Niet zo
auto-mobiel
ift)balans
Mobiliteit
Ervaringsdeskundige Piërre van den Boomen foto Aad Meijer
Wist u dat...
Iemand die zijn beide benen mist of niet meer
kan gebruiken altijd nog kan leren autorijden met
een handbediening?
Iemand die zijn rechter been niet meer heeft of
kan gebruiken de auto kan leren besturen met een
automaat en gaspedaal links?
Iemand die rechtszijdïg verlamd of beperkt is
eenhandig kan leren sturen en de bediening van
ruitenwisser, richtingaanwijzing e.d. naar links kan
worden gezet?
Iemand die geen armen meer heeft of deze
niet meer kan gebruiken, kan leren autorijden met
een voetbesturing?
Iemand in een (elektrische) rolstoel met zware
lichamelijke beperkingen (met die rolstoel achter
het stuur) met behulp van een joystickbesturing
toch kan leren autorijden?
j Bron: Bever
wel degelijk nog tot de mogelijkheden behoort."
„Tenslotte heb je ook nog de personen met een li
chamelijke handicap. Voor hen komen doorgaans
de aanpassingsbedrijven in beeld." Specialist Bever
(meerdere vestigingen door het hele land) is daar
een bekend voorbeeld van.
ERVARINGSDESKUNDIGE
Iedere dag weer opnieuw wenden vakmensen er al
hun kennis en kunde aan om de mobiliteit te vergro
ten door gebruik te maken van de mogelijkheden
die de techniek te bieden heeft. En die zijn legio,
vandaag de dag. Piërre van den Boomen (41) is op
dat terrein ervaringsdeskundige tegen wil en dank.
„Het was april 1993. Een bedrijfsongeluk werd me
bijna fataal. De diagnose luidde 'dwarslaesie' en ik
kwam terecht in een rolstoel. Dan staat je wereld
wel even stil. Maar, je moet door. Ik heb me toen la
ten omscholen, een nieuwe baan gevonden en
kwam ook al heel snel tot de conclusie dat ik het
maar niets vond dat ik van anderen afhankelijk was
om ergens te komen. Dank zij de voorschriften van
het CBR en het inbouwen van een systeem door het
erkende aanpassingsbedrijf Bever had ik mijn zelf
standigheid teruggewonnen. Alweer heel wat jaren
zit ik inmiddels op de weg, maar als vanzelfsprekend
zal ik mobiliteit alvast nooit meer beschouwen!"
Mobiliteit is voor de meesten van
ons een vanzelfsprekendheid. Maar
wat als lichamelijke of geestelijke on
gemakken roet in het eten gooien.
Is auto (leren) rijden dan nog steeds
zo simpel als het lijkt?
door Wiljan Broeders
„De groep voor wie mobiliteit niet (langer) wegge
legd is, wordt gelukkig steeds kleiner met dank aan
de almaar voortschrijdende techniek en medische
wetenschap." Aan het woord is Jos de Vries, senior
productmanager praktische rïjgeschiktheïd bij het
CBR. „In mijn functie krijg ik te maken met die men-
sen voor wie auto (leren) rijden net iets minder van
zelfsprekend is. Zij hebben het formulier Eigen ver
klaring ingevuld, één of meer vragen betreffende
de gezondheidstoestand met 'ja' beantwoord en
een arts bezocht. De medisch adviseur van het CBR
verwijst indien nodig door naar een specialist (oog
arts, neuroloog, cardioloog, psychiater). Het meest
voorkomende scenario is vervolgens dat er geen on
overkoombare belemmeringen zijn waarna we een
rijtest laten bepalen of er les genomen mag worden
dan wel een verklaring van geschiktheid (indien die
gene al een rijbewijs heeft) uitgegeven wordt."
LOEPJE
„Wij laten ons dus niet uit het veld slaan door pro
blemen maar gaan voortvarend op zoek naar oplos
singen", vervolgt De Vries gedreven. „Mensen zijn
namelijk afhankelijk van mobiliteit en dat moetje ze
zo lang mogelijk bieden, mits het verantwoord en
wettelijk toegestaan is. De Regeling eisen geschikt
heid is daarbij onze leidraad. Dat de kaders in de
loop der jaren flink opgerekt zijn, laten de huidige
richtlijnen wel zien. Stoornissen van het gezichtsver
mogen komen naar alle waarschijnlijkheid het vaakst
voor. Tot een paar jaar geleden viel er volstrekt niet
te tornen aan de grens van 0,5 (binoculaire visus).
Zat je daaronder dan kon je autorijden wel verge
ten. Dat is niet langer meer het geval. Die eis van
0,5 geldt weliswaar nog steeds maar zit je wat lager
(tussen 0,5 en 0,4) en is er geen sprake van andere
visuele functiestoornissen dan kan met een positief
advies van de oogarts en een positieve rijtest nog
steeds auto worden gereden. Sterker nog: zelfs
voor mensen die daar nog onder zitten, hoeft het
niet per definitie 'einde oefening' te betekenen. Het
monoculair bioptisch telescoopsysteem - een klein
loepje op de bril - maakt autorijden voor nog meer
mensen mogelijk."
DEMENTIE
„,Ook op andere gebieden zijn er de laatste jaren
steeds meer nuances aangebracht. Personen met
MS, Parkinson, hersenletsel, autismestoornissen,
AD/HD; er wordt vooral gekeken naar de mogelijk
heden en die zijn op hun beurt ook nog eens in hel
dere regels gevat. Gebruikte je voorheen Ritalin of
Concerta dan was je ongeschikt om achter het stuur
plaats te nemen. Terwijl het natuurlijk simpelweg
middelen zijn om de aandoening/ziekte te onder
drukken. Vandaar dat ze nu als uitzonderingen in de
Regeling eisen geschiktheid zijn opgenomen. Een
rijtest is echter ook in dergelijke gevallen wel een
vereiste. Dat geldt evenzeer voor bijvoorbeeld de
mentie. Betekende die diagnose tot voor kort een
nog go, de clinical dimension rate - opbouw in fasen
- zorgt ervoor dat in bepaalde gevallen een rijtest
