Heel anders voelen,
schrijven en zingen
uit| 5
selectie
WM
donderdag 14 april 2011
■t
Record Store Day
Zaterdag is het Record Store Day.
Ook De Drukkerij doet eraan mee,
met een lezing van Yuri Landman
(11.00 uur) en optredens van folk-
en countryzangeres Lea (12.30
uur), singer-songwriter The Wood
wards (15.00 uur) en, om 16.00
uur, Gerhardt (foto; bekend van
Beans 8c Fatback.)
Zaterdag 16 april, De Drukkerij,
Middelburg.
Jeugdtheaterschooi
Alle groepen van Jeugdtheater-
school Zeeland presenteren een
weekend lang hun nieuwe produc
ties. Op zaterdagmiddag en -avond
komen de 12+-groepen aan bod
(waaronder de voorstelling Foute
liefde van Josien de Graaf, foto); op
zondagmiddag de 9+-groepen.
Zaterdag 16 (vanaf 13.30 uur) en
zondag 17 april (vanaf 12.00 uur), 't
Beest, Goes.
De Meeuw
Tsjechovs toneelklassieker De
Meeuw, nu in Middelburg. Het
stuk is bewerkt door regisseur Ger-
ardjan Rijnders en Janine Brogt.
De cast bestaat uit Marisa van Ey-
le, Saskia Temmink, Eline ten
Camp, Paul R. Kooij, Titus Muize-
laar, David Lucieer, Cees Geel en
René van Zinnicq Bergmann.
Zaterdag 16 april, Stadsschouwburg,
Middelburg, 20.00 uur.
Bral Delfgaauw
Cabaretier Sjaak Bral en meester
verteller Fred Delfgaauw spelen de
allerlaatste voorstelling van hun
succesvolle programma De Nach-
club in Rilland. Het duo heeft een
nieuw vorm van theater gecreëerd:
cabadrama. De twee bewegen zich
op het snijvlak van ontwapenende
humor en magisch realisme.
Zaterdag 16 april, Luctor et Emergo,
Rilland, 20.00 uur.
Alia Francesca
Muziekpodium Zeeland keert te
rug naar de Grote Kerk voor het
zomerseizoen. Dat wordt ingeluid
met een concert van het ensemble
Alla Francesca. Het trio speelt 'Me-
diterranea', middeleeuwse trouba
dour- en sefardische liederen, dan
sen en tarantellas uit het Middel
landse Zee-gebied.
Zondag 17 april, Grote Kerk, Veere,
15.30 uur.
De rijke opsomming
van toneelstukken
van vorige week was
zo ongeveer de laatste
stuiptrekking van het seizoen.
Er gebeurt nog wel wat, onder
andere komt vanaf 12 mei 1953
De Musical nog eens vier dagen
terug naar Zeeland, naar Goes
(De Mythe). Maar veel aanbod
van formaat is er niet meer.
Of het moet Stef Bos zijn. Hij
komt zondag naar Vlissingen (Ar
senaaltheater) met zijn solopro
gramma Vuurvlieg. Maar wat te
zeggen over een vermaard artiest
die met een verrassingspakket van
oud (dus overbekend) repertoire
én met nieuwe liedjes (daar voor
het eerst te horen) komt optre
den?
Toch is Stef Bos wel een intrige
rend artiest, met een biografie die
bepaald niet doorsnee is. En dan
bedoel ik niet eens de start van
zijn carrière, van cabaret (als 20-ja-
rige in 1981 winnaar van de pu
blieksprijs van het fameuze caba
retfestival Camaretten in Delft)
naar toneel, en dat dan weer in
België. Daar ook tekstschrijver van
onder andere Clouseau. En dan
een plotselinge doorbraak als zan
ger van eigen nummers, met na
me met de single Papa van de cd Is
Dit Nu Later. Dat is allemaal ge
kauwde kost.
Dat hij ondertussen al jaren onge
veer de helft van het jaar in Kaap
stad woont en werkt, is misschien
als 'kost' al even oud. Hij kwam al
vroeg in aanraking met de Afri
kaanse cultuur, was in 1993 voor
het eerst in Zuid-Affika voor een
opname. En dan begint er iets te
groeien tussen Stef Bos en Afrika.
De cd Van Mpumalanga Tot Die
die allerlei bijverschijnselen heeft,
zoals leen- en mengwoorden,
maar waar ook een énorme vitali
teit uit spreekt. In zo'n taal moet
het heel anders voelen, heel an
ders schrijven en heel anders zin
gen zijn. En dat maakt een artiest
als Stef Bos tot een heel uitzonder
lijke. Nu 'de ultieme reprise inclu
sief surprise!'.
Afgelopen week was ik in
Middelburg bij Vrije Radi
calen, het laatste deel van
een vierluik van toneelmaker
Frans Strijards. Als artistiek leider
van Art&Pro was hij van 1985 tot
2001 bijzonder spraakmakend. In
de workshop die hij komende zo
mer organiseert, gaat het over 'li
chamelijk acteren', over 'methodes
van de Commedia dell' Arte' en
over 'ruimtelijke ordening in spel
en beweging'.
Dat kenmerkt de man en de voor
stelling Vrije Radicalen vrij com
pleet. Het is een politieke satire,
over bouwfraudes en lokale poli
tiek. Met een nieuwe wethouder
(Han Romer, geweldig acteur in
déze speelstijl) die een 'aanraakba-
re politicus' wil zijn. En die dan na
tuurlijk veel eerder en veel vaker
door bouwmagnaten wordt aange
raakt dan door de burger. Duistere
zaakjes en intermenselijk gepruts
worden afgehandeld in café Hades
(de god van de onderwereld, ofte
wel het schimmenrijk).—
Doorzichtiger kan een verhaal niet
zijn. Een verhaal dat niet wordt ge
speeld (of anders gezegd: dat niet
mag groeien), maar dat in flitsen
en momenten wordt terugverteld,
met de analytische blik van de al
wetende achteraffer. Spannend
wordt het nooit, een plot is er
niet, komisch is het wel. En als to
neelervaring verrijkend. Inderdaad
een heel ander soort gebruik van
de ruimte, en de tijd, en de actie.
Een keertje kijken met andere
ogen, en luisteren met andere
oren. Dat kan er ook toe doen.
Stef Bos, zondag in Arsenaaltheater in
Vlissingen, 20.15 uur.
Kaap uit 2000 kent al vergaande
Afrikaanse invloeden en is ook op
genomen met de assistentie van
een aantal Afrikaanse muzikanten.
En anno 2011 is een goed deel van
zijn teksten nu in het Zuid-Afri
kaans en is er heel veel Afrikaanse
klankkleur en dito ritme in zijn
muziek aanwezig. Zelfs solo is dat
te merken.
Over dat Zuid-Afrikaans (ook wel
foto Michel Muider
Stef Bos.
het Afrikaans genoemd) wil ik het
hebben. Het is een zogenoemde
dochtertaal van het Nederlands,
ontstaan uit ons zeventien-
de-eeuwse taaltje, vooral uit het
Zuid-Hollands en ook uit wat
Zeeuws. Het was een taal van
avonturiers, van doeners eerder
dan van denkers. Dat geeft al een
heel andere woordenschat, met
heel andere dynamiek. En omdat
die taal in den vreemde levend
wordt gehouden (ook nog eens te
gen Britse overheersing in), wordt
er stevig aan die taal en de tradi
ties vastgehouden. Hij staat als het
ware een beetje stil, en blijft dicht
bij zijn wortels.
Zelfs nu het Afrikaans in de loop
van de 20e eeuw is gegroeid van
50.000 naar ongeveer 750.000
woorden. Een ongelooflijke groei,
Willem Nijssen blikt elke
week vooruit - en terug -
op bijzondere
toneelvoorstellingen in het
Zeeuwse podiumaanbod.
