De schaapjes nog lang niet
io herders
De helft van de
schaapherders
komt in zware
financiële
problemen. Ze
krijgen nog
moeilijk subsidies
los door
bezuinigingen en
aanpassing van
regelingen. „Het is
bestuurlijke
diefstal."
zaterdag 16 april 2011
zie onze website:binnenland
Videoportretten van schaapher
ders uit het hele land.
door Niek Opten
roeger groei-
den hier alleen
maar brandne-
tels en braam-
struiken. En
moet je nu
eens zien." Met zijn stok wijst
schaapherder Erich Rhöse (60)
langs de kanaaldijk. Hij is voorzit
ter van de Landelijke Werkroep
Professionele Schapenhouders.
Zijn tweehonderd ooien en geiten
doen zich langs het Julianakanaal
bij Roosteren tegoed aan sappig
gras en allerlei kruiden. „Grasklok
je, beemdkroon, zwarte toorts,
noem maar op. Die staan hier alle
maal weer", somt de geboren Duit
ser op. „Een paar jaar geleden
werd hier een bij gevonden van
een soort die vijftig jaar geleden
was uitgestorven!"
De biodiversiteit is enorm toegeno
men sinds zijn kudde op de dijk
graast, wil hij maar zeggen. En dat
was ook de bedoeling. De geiten
maken bovendien de Japanse dui
zendknoop een kopje kleiner, een
woekerplant die de dijk met zijn
wortels kan ondermijnen.
Met zijn stok, grijze baard en groe
ne hoed voldoet Rhöse volledig
aan het beeld van een schaapher
der. Zijn drie trouwe honden, ook
van het type Duitse herder, maken
het plaatje compleet. Op deze zon
overgoten middag helpt hij tussen
door een ooi bij het lammeren.
Binnen twintig minuten staat het
zwarte lammetje op zijn pootjes.
Vertederd kijken twee voorbijgam
gers naar moeder en kind.
De meeste mensen hebben een te
romantisch beeld van zijn beroep,
vindt hij. „Van iemand die dagen
lang maar een beetje over de hei
zwerft. Maar het is hard werken.
Ik maak dagen van twaalf uur."
En het is een onzeker bestaan.
Voor ongeveer de helft van de
naar schatting vijftig schaapher
ders in Nederland dreigt financiële
nood, stelt Rhöse aan zijn keuken
tafel met uitzicht over de Mid
den-Limburgse weiden.
Herders die hun schapen lieten
grazen in natuurgebieden en op
dijken konden sinds 2005 een sub
sidie krijgen van 16.000 tot 28.000
euro per jaar, afhankelijk van het
aantal dieren. Het was een over
zichtelijk systeem. Drie jaar gele
den is de regeling overgeheveld
van het Rijk naar de provincies en
daar zijn de veehoeders niet beter
van geworden. De bureaucratie is
enorm toegenomen. „Vroeger
moest ik twee Aatjes inleveren,
nu een heel pakket inclusief een
eindrapportage. Een hele papier
winkel voor een zelfstandige her
der, die het liefst buiten aan het
werk is met de dieren."
Sommige provincies koesteren de
oude regeling, maar de meeste heb
ben eigen regels gemaakt. Zo krijgt
Rhöse vanaf dit jaar alleen nog
'Het is hard werken als
herder. Ik maak dagen
van twaalf uur'
subsidie als zijn schapen grazen
binnen de ecologische hoofdstruc
tuur, het landelijk netwerk van be
staande en nog te ontwikkelen na
tuur. De dijk langs het Julianaka
naal valt daar niet onder.
Rijkswaterstaat, eigenaar van dijk,
heeft een wettelijke zorgplicht
voor bijzondere insecten en plan
ten op zijn terreinen. Omdat
maaien van dijken erg lastig is, mo
gen Rhöses schapen blijven grazen
langs het kanaal, maar Rijkswater
staat zal het verlies van de subsidie
voor de herder niet vergoeden.
