psychologie 12i„
hersenthermostaat
ALLE MAKE-UP
BESTE
alleen vandaag
DROGIST
jullie hebben Etos voor de derde keer uitgeroepen tot BESTE DROGIST*
zaterdag 26 maart 2011
rijk dat ze de woorden vinden om
het veranderde gedrag van hun
ouder uit te drukken."
„Dat patiënten hun ziekte ontken
nen of aan zelfoverschatting lij
den, hoort soms bij hersenletsel,
'Familieleden die hun
ouders, partner of kind
niet meer goed herkennen'
sommige mensen künnen dat niet
meer zien", vertelt Palm. „Andere
patiënten weten wel dat ze soms
agressief, ongeremd of egoïstisch
zijn, maar kunnen het niet helpen.
Achteraf zeggen ze dan: 'maar dit
ben ik toch niet?' In zulke gevallen
kun je mensen en hun omgeving
leren op tijd in te grijpen, een ti
meout te nemen als ze een woede
aanval voelen aankomen. Bijvoor
beeld door bepaalde tekens af te
spreken met de partner."
Afhankelijk van het soort hersen
letsel kan er nog een lichte verbete
ring optreden. Het werkgeheugen
is te trainen en soms helpt medica
tie. „Maar de omgeving en de pa
tiënt moeten vooral leren ermee
om te gaan. Dus accepteren dat
het waarschijnlijk zo blijft", aldus
Jenny Palm „De tweede stap is di
rectief optreden. Neem het heft in
handen en biedt een vaste dag
structuur, als mensen dat zelf niet
meer kunnen. Zeg: zó gaan we dit
doen, zo laat eten we. En ook heel
belangrijk: beloon goed gedrag, res
pecteer dat iemand zijn best doet.
Want al zijn de emoties veran
derd, de patiënt heeft nog wel ge
voel."
Omgaan met karakterverandering
betekent ook: afscheid nemen van
hoe het vroeger ging, van de mens
die je vroeger kende. „Soms kun je
ermee leren leven, maar we zien
helaas ook veel scheidingen of ge
scheiden wonen", zegt Palm.
„Sommige dingen zijn gewoon on
mogelijk. Het is politiek correct
om te zeggen: we kijken naar de
mogelijkheden. Maar het is veel be
langrijker om te accepteren wat on
mogelijk is. En daar ondersteuning
bij te zoeken, bijvoorbeeld door
een woonbegeleider, thuishulp of
therapie. Zo komt datgene wat je
wel kunt, beter uit de verf."
Emmy Nieuwenhuys en haar twee
kinderen vluchtten na een geweld
sincident. „Het gaat nu beter met
de kinderen", vertelt Nieuwen
huys.
„Ze hebben van Jenny geleerd dat
we papa's trein niet op een andere
rails kunnen krijgen, omdat de
trein onbestuurbaar is geworden
door de hersentumor." Haar doch
ter schrijft haar papa vaak, maar
krijgt weinig reactie op wat ze
schrijft. „Ik hoop dat ze ooit nor
maal contact kunnen krijgen. En
dat ik toekom aan rouwen om het
verlies van hun vader, van mijn
maatje zoals hij eens was."
Zorgwijzer Karakterverandering, te
bestellen bij de Hersenstichting (5 eu
ro) of te vinden als gratis pdf op
www.hersenstichting.nl
Jenny Palm - Omgaan met hersenletsel.
Van Gorcum 28,25 euro; Leven na een
beroerte. Bohn Stafleu van Loghum,
24,95 euro
Praktijk Huip bij Hersenletsel,
Maarn: www.hulpbijhersenletsel.nl,
0343-442416
Brainkids.nl, website voor kinderen
met hersenletsel en kinderen die ie
mand kennen met hersenletsel
Cerebraal, de patiëntenvereniging
van mensen met niet-aangeboren her
senletsel, geeft informatieve folders
uit: www.cerebraal.nl
reageren?
gezondheid@wegener.nl
Omgaan met
karakterverandering
Accepteer dat dit waarschijnlijk
blijvend is en houd rekening
met wat de patiënt wel en niet
kan.
Wees directief: geef richting als
de patiënt dat zelf niet meer
kan: 'we gaan het zó doen'.
Bekrachtig en beloon goed
gedrag van iemand die zijn best
doet.
Beperk de hoeveelheid prikkels
(televisie, drukte, bezoekers).
Zorg voor vaste structuur en
dagindeling, dit geeft houvast.
Houd rekening met snel
vermoeid zijn, zorg voor
rustpauzes.
Onderhoud contacten, maar
vermijd zonodig sociale situaties
bij ongepast gedrag.
Leg rustig uit welk gedrag is
gewenst, doe zonodig voor.
Beweeg: sporten, wandelen.
Zoek activiteiten die passen
bij de nieuwe situatie.
Leid de aandacht af, bijvoor
beeld bij dwanglachen/ dwang-
huilen.
VAN NEDERLAND
BEDANKT!
Vooijaarsrapport drogisterijformules 2011 GfK Panel Services
w Actie alleen geldig op zaterdag 26/3/2011 en zondag 27/3/2011
