verwante interpretatie is die
van verval. Je kunt de slappe pla
ten ook zien als de resten van een
ooit strakke constructie. Het komt
Luc Ingels neemt inn een reeks
ldeine sculpturen een in zilver of
brons gegoten lamshart als uit
gangspunt Hij bouwt er steigers
omheen, laat er gestalten uit
groeien of voorziet ze van tekens
van devotie. Mooie expositie over
liefde, pijn, hoop en bescherming.
T/m 30/5. Galerie lo, Korte
Noordstraat 39, Middelburg. Za. en 1e
zo. v/d maand, 13.00 - 17.00 uur.
Edith Bons verbindt Indonesische
achtergrond met eigentijds Wester
se beeldtaal. Zij neemt foto's van
bloemoffers uit de Balinese Hin
doecultuur, beschildert ze en ver
werkt er o.a. kleurige kralen in. Zij
transformeert zij cultureel bepaal
de uitingen tot universele iconen.
T/m 4/6. Galerie Atelier Jan Eikenaar,
Zuidstraat 16, Burgh- Haamstede. Do
t/m za. en laatste zo. v/d maand
12.00 - 17.00 uur en op afspraak.
Joke Clements maakt quilts en tex-
tielcollages met voorwerpen er in-
verwerkt. Zo ontstaan sfeervolle
oppervlakken die soms vertellen
over verlangens, of de natuur een
ode brengen. Mede-exposant Will
Schropp neemt diverse houtsoor
ten als startpunt voor kleine en
grote beelden met diverse thema's.
T/m 12/6. Galerie 't Hoentje te Paart,
Spanjaardstraat 19, Middelburg. Do.,
za., zo. 14.00-16.30 u. en op afspraak.
Douwe Halbertsma gebruikt polys
tyreen, kunststof en epoxy. Strak
gestileerde, speelse beelden verwij
zen naar menselijke figuren. On
derwerp en vormgeving zijn gela
den met humor, zonder anekdo
tiek. Mede-exposant Gema Alba
toont geschilderde composities
geïnspireerd op Rotterdam
T/m 18/6. Kunstuitleen Terneuzen,
Bellamystraat 26 A, Di. t/m vr. 13.00 -
17.00 uur, za. 10.00 - 14.00 uur
Coen Wieman maakt intrigerende
schilderijen naar door een deur
spionnetje gefotografeerde land
schappen. Een scheve paal in een
weiland, een roestige watertank,
een eindeloze weg in een uitge
strekte omgeving. 'Amphidromic
Points II', verwijst naar waar ver
schil tussen eb en vloed nihil is,
T/m 25/6. 't Kerkje van Ellesdiek, Van
Hattumstraat 5, Ellewoutsdijk. Zo.
22/5, en 4, 13, 25/6, 13.30 - 16.00 u.
Nico Out gaat elke week op
zoek naar het beste wat
Zeeland op het gebied van
beeldende kunst
te bieden heeft.