Weggevoerd en
241 zeeland
Inicio
Unieke Emy-spanten in Weverij
worden van slopershamer gered
Neef en oom pakken
slapende autodief
eit 10 luxe huurwoningen
HERDENKING
In 1942 werd de complete Joodse
gemeenschap van Zierikzee gedeporteerd.
Elk jaar wordt dat droeve feit herdacht.
ig 26 maart van 10.00 to
nsdag 30 maart van 14.0Q
lescaut
vrijdag 25 maart 2011
S
www.nieuwbonedijke.nl
door Piet Kleemans
Ze gingen in 1942 met
de trein naar Amster
dam en vandaar ging
het naar concentratie
kampen in Polen. De
21 Joodse inwoners van Zierikzee
werden weggevoerd en keerden
nooit terug. Van hen resten alleen
herinneringen.
Het was Zadok Levi Soesman die
in 1797 werd ingeschreven als eer
ste officiële Joodse burger van Zie
rikzee. Hij dreef samen met echtge
note Roosje Levinson een bazaar
en woonde aan de Oude Haven
D490, nu nummer 36. De Joodse
gemeenschap telde 49 mensen in
1889. Het merendeel van de Jood
se Zierikzeeënaars was ambachts
man of handelaar. Onder hen wa
ren 'vleeschhouwers'veekooplie
den, een paraplumaker en een hoe
denmaker.
Een bekende naam was die van
texdelmagnaat Salomonson. Aan
het Kerkhof zuidzijde liet hij een
katoenweverij bouwen. Al zijn de
weefgetouwen er reeds lang ver
trokken, het gebouw bestaat nog
steeds. Binnenkort wordt begon
nen met een grootscheepse ver
bouwing; de oude calicotweverij
wordt een theater. De groei van de
Joodse gemeenschap maakte voor
zieningen noodzakelijk. In die tijd
stond de enige synagoge van Zee
land in Middelburg. In 1825 werd
in een voormalig woonhuis aan de
Meelstraat een Zierikzeese synago
ge gebouwd. In 1888 werd op de
zelfde plaats een nieuwe synagoge
gebouwd. Het gebedshuis werd in
1922 gesloten, maar het pand be
staat nog steeds. Het is herkenbaar
aan de Leeuw van Juda die - als be
kroning van de topgevel - de Da
vidsster vasthoudt.
Zierikzee kende destijds ook een
eigen Joodse school. Deze werd in
i860 opgeheven omdat in een
nieuwe wet verordonneerd was
dat alleen buiten normale school
uren godsdienstig onderwijs gege
ven mocht worden. Verscholen
achter huizen - ingeklemd tussen
Rollandthof en Mulockstraat - ligt
de Joodse begraafplaats van Zierik
zee. Daar liggen 21 Joodse Zierik
zeeënaars begraven. Op de hoek
van Grachtweg en Caustraat herin
nert een monument aan de depor
tatie van de Joodse inwoners van
Zierikzee. Het monument is ge
adopteerd door de Johan Louis de
Jongeschool. De deportatie wordt
elk jaar met een plechtigheid bij
het monument herdacht.
De makers van het boek Lamineren zonder Lijm vlnr.: Adriaan van der Zwan, Holger de Kat en Maarten Raaijmakers
bekijken de constructie met Emy-spanten in het dak van de vroegere Weverij Salomonson. foto Ronald den Dekker
door Ali Pankow
ZIERIKZEE - Achter de gevel van
het pand De Weverij aan het Kerk
hof zz in Zierikzee gaat een unieke
constructie aan spanten schuil.
Het zijn zogeheten Emy-spanten
en het is de enige plek in Neder
land waar ze te vinden zijn. Deze
bijzondere dakconstructie blijft be
houden in het toekomstige theater
dat hier gerealiseerd wordt.
De ontdekking van de Emy-span
ten was voor medewerkers van de
Stichting Dorp, Stad en Land
(DSL) een grote verrassing. De ar
chitecten en commissieleden van
deze stichting Maarten Raaijma
kers, Holger de Kat en Adriaan
van der Zwan raakten zelfs zo geïn
spireerd dat zij besloten tot een na
dere studie. Hun enthousiasme en
inspanning resulteerde in een
boek over de geschiedenis van dit
pand uit 1840 en over de bedenker
van de spanten: Emy, een Franse
genieofficier.
Dit boek met als titel Lammeren
zonder Lijm werd gisterochtend ge
presenteerd in de Nieuwe Kerk in
Zierikzee. Voorzitter Frans van
den Meiracker van de DSL over
handigde de eerste twee exempla
ren aan gedeputeerde Harry van
Waveren en aan directeur Antoine
de Ceuster van woningcorporatie
Zeeuwland. Dankzij Zeeuwland,
eigenaar van De Weverij en me
de-ontwikkelaar Stichting Renesse
blijven de Emy-spanten behou
den. Toekomstige theaterbezoe
kers krijgen straks ruim zicht op
dezelfde dakconstructie als de ar
beiders achter hun weefgetouwen
ruim 160 jaar geleden in de weve
rij van de broers Godfried en Hein
Salomonson.
Lamineren zonder Lijm, Uitg. Stichting
Dorp, Stad en Land, €22,50, ISBN:
978-90-816685-1-4.
door Esme Soesman
ZIERIKZEE - Tegelzetter Wim de
Valk uit Oosterland heeft gisteroch
tend met zijn oom, Teun van der
Have, een 27-jarige man uit 't Loo
in de kraag gevat die enkele uren
daarvoor zijn werkbus had gesto
len.
Dat gebeurde in Renesse rond 8
uur. De 21-jarige De Valk was aan
het uitladen voor een klus toen de
dief er met zijn wagen vandoor
ging. „Dan word je gek. Ik ben net
begonnen als zzp-er. Mijn bus met
spullen erin is wel 18.000 euro
waard. Daar heb ik vijf jaar voor
gespaard en dat is dan in één keer
weg." De Valk belde zijn oom van
T8cT Kraanverhuur om een bus te
lenen. Die zag even later, toen hij
met een vrachtwagen over de N59
bij Zierikzee reed, de bus van zijn
neef langs de kant van de weg
staan. De dief lag in de wagen te
slapen. Van der Have heeft zijn ge
dupeerde neef ingeseind. Daarop
heeft het tweetal het voertuig
klemgezet en de politie gewaar
schuwd. Die heeft de 27-jarige
man rond kwart voor 12 aangehou
den en ingesloten. Van der Have
heeft tot zijn grote geluk zijn wa
gen en werkmateriaal terug. Wel
zijn onder meer zijn paspoort en
cash geld verdwenen.
Het pand aan de Meelstraat dat vroeger dienst deed als synagoge is te her
kennen aan het boograam op de verdieping en de gevelbekroning van de
Leeuw van Juda die de Davidster vasthoudt. foto Ronald den Dekker
(-.nps M3TIV
Opdrachtgever
woonserv
www.lescaut.nl
Informatie verhuur:
bsjïij 'ti fiwl]
V I H U U 1 MAKft AAROIJ
www.sipsverhuur.nl
.«fj
