io kernenergie
Thorium: de
brandstof van de
toekomst?
Ook als er geen spra
ke is van een dreigen
de nucleaire ramp
wordt achter de scher
men druk gelobbyd
om kernenergie te
promoten. Die lobby
zal nu alleen maar
sterker worden, voor
spellen deskundigen.
zaterdag 19 maart 2011
door Annemieke Kooper
beeld Studio Centraal
Als geen ander kent Cees
Andriesse de krachten
van de kemenergielob-
by. In de jaren tachtig
was hij bijzonder hoogleraar in de
elektriciteitsvoorziening aan de
Universiteit Utrecht.
Op kosten van KEMA, de adviesin
stelling over energieprojecten, pre
dikte hij de veiligheid van kerne
nergie en zijn onvoorwaardelijke
geloof in de energiebron. Totdat
hij mede door de kernramp van
1986 in Tsjernobyl begon te twijfe
len aan alles waar hij voor stond.
Hij liet zich kritisch uit en kon zijn
spullen pakken.
De lobby van voorstanders van
kernenergie is machtig, vertelt
Andriesse, die heel goed beseft dat
Er zijn wetenschappers die er
voor pleiten over te schake
len op het mineraal thorium
als kernbrandstof. De vervan
ging van uranium door tho
rium, zo stellen zij, zou kern
centrales veel veiliger maken
en je hebt geen afval Boven
dien kun je met thorium
geen kernwapens maken.
Uraniumcentrales produce
ren plutonium, waarmee je
atoombommen kunt fabrice
ren. Dat is de reden dat in ja
ren '50 voor uranium en niet
thorium is gekozen. Er be
staan al thoriumreactoren in
India, Rusland en de VS.
Hans Blix, oud-Directeur Ge
neraal van atoomagentschap
IAEA en Bill Gates zijn voor
vechters van thoriumgebruik.
hij destijds werd gebruikt 'om het
straatje van de nucleaire industrie
schoon te vegen'. „Er zijn nu een
maal honderden miljarden euro's
in geïnvesteerd. En ook al weet ie
dereen dat er een veel veiligere,
maar duurdere, kerncentrale te
bouwen is, de economische belan
gen zijn te groot om de huidige
centrales allemaal af te schrijven."
'nmmmm
Nu de wereld in spanning toekijkt
of zich in Japan een nieuwe nucle
aire ramp zal voltrekken, wordt
die lobby voor iedereen zichtbaar
der, vermoedt Andriesse. Van de
week nog, hoorde hij een deskun
dige op de televisie verkondigen
dat het gevaar van ontploffing in
de kerncentrale in Fukushima was
geweken. „Een paar uur later ont
plofte weer een deel. Die man
stond er mooi op met zijn ver
haal."
Verdrietig wordt Andriesse van
dergelijke sussende woorden.
Want ook al zijn burgers echt niet
makkelijk voor de gek te houden,
wederom werd bewezen dat de
macht van het geld sterker is dan
de drijfveer mehsen niet in gevaar
te brengen.
Het krachtenspel kan heftig zijn,
zegt ook antropoloog Henk
Tromp van de Universiteit Leiden.
In 1999 schreef hij het boek De on
welkome boodschap of Hoe de vrij
heid van wetenschap bedreigd
wordt. Een verhaal over manieren
waarop vervelende boodschappen
worden afgezwakt.
'De economische belangen
zijn te groot om de huidige
centrales af te schrijven'
„Het kost als betrokkene moed
daar tegenin te gaan", meent
Tromp. „Je kunt door je collega's
als dwarsligger worden bestem
peld. Je zet je baan ermee op het
spel, en uiteindelijk moet je toch
je hypotheek betalen."
Je mag aannemen dat ook nu ach
ter de schermen druk wordt nage
dacht over hoe er over de ontwik
kelingen in Japan wordt gecommu
niceerd, vervolgt Tromp. „Men zal
niet zomaar voor de vuist weg rea
geren. Daarvoor zijn de belangen
te groot. Het gaat om geld en poli
tieke reputaties, dus geruststellen
de berichten moet je goed door-
dacht naar buiten brengen. Anders
leveren die misschien niet het ge
wenste effect op."
Volgens Juliette van der Laan, com
municatiemedewerker bij NRG,
de exploitant van de onderzoeks
reactor in Petten, is 'damage con
trol' echter het laatste waaraan nu
wordt gedacht. Misschien later, als
de ramp voorbij is, suggereert ze.
„Maar nu zetten we simpelweg on
ze expertise in om zo eerlijk en
transparant mogelijk vragen te be-
Blieft u nog een kerr