De verkoper
van het weer
media
Top gun
43
Waardering
voor hoe je het
doet, is heerlijk
Hij wilde aardrijkskundeleraar worden,
maar weerman Erwin Kroll (60) is
inmiddels een kwart eeuw op tv. De
leraar schuilt nog in hem. „Ik praat en de
klas houdt zijn mond."
door Rivka Groenier
TERUGGESPOELD
media@wegener.nl
151 024-3650570
Zaterdag 2 april 2011
Erwin Kroll: „Toen ik begon, waren er geen computers. Ik had één uitzen
ding per dag en daar mocht ik acht uur over doen." foto Rick Nederstigt/GPD
Geen futuristisch
weerstation, maar
een simpel bureau.
In een bescheiden
hoekje op een im
mense werkvloer.
De jas van Erwin Kroll aan een
geïmproviseerde kapstok van pa
perclips, drie beeldschermen voor
zijn neus. „Ik krijg regelmatig aan
vragen van mensen die hier een
kijkje willen nemen. Die raad ik al
tijd aan om een afspraak te maken
met het KNMI, want van het weer
zie je hier weinig."
Een kwart eeuw geleden hield hij
zijn eerste weerpraatje voor de ca
mera. Kroll zag hij zijn vak ingrij
pend veranderen. „Toen ik begon,
waren er geen computers. Ik had
één uitzending per dag en daar
mocht ik acht uur over doen."
Het 'uitzoeken van het weer', zo
als Kroll het noemt, was in die tijd
het meeste werk. Met satellietbeel-
den en ingewikkelde weerkaarten
zette hij op ambachtelijke wijze
een weersvoorspelling in elkaar en
maakte het inzichtelijk op drie
schuifborden. „Knippen en plak
ken met stukjes tape, plakcijfers en
wolkjes. In de uitzending drukte
ik op een knop en dan schoven
die borden een voor een in beeld."
De moderne weerman sprokkelt
zijn informatie bij elkaar op de di
gitale snelweg, bestudeert weermo
dellen, vergelijkt weersites en sta
tistieken. „Wat zijn de sturende ge
bieden? Waar liggen de hoge- en
de lagedrukgebieden, hoe verschui
ven die? Geloof ik het of geloof ik
het niet, daar draait het om."
Zijn werk is erop vooruitgegaan,
vindt Kroll. Want: „Het absolute
hoogtepunt, het moment waarop
het rode lampje aanging, dat duur
de vroeger het kortst." Zijn werk
dag telt tegenwoordig dertien van
dit soort hoogtepuntjes. Hij geniet
als zijn voorstelling wordt gewaar
deerd. „Stel je voor dat je wakker
wordt en er loopt een krokodil
door je huiskamer, zei ik in mijn
weerpraatje voor BVN tijdens de
overstromingen in Australië. Twee
weken later kreeg ik een brief met
een voorpagina van een lokale Au
stralische krant. Een foto van een
jongetje met een speelgoedkroko
dil." Hij lacht. „Blijkbaar waarde
ren mensen de manier waarop je
het doet, dat is heerlijk, strelend."
Minder fijne reacties zijn er ook.
„Weermensen mogen volgens
sommigen geen mening hebben.
Morgen is het lekker weer mogen
wij niet zeggen. Ik ben het daar
niet mee eens. Ik maak een objec
tieve weersverwachting, maar ik
vertel het weer niet objectief. Als
het dagen achter elkaar grijs en ne
velig is en de zon komt door, dan
zeg ik: goh wat een mooie dag. Als
dat niet mag, kun je er net zo goed
een computer neerzetten."
Of hij de zon kan laten schijnen,
die vraag hoort Kroll daarentegen
niet vaak meer. „Vroeger werd ik
persoonlijk verantwoordelijk ge
houden voor het weer. Mensen be
grijpen tegenwoordig dat wij er
geen invloed op hebben en we er
ook weieens naast zitten. Het is
een exacte wetenschap, maar de
uitkomsten zijn niet exact."
Toch vindt Kroll het 'strontverve
lend' als hij zon heeft beloofd en
het regent. „Ik ben een verkoper
van een product en dat product
moet goed zijn. Nog steeds kijk ik
elke ochtend direct naar buiten.
Had ik het goed? Als ik mooi weer
beloof en de zon komt pas om
twee uur, dan is voor veel mensen
de dag verpest. Maar omgekeerd
ook. Als ik zeg dat het gaat rege
nen en de zon schijnt, dan is Ne
derland blij, maar ik chagrijnig."
Klimaatveranderingen, waarom
het weer is zoals het is: het boeit
hem mateloos. „De grote stromin
gen op aarde, hoe grijpen die in el
kaar? Computerberekeningen, sta
tistieken. Dat vind ik interessant."
Hij kan er uren over vertellen. „Ik
praat en de klas houdt zijn mond.
Ik ben nu 35 jaar meteoroloog en
ik neem aan dat ik dit tot mijn
pensioen doe. Maar ik ben mijn
ware beroep misgelopen. Ik wilde
aardrijkskundeleraar worden. Dat
werd mij van alle kanten afgera
den omdat de vooruitzichten voor
leraren slecht waren. Dus werd ik
weerman. Niet de beste, maar ze
ker ook niet de slechtste."
Begin jaren negentig werd hij ver
kozen tot meest communicatieve
weerman ter wereld. „Andere pre
sentatoren stonden stil. Die wezen
iets aan en dan gingen die handen
terug. Wat ik deed, viel op, ik
werd al snel 'de man met de hand
jes.' Misschien is het te veel, dacht
ik. Ik ben een tijdje rustiger gewor
den. Maar daar kreeg ik eigenlijk al
leen maar commentaar op en ik
vond het zelf ook niet prettig." De
handen kregen weer vrijheid. „Het
eerste wat ik zeg tegen mensen die
een screentest doen: wees jezelf.
Als het er niet uitziet op beeld,
dan is dit geen baan voor jou."
Zelfkritisch is hij. „De eerste tien
jaar zag ik elke uitzending terug
om mezelf te corrigeren. Ik zei een
tijdlang wel vijf keer 'nou' in mijn
weerpraatje. Dat kun je alleen afle
ren door te kijken. Maar tegen
woordig denk ik: ik ben 60, ik pre
senteer zoals ik presenteer. Klaar."
r>-a Reageren?
redactie.media@wegener.nl
In de serie Teruggespoeld staat
wekelijks de spot gericht op
een filmklassieker die op veel
mensen een onuitwisbare
indruk heeft gemaakt.
Dankzij de straaljagerperikelen van
Tom Cruise in 'Top gun' (1986) ko
zen honderden vwo'ers eind ja
ren tachtig de verkeerde studie.
Al tijdens het eerste college maakte de pro
fessor duidelijk dat Lucht 8c Ruimtevaart
bestond uit het oplossen van taaie wiskun
dige formules. Tom Cruise brak zijn knap
pe kop niet over de stelling van Pythagoras,
maar haalde waanzinnige manoeuvres uit
in het luchtruim. Ray-Ban Aviator zonne
bril op, permanent stralende Colgate-glim-
lach en de knappe luchtvaartdocente (Kelly
McGillis) aan zijn zijde. Die cocktail ging er
bij mij als 17-jarige puber gretig in.
Eerlijk is eerlijk, 'Top gun' was als film ver
re van perfect. Het script is clichématig
(jonge straaljagerpiloot probeert zijn over
leden straaljagerpa te overtreffen, maar
krijgt concurrentie van straaljagerpilootcol
lega), het liefdeslijntje is duf, de vliegscè-
nes zijn tamelijk langdradig en het eind zie
je al bij de openingstitels aankomen.
Maar 'Top gun' was de juiste film op het
juiste moment. Het waren de hoogtijdagen
van 'Miami Vice', een inhoudelijk zielloze
serie, die als een lange, verleidelijke video
clip werd opgediend. Zwoele opnamen van
zinderend Miami, met op de achtergrond
de juiste jaren-tachtighits om de beelden te
ondersteunen.
'Top gun' hanteerde dezelfde tactiek. Nog
nooit werd het beroep straaljagerpiloot zo
appetijtelijk in beeld gebracht. En nog
nooit klonk het zo lekker. In 1986 was dol
by surround in de bioscoop net aan het
Tom Cruise en Kelly McGillis in de clichémati
ge en voorspelbare film Top gun.
doorbreken, dus hoorde je het straaljagerge
luid van alle kanten op je afkomen. Nog al
tijd is 'Top gun' de ideale film om je buren
gek te krijgen. Draai je subwoofer iets te
ver open en bij de onderburen valt de teak
houten lambrisering naar beneden. Boze
tongen beweren dat 'Top gun' eigenlijk een
heel fout promotiefilmpje voor de Ameri
kaanse marine was. Maar dan wel verrekte
knap gemaakt.
Het is dat ik wegens verregaande onhandig
heid en een totaal gebrek aan wiskundig in
zicht als straaljagerpiloot waarschijnlijk
door de eerste de beste zweefvlieger uit de
lucht zou zijn geschoten, anders had ik mij
in 1986 ook aangemeld voor de studie
Lucht 8c Ruimtevaart Net als een vriend
van mij, die al snel stopte en na een korte
onderbreking de studiedraad oppakte met
een saaie economiestudie in Maastricht.
Een keer per jaar spreekt hij nog af met
zijn oude studiematen uit Delft, die het
ook allemaal niet tot straaljagerpiloot
schopten. Zuchtend over hun onvoltooid
verleden kijken de kantoorslaven op de
bank naar 'Top gun'. Straaljagerpiloten zijn
ze alleen in het diepst van hun gedachten.
door Ivar Hoekstra
