Tussen
schijn
10 uit
selectie
wand bedekt. Een tweede element
van schijnarchitectuur, dat refe
reert aan de transformatie van na
tuur in prestigieuze gebouwen
met glanzende interieurs als decor
van een onecht bestaan. Deze op
het eerste gezicht wat flauwe expo
sitie biedt bij nader inzien veel
stof tot kijken en denken.
Geldt dat ook voor 'Published
by: Abake'? Dat is een ten
toonstelling in De Kabinetten,
deel van een reeks over: „boeken,
niet zozeer als voltooide objecten
of vormen, maar vanwege hun ont
wrichtende potentieel en hun ver
mogen nieuwe sociale situaties te
creëren waarin nieuwe relaties en
nieuwe betekenissen kunnen ont
staan". Dat roept verwachtingen
op, die wat mij betreft blijven han
gen in dunne kunstjes. Het inter
nationale collectief ontwerpers
laat bijvoorbeeld een schrijver zijn
handtekening in een bibliotheek
boek zetten. Verandert dat de
waarde en de betekenis van het
boek en de relatie met de lezer? Er
hangen op maat gemaakte boeken
plankjes voor boeken die de expo
santen kregen van organisatoren.
Curieuze kleine verzamelingen.
Maar ik zie niet dat ze een licht
werpen op een overigens interes
sante thematiek. De betekenis van
het alfabet komt sterker in beeld.
Er ligt een in een fantasie alfabet
gezet en daardoor voor ons onlees
baar exemplaar van het boek 'Uto
pia' van Thomas More. Hij ont
wierp zelf de bij de ideale staat die
hij beschrijft passende letters.
Abake ontwerpt ook zelf letters
die als paginagrote beelden in di
verse tijdschriften opduiken. Een
mooie presentatie daarvan ver
beeldt naast de schoonheid van de
letters wellicht ook de kunstmatig
heid ervan als betekenisdrager.
Maar dat vind ik inhoudelijk erg
mager. Net zoals de tafel waarvan
één poot deel is vervangen door
een boek met over elkaar gedrukte
beeld-tekstcombinaties waarin he
den en verleden, kunst en com
mercie zich met elkaar vermen
gen.
Er zijn sterkere gedachten en beel
den denkbaar rond dit thema.
Visie en verbeelding komen in
de Bewaerschole geconcen
treerder uit de verf dan in de Kabi
J
Mandia Reuter in de Vleeshal Middell
netten. De Franse kunstenares Ni-
na Boas (1980) en Maurice Meewis-
se (1978) tonen ieder een installa
tie waarin ze spelen met maat en
schaal en daarmee met illusie en
werkelijkheid. In grond voor het
gebouw groef Meewisse een me
tersdiep gat, dat hij keurig aftim
merde. Het zou de ingang van een
mijn kunnen zijn. De gereedschap
pen van de maker - de 'mijnwer
ker' - hangen binnen aan de
wand.
De houwelen en hamers zijn van
klei, dus 'denkbeelden'. Een touw
ladder leidt naar planken op de
zolderbalken waar Meewisse met
attributen als een emmer, voor-
raadbussen en een hangmat de
woonplek van de mijnwerker sug
gereert. Hij brengt arbeid (laag) en
dromen (hoog) samen in een in
stallatie die verwondering oproept
en zo essentiële aspecten van ons
menszijn met elkaar verbindt. Dat
doet Nina Boas zeker zo intrige
donderdag 21 april 2011
Maar het begint natuurlijk bij de
ervaring. Wat biedt Mandia Reu
ter (Zuid-Affika, 1974) ons? De fris
drankautomaat met een verlicht
front dat stromende frisheid be
looft, is de opmaat naar een exposi
tie over schijn en werkelijkheid.
Het apparaat pretendeert ons een
natuurbeleving te bieden. Wij la
ten ons vaak en graag voor de gek
houden, sterker nog, we kennen
vaak de oorspronkelijke ervaring
niet eens. Wie heeft er de laatste
tijd gedronken uit een beekje? De
zwarte stalen balk die Reuter tus
sen de wanden van de Vleeshal
aanbracht lijkt een misplaatst ana
chronisme, maar zet de thematiek
verder op scherp: de schijnbaar
meer dan 500 jaar oude gotische
ruimte is feitelijk naoorlogs. En
wat moet ik met die hoop zand
waaruit een stok steekt? Ik lees dat
dat aarde is afkomstig van een lap
grond die Reuter bij Hollywood
kocht. Die zal daar wel duur zijn.
Maar wat is de waarde ervan hier
in Middelburg? Een verwijzing
naar de relatieve waarde, die cultu
reel en economisch wordt be
paald. De stok herinnert me trou
wens aan het markeren van een
stuk land door degene die het ei
gendom claimde in de tijd van de
Far West. Die ik slechts uit films
ken. Het betoog gaat verder met
een filmpje dat is te zien op een
hoog aan de wand opgehangen
monitor. Het toont een feestelijke
verlichte Las Vegas versie van de
18e eeuwse Trevi-fontein uit Ro
me. Hier lopen kunst en kitsch,
toen en nu, plaats en tijd, werke
lijkheid en illusie flink door elkaar,
wat nog wordt versterkt door de
positie van de monitor tegenover
de altijd in de hal aanwezige beel
den van middeleeuwse machtheb
bers. Het laatste element is een
glad gepolijste marmeren plaat die
tegen de achterwand van de ruim
te staat en zo een deel van die
in de Bewaerschole in Burgh-Haamstede.
Installatie van Maurice Meewisse
Nico Out gaat elke week op
zoek naar het beste wat
Zeeland op het gebied van
beeldende kunst
te bieden heeft.
3
Ik zag een frisdrankauto
maat in de Vleeshal, een
boekenplank in de Kabinet
ten en een hangmat in de
Bewaerschole. Eigentijdse beel
dende kunst is soms bijna niet
van de werkelijkheid te onder
scheiden. De mate waarin zij
met kleine of grote ingrepen de
werkelijkheid anders laat zien
en de toeschouwer daarin kan
meenemen bepaalt haar waarde
als kunst. Die is relatief: niet
voor iedereen hetzelfde. Wat
niet betekent dat elk oordeel er
over gelijkwaardig is. Niet ieder
een kan immers even goed waar
nemen en associëren.
Dat zijn voorwaarden om de dia
loog met kunst aan te gaan. Net zo
als je referentiekader. Dat stelt je
in staat wat je ziet te duiden ten
opzichte van andere kunst én de
werkelijkheid waartoe die zich ver
houdt. Daarnaast is openheid no
dig: om niet meteen te oordelen,
maar daarvoor de tijd te nemen.
Naast het verrijken en verdiepen
van inzichten en ervaringen, ligt
de waarde van kunst in het ont
wikkelen van die eigenschappen.
Frame
Frame is het alias van Frank van
der Meijden. Na zijn carrière als
manager van onder meer Blof
heeft hij zich op de beeldende
kunst gestort. In wijnkistjes ensce
neert hij maatschappijkritische ta
ferelen met beeldjes en andere ma
terialen. De pop art-achtige objec
ten verbeelden de spanning tussen
authenticiteit en massacultuur.
T/m 14/5: Turfkaai 25/27 Middelburg.
Do. t/m zo. 11.00-16.00 uur.
Paul Raguénès
Paul Raguénès prikkelt zinnen en
geest met kleine en grote objecten
zoals een hangende Mazda blauw
gespoten constructie van PVC-bui-
zen. Hij speelt met tegenstellingen:
wat onder de grond zat zweeft,
wat hol is vult de ruimte. Stepha
nie Kratz toont intrigerende teke
ningen die balanceren tussen be
heersing en het onvolkomene.
T/m 21/5: Galerie van den Berge,
Westwal 45, Goes, Do.t/mza. 12-17 u.
Kobe de Peuter schildert kale, mo-
derne ruimtes, waarin niemand te
zien is. Ze zijn lastig te overzien
omdat beeld en spiegelbeeld met
elkaar versmelten. Je raakt jezelf
als het ware kwijt in de schilde
rijen. De leegheid van de moderni
teit laat ons volgens De Peuter ons
zelf verliezen.
T/m 1/5: Freemen Gallery, Markstraat
11, Aardenburg. Zo. en zo. 13.00 -
18.00 uur.
Sieberen-Henk De long verbeeldt
in zijn schilderijenreeks 'Blue Ica
rus' een visie op de werkelijkheid
die de idee ondergraaft dat wij die
kunnen kennen, laat staan dat we
haar kunnen beheersen. Vliegtui
gen worden door oerwoud over
woekerd of liggen onder de water
spiegel, wegzakkend in de mod
der.
T/m 8/5: DeWillem3, Oranjestraat 4,
Vlissingen. Wo. t/m zo. 11 -17 uur.
Kobe de Peuter
Sieberen-Henk De Jong
Ab van Hanegem
Ab van Hanegem maakte in het ge
reconstrueerde tentoonstellingsge
bouwtje een visueel prikkelende
installatie. Een muurschildering re
fereert aan de kunstgeschiedenis.
Kleine schilderijen in rood en
groen en zwart- wit contrasteren
met hun ondergrond als fragmen
ten van individueel bestaan.
T/m 12/6: Marie Tak van Poortvliet
Museum, Ooststraat 10-A Domburg.
Di. t/m zo. 13.00 -17.00 uur.