buitenland 19
Saluut voor een 'gevallen' collega
Tientallen betogers Nederland helpt met deltaplan voor
opgepakt in Syrië door watersnood geteisterd Vietnam
LIBIË Medewerkers van overleden Nederlandse duiker tonen zich aangeslagen door zijn dood
Oppositie wil democratie in Libië
maandag 4 april 2011
Libische collega's van de vo
rige week gestorven duiker
Ton van Delft herinneren
zich hem als een harde wer
ker. Uit respect voor hem
vuren ze in de lucht.
door onze correspondent
Harald Doornbos
ZWAYTINA - Een kaarsrechte weg
leidt richting de Zwaytina Oil
Company, in oost-Libië. Rechts
het blauw van de Middellandse
zee, links het witte zand van de
woestijn. In de verte ligt het oliebe-
drijf Reusachtige olieopslagtanks,"
pijpleidingen en twee rokende eeu
wige vlammen. Als je dichterbij
het complex komt, zie je dat er in
de buurt zwaar is gevochten. Een
kapotte tank staat op het strand.
Even verderop een volledig uitge
brande brandweerwagen. Kort
daarop een uitgebrande auto en
nog een geraakte tank.
En de ingang van de Zwaytina Oil
Company is geblokkeerd met enor
me stalen buizen, op de grond ge
smeten hekken en pick-up jeeps
met daarop Libische rebellen ach
ter zware machinegeweren.
Dit bedrijf was decennia lang de
werkplaats van drie Nederlandse
duikers: Ton van Delft, Ferry
Wichman en Wouter Loonen. Af
gelopen donderdag overleed Van
Delft, nadat tien dagen eerder troe
pen van de Libische president Kad-
dafï onder meer zijn medicijnen te
gen epilepsie hadden gestolen.
„Ik kende Antonio (Ton, red.)
goed", vertelt Abdul Latif el-Alam,
56, de bedrijfsleider van de Zwayti
na terminal. „Hij was een harde
werker. Het spijt me dat we hem
moeten missen, het spijt me echt."
Volgens El-Alam was het bedrijf in
eerste instantie in handen van de
rebellen. Maar op 17 maart arriveer
den de Kaddafi-troepen. „Ze ren
den hier naar binnen, vernielden
veel en gingen naar de terminal.
Libische rebellen en journalisten zoeken dekking als ze worden beschoten door pro-Kaddafi-troepen net buiten de stad Brega. Gisteren werd er zwaar
gevochten rond de oostelijke stad. foto Altaf Qadri/AP
Toen hebben ze vragen gesteld aan
Antonio en de andere duikers."
Vervolgens pakten de Kaddafi-troe
pen allerlei spullen van de Neder
landers af, aldus El-Alam. „Ze na
men gsm's en geld in beslag en
ook alle medicijnen van Antonio."
Dat was een groot probleem, stelt
de bedrijfschef „De medicijnen
die hij regelmatig innam, was hij
plotseling kwijt. En hier was he
laas geen bedrijfsarts meer aanwe
zig. Want vanwege de situatie was
de dokter al vertrokken." Voor de
oorlog, slechts zes weken geleden,
kwamen hier nog per dag vijftig
duizend vaten ruwe olie uit een
tweehonderd kilometer verderop
gelegen olieveld. Nu is er chaos.
Dan vraagt bewaker Ali of hij in
de lucht mag schieten, als respect
voor de gevallen Nederlander. Ali
pakt een geweer, een collega
kruipt achter een zwaar machine
geweer dat achterop een jeep is ge
monteerd. Na vijf seconden klin
ken er harde knallen en schieten
kogels de lucht in. „God js groot",
roepen de mannen. Een saluut
voor een gevallen kameraad.
zie onze websiterbuitenland
Troepen van Kaddafi nemen Mi-
surata en Brega onder vuur
BREGA - Als de Libische leider
Muammar Kaddafi ten val is ge
bracht, wil de rebellenbeweging
die nu de oostelijke helft van Libië
in handen heeft, in het hele land
een parlementaire democratie ves
tigen. Dat heeft Abdel-Hafidh Gho-
ga, vicevoorzitter van de Nationale
Voorlopige Raad, gisteren gezegd.
De rebellen leverden gisteren slag
met regeringsstrijdkrachten rond
de strategische oliestad Brega. Ara
bische nieuwsmedia maakten ook
melding van zware beschietingen
van de stad Misurata, het enige bol
werk van de rebellen in het westen
van het land. Er zouden 37 burgers
zijn gedood en een Turks schip is
met 250 gewonden van Misurata
onderweg naar Benghazi, waar
meer gewonden en evacuees zul
len worden opgepikt, bericht het
Turkse persbureau Anatolia. Ghoga
zei dat de raad niet met Kaddafi
wil onderhandelen omdat diens re
gime niet vertrouwen is.
DAMASCUS - Veiligheidstroepen in
Syrië hebben de afgelopen dagen
tientallen mensen gearresteerd.
Ook zijn er verscherpte veiligheids
maatregelen van kracht nadat op
nieuw duizenden betogers de
straat op gingen om hervormin
gen te eisen. Dat hebben activisten
zaterdag gezegd.
Zeker zeven mensen kwamen vrij
dag om het leven toen veiligheid
stroepen een demonstratie hard
handig neersloegen. Het dodental
van twee weken onrust komt daar
mee op ten minste 79. De regering
heeft 'gewapende bendes' de
schuld gegeven van het bloedver
gieten van vrijdag.
De Syrische president Bashar As
sad heeft gisteren oud-minister
van landbouw Adel Saafar opgedra
gen een nieuwe regering te vor
men. De 58-jarige, in Frankrijk op
geleide Saafar wordt door velen als
een respectabele figuur gezien. As
sad ontsloeg zijn regering vorige
week om tegemoet te komen aan
de roep om hervormingen. Hij be
noemde toen ook commissies die
onderzoek moesten doen naar de
dood van betogers en de eventuele
opheffing van de noodwetten. De
monstranten vinden dat de conces
sies niet ver genoeg gaan.
Ook elders in de Arabische wereld
blijft het onrustig. President Ali
Abdullah Saleh van Jemen heeft
de demonstranten in zijn land gis
teren opnieuw opgeroepen naar
huis te gaan. Hij toonde daarmee
niets te zien in de zaterdag uitge
sproken eis van de oppositie om
de macht over te dragen aan vice-
president Abdrabuh Mansur Hadi.
De afgelopen twee weken heeft de
Jemenitische politie meerdere ma
len op de menigte geschoten. Daar
door vielen zeker honderd doden.
door onze correspondent
Remko Tahis
CAN THO - 'Regenseizoen' dekt de
lading niet eens meer voor wat de
Mekongdelta tussen juni en no
vember doormaakt. „We noemen
het de overstromingstijd", zegt
fruitverkoper Huynh Chanh. „Elk
jaar is het raak." De markt waar
Huynh zijn ananassen verhandelt,
in de buurt van de Zuid-Vietname-
se stad Can Tho, drijft letterlijk op
water.
„Onze verdediging tegen het water
faalt regelmatig", zegt de Vietna
mese onderminister Dao Xuan
Hoe, een expert in waterbeheer in
delta's. „De meeste dijken zijn te
laag, terwijl het water blijft stij
gen."
Dao vervolgt: „Dit is afgelopen
jaar." Hij laat een foto zien waarop
mensen in hun woonkamer zitten
met hun voeten enkeldiep in het
water. „Dat was nog nooit eerder
gebeurd op die plek. En in 2008
stond de helft van Can Tho onder
water."
Sinds 1953, het jaar waarin de wa
tersnoodramp in Nederland het le
ven kostte aan ruim achttienhon
derd mensen, hebben overstromin
gen in Vietnam twintigduizend le
vens geëist. Het land schat de tota
le economische schade op 5,3 mil
jard euro.
Wegen die onderlopen, landbouw
grond die wordt vernietigd, hui
zen die tot aan het dak vollopen:
het zijn steeds terugkerende beel
den voor de twintig miljoen inwo
ners van de Mekongdelta. Ook de
economische hoofdstad van Viet
nam, Ho Chi Minh Stad, houdt al
lang geen droge voeten meer.
Er is haast. De Wereldbank zette
Vietnam in 2007 al bovenaan een
lijst van landen waar de meeste
mensen worden bedreigd door kli
maatverandering.
Van de 90 miljoen Vietnamezen
wonen er 63 miljoen in een gebied
waar overstromingen een continu
risico zijn. De overheid rekent er
op dat de zeespiegel deze eeuw
met 75 centimeter stijgt. Daarmee
zou eenderde van de Mekongdelta
onder water verdwijnen en eenzes
de van alle Vietnamezen hun huis
verliezen.
Op verzoek van de Vietnamezen
werken Nederlandse deskundigen
nu mee aan een Mekong-delta-
plan. „De regelmatige overstromin
gen zijn niet langer alleen een so
ciaal en economisch probleem: het
is een politiek probleem", zegt on
derminister Dao. „We moeten snel
een oplossing vinden en daar zijn
de Nederlanders beter in dan Viet
namezen."
