4l binnenland
Zorgstelsel
pgb schept
eigen vraag
De Vonderboy van
Digitale televisie
van Ziggo
als beste getest
door de Consumentenbond'
ZORG Explosieve groei onderzocht
VLIEGRAMP IN LIBIË Enige overlevende opgenomen in gezin tante
Burgemeester wil praten met jeugd
(Dat hebben ze goed gezien)
dinsdag 10 mei 2011
den haag - Het aantal langdurig
zieken, gehandicapten en ouderen
dat zelf verpleging, verzorging of
begeleiding inkoopt, is de afgelo
pen jaren enorm gestegen. Waren
er in 1998 13.000 mensen met zo'n
door de overheid verstrekt per
soonsgebonden budget (pgb), in
2008 waren dat er 150.000, een stij
ging van 25 procent per jaar.
Dat blijkt uit onderzoek van het
Sociaal en Cultureel Planbureau
(SCP) in opdracht van het ministe
rie van Volksgezondheid, Welzijn
en Sport dat inzage wilde in de
oorzaken van de explosieve groei
van de Algemene Wet Bijzondere
Ziektekosten (AWBZ). Het per
soonsgebonden budget wordt uit
de AWBZ betaald en bedraagt 10
procent van de totale AWBZ-uitga-
ven.
De grootste groep mensen ont
vangt de zorg in natura. Dat bete
kent dat zij hulp krijgen van gere
gistreerde instanties zoals thuis
zorginstellingen. Het persoonsge
bonden budget heeft als voordeel
dat mensen flexibeler zijn om zelf
iemand te kiezen en te betalen die
hen verzorgt. De zorg in natura
steeg ook, maar niet zo hard als
die van het pgb.
Het systeem van het persoonsge
bonden budget schept zijn eigen
vraag, constateren de onderzoe
kers van het SCP. Bijna de helft
van de groei wordt veroorzaakt
door nieuwe zorgaanvragers. Een
ander deel ontving al hulp in natu
ra, maar heeft dat omgeruild voor
een pgb. De eerste groep had zon
der mogelijkheid van het pgb geen
zorg aangevraagd. Wel hadden zij
er gezien hun beperkingen recht
op, maar ze zagen ervan af omdat
ze bijvoorbeeld al mantelzorg had
den of omdat de zorg in natura
niet bij hun wensen aansloot. Met
een pgb kunnen ook de mantelzor-
gers en de veel duurdere particulie
re thuiszorg worden bekostigd.
De aanzuigende werking van het
systeem wordt ook veroorzaakt
door de hoogte van de budgetten
en de relatief soepele eisen voor
het aanvragen van die zorg. In En
geland en Duitsland, waar ook ge
bruik wordt gemaakt van per
soonsgebonden budgetten, zijn de
eisen veel strenger en de budget
ten lager.
De vraag naar pgb's zal nog verder
stijgen wanneer het beleid niet
wordt gewijzigd, schrijven de on
derzoekers; 'de vraag kan tot 67
procent hoger uitvallen.'
Als oplossing ziet het SCP aan
scherping van de regels voor de
AWBZ-zorg. Het pgb moet blijven
bestaan, maar wel met strengere ei
sen. In de woorden van Debbie
Oudijk, één van de onderzoek
sters: „Juist omdat door de vergrij
zing steeds meer mensen gebruik
maken van de zorg. Deze moet toe
gankelijk blijven voor de mensen
die hem het hardst nodig heb
ben."
Ruben is de afgelopen
twaalf maanden lichamelijk
boven verwachting hersteld.
Volgens zijn tante Ingrid is
hij door de operaties in Li
bië gered.
door Fleur Halkema
Hij is tien, en zijn le
ven veranderde op
12 mei 2010 com
pleet toen het vlieg
tuig waarin hij met
zijn ouders en broertje zat, neer
stortte bij de Libische hoofdstad
Tripoli. Reddingswerkers brachten
Ruben, die van de 104 inzittenden
het ongeluk als enige overleefde,
naar het ziekenhuis, waar hij werd
gestabiliseerd en geopereerd. Een
jaar later ziet Ruben eruit als een
gewone jongen, die loopt, fietst en
lacht en die zijn plek heeft gevon
den in het gezin van zijn tante en
oom en hun drie kinderen.
„Hij is daar gered", zegt Ingrid, Ru
bens tante, die al snel na het onge
luk zijn voogd werd. „Zowel van
de rampplek als medisch." Zijn be
handeling in Libië is essentieel ge
bleken voor Rubens herstel. Zijn
Nederlandse artsen zeggen het
ook: Ruben is nu al verder her
steld dan ze durfden te hopen en
dat heeft alles te maken met hoe
hij in Libië is geopereerd.
Inmiddels zijn de laatste plaatjes
en schroeven uit zijn'benen ge
haald en loopt hij weer bijna nor
maal. Dollen met de honden in de
tuin of met de andere kinderen
buiten in het veld is voor hem
geen probleem. IngricT, de zus van
Rubens vader, vloog na het onge
luk direct naar Tripoli, samen met
Jeroen, broer van zijn moeder.
Zwaargewond lag hun neefje in
het el-Khadra ziekenhuis. Net uit
shock en met twee verbrijzelde on
derbenen. Al met al was hij meer
dood dan levend. Een verschil van
dag en nacht met het levenslustige
gezicht dat Ruben nu weer heeft,
dat wordt omlijst door zijn lange
haar.
Rubens verzorgers mijden publici
teit. Toch willen ze nu één keer
hun verhaal vertellen, omdat er
veel oprechte belangstelling voor
Ruben is. „De boodschap is dat we
dit één keer doen en dan nooit
meer", verzucht Ingrid, die om pri-
vacyredenen niet wil dat achterna
men of woonplaats worden ge
noemd.
In Nederland lag Ruben nog een
maand in het ziekenhuis, waarna
hij bij Ingrid en haar man Wil-
lyam in huis kwam. Vanaf dat mo
ment kon hij echt gaan herstellen,
wat alleen mogelijk was als hij
goed ging eten. „T\veeduizend calo
rieën per dag", zegt Willyam.
„Da's best hard werken als je ne
gen bent." Als Ruben een boter
ham wilde, kreeg hij er twee.
Met roomboter. Kwam hij tussen
urk - Burgemeester Jaap Kroon
van Urk wï in gesprek met jonge
ren die verantwoordelijk zijn voor
ongeregeldheden bij zijn woning
in een appartementencomplex.
Dat liet een gemeentewoordvoer
ster gisteren weten.
Door gesprekken wil Kroon nieu
we incidenten voorkomen. De wo
ning van Kroon is twee keer door
jongeren bekogeld met stenen en
afgelopen weekeinde werd er
brand gesticht. De jeugd is boos,
omdat Kroon strenge veiligheids
maatregelen nam voor koningin
nenacht.
PAUL KUSTERS
