41 binnenland
Mensen hun verhaal laten doen
SCHIETPARTIJ
Het drama in Alphen aan den Rijn kent behalve nabestaanden en slachtoffers ook
heel veel getuigen, onder wie ook kleine kinderen. Elke groep heeft op zijn eigen
manier behoefte aan opvang en nazorg.
^■@0)0
paulkusters 'Hij schoot haar in koelen
maandag 11 april 2011
dag 2009 op de menigte in. Daar
bij kwamen acht mensen om het
leven, onder wie de dader.
„Voor zulke grootschalige gebeurte
nissen zijn protocollen", vertelt
een woordvoerder van de gemeen
te. „Maar er gebeuren altijd dingen
die niet in het protocol staan, dan
moet je je gezonde verstand vol
gen. Een belangrijk leerpunt voor
ons is dat je goed moet weten
waar je mensen heen brengt. Zo
was het bij ons de eerste paar uren
dus niet duidelijk wie in welk zie
kenhuis lag. Dat is voor de familie
heel erg vervelend."
Met nabestaanden en slachtoffers
heeft de gemeente Apeldoorn nog
zeker een jaar tot anderhalfjaar na
Koninginnedag intensief contact
onderhouden, vertelt de woord-
'Die beelden die op je
netvlies staan, gaan
ook thuis niet over'
voerder. „Om te horen hoe het
met ze gaat en om daar waar no
dig hulp aan te bieden." Hoeveel
mensen er uiteindelijk naar een
psycholoog zijn gegaan, en of er
nog steeds mensen in behandeling
zijn, weet de woordvoerder niet.
In het winkelcentrum in Alphen
waren zaterdag ook kinderen.
Slachtofferhulp krijgt dan ook vra
gen van scholen hoe ze dit van
daag op school moeten vertellen.
„Wees altijd eerlijk, maar breng de
boodschap wel aangepast naar de
leeftijd", adviseert Visser hen. „En
bedenk dat het heel normaal is dat
kinderen in de pauze dit straks na
gaan spelen, dat is hun manier van
verwerking."
Op veel scholen zijn vandaag in de
klas gesprekken over het drama.
De leerkrachten kunnen daarbij
ondersteuning krijgen van de
GGD, de GGZ en het algemeen
welzijnswerk.
ALPHES!
door Maaike Boersma
Nadat het bericht binnen
kwam zijn we meteen
uitgerukt", vertelt Es
ther Visser van Slachtof
ferhulp Nederland. „De eerste
hulp bestaat uit het aanhoren van
de verhalen en inventariseren wat
de behoeften zijn. Mensen zijn ge
schokt en overstuur, iedereen rea
geert weer anders. Het blijft bij eer
ste opvang want daarna wil men
maar één ding: zo snel mogelijk
naar huis."
Slachtofferhulp zocht gisteren con
tact met de directe nabestaanden
en de slachtoffers in de ziekenhui
zen; vandaag en morgen worden
alle getuigen gebeld van wie het
telefoonnummer bekend is bij
politie.
„Op dit moment zijn we heel druk
met de opvang van de nabestaan
den", vertelt Visser. „Die bellen we
altijd binnen 24 uur en worden
meteen geholpen. Bij nabestaan
den verzorgen we naast emotione
le opvang ook veel praktische din
gen. Er moet ineens een begrafe
nis worden geregeld, de werkgever
moet worden gebeld. En dat is het
laatste waar de familie op dat mo
ment mee bezig wil zijn, dus dat
doen wij voor ze."
In de dagen en weken erna onder
houdt Slachtofferhulp contact met
alle groepen. „Als we merken dat
er mensen zijn die het niet zelf
kunnen verwerken, dan wordt er
doorverwezen naar de psychologi
sche hulp. Dat kan soms weken of
maanden later pas opspelen."
Ook D.O.e.N. bv, Directe Opvang
en Nazorg, was binnen twee uur
ter plaatse. „Wij leveren landelijk
directe opvang als er zich iets voor
doet in de detailhandel, een over
val bijvoorbeeld", legt algemeen di-
recteur'en oprichter Wim Rikken
uit. „We hebben dan zo snel moge
lijk hulpverleners ter plaatse die
het personeel, zoals in dit geval
dat van de Albert Heijn, opvangt."
Het winkelpersoneel heeft gruwe
lijke dingen gezien. „Het eerste
wat er te doen staat bij aankomst
is zorgen voor rust en mensen
hun verhaal laten doen", legt Rik
ken uit. Maar een luisterend oor
en een hand op de schouder al
leen is niet genoeg.
Ook in de dagen erna is er veel
contact met de slachtoffers, zegt
Rikken. Werd er vroeger gezegd: je
hebt zoiets traumatisch meege
maakt, ga eerst maar lekker een
paar dagen thuis bijkomen, tegen
woordig denkt men er hier anders
over. „Die beelden die op je net
vlies staan, gaan ook thuis niet
over. Het is dan ook zaak zo snel
mogelijk onder begeleiding terug
te gaan naar de plaats des onheils.
Ze moeten zien dat de situatie nu
weer is als daarvoor."
In Apeldoorn weet men hoe om
te gaan met de opvang van grote
groepen mensen die iets trauma
tisch hebben meegemaakt. In die
stad reed Karst T. op Koninginne
Mensen leggen bloemen en zoeken troost bij elkaar bij winkelcentrum De Ridderhof in Alphen aan den Rijn.
nen, werd er geroepen. Dat deed
ik zo goed als ik kon. We moesten
naar achteren, ik zag de gewonden
liggen. Het was zo akelig. Ik hoor
de zoveel knallen dat ik dacht dat
het een klapperpistool was."
Inmiddels zwellen de sirenes aan.
Politieagenten snellen toe en lo
pen door elkaar. Ambulances
scheuren het terrein op. Agenten
die nog geen kogelvrije vesten om
hebben, krijgen er een toegegooid.
Er ligt een lichaam onder een la
ken. De eerste linten worden uitge
rold. Buiten staat het echtpaar De
long. Janny (52) wilde boodschap
pen doen, maar het draaide uit op
EHBO verlenen. „Die man heeft
een vrouw in een rolstoel door
haar hoofd geschoten. Ik probeer-
door Marieke den Boer
en Janet van Dijk
Tien voor half één, buiten
bij De Ridderhof „WEG!
GA HIER WEG." Men
sen vliegen gillend, hui
lend, hysterisch uit het winkelcen
trum. TWee jongens van een jaar
of twaalf schreeuwen: „Er is een
man met een geweer. Hij schiet ie
dereen neer. Er zijn doden. Daar
ligt er één. En daar."
Iedereen probeert zichzelf in veilig
heid te brengen. De 82-jarige An-
nemarie de Bruyn heeft nog maar
de helft van haar boodschappen in
haar rollator. Haastig duikt ze ach
ter de flat om de hoek weg.
„Ik was in de supermarkt. Ren