Duurzame energie krijgt nu kansen
TOÖS
4
Doek Bloemaert terug Pensioenwereld in morele crisis
LR 'Met fossiele brandstoffen zitten we op het verkeerde spoor'
'Maak nu werk van
duurzame energie'
PAUL KUSTERS
woensdag 16 maart 2011
De gevaren van kernenergie
of de afhankelijkheid van
ondemocratische olieprodu
centen kunnen ons wakker
schudden, zegt 'groene' on
dernemer Ruud Koornstra.
door Ans Bouwmans
Een nucleaire crisis in Ja
pan. Aanhoudende onrust
in de Arabische wereld,
een belangrijke leverancier
van olie. Kunnen de voorstanders
en producenten van duurzame
energie in Nederland daarvan pro
fiteren?
Ruud Koornstra, een warm pleit
bezorger van duurzame energie,
tobt met het antwoord. Want ei
genlijk moeten alternatieve ener
giebronnen zichzelf verkopen,
zegt hij. Duurzame energie is
windenergie (met name op zee),
biomassa, biogas, zonnestroom,
warmtepompen en warmtekracht
koppeling.
„Ik wil het vanaf een andere kant
benaderen. De revolutie van duur
zaamheid is onomkeerbaar. Ook
omdat hij financieel aantrekkelijk
is. Wist je dat er in Nederland
voor 7,5 miljard euro subsidie
wordt gegeven aan fossiele brand
stoffen? Ik pleit daarom voor af
schaffing van alle subsidies voor
energie."
„Als je ook nog eens kijkt naar de
milieuschade van fossiele brand
stoffen, dan zijn die nu al duurder,
Duurzaam is dus niet duur."
Angst is een slechte-raadgever,
zegt Koornstra, bestuurslid van De
Groene Zaak, een ondernemers
platform dat naar een duurzame
samenleving streeft. „Je moet van
uit verstand handelen. ]e kunt
daarom beter de goede kanten van
Over vijftig jaar zou Nederland helemaal overgeschakeld moeten zijn op hernieuwbare energie, zoals hier wordt
opgewekt door windmolens in zee. foto Henk Wollerich/CPD
duurzame energie demonstreren."
De gebeurtenissen in de Arabische
wereld en Japan zijn wel een
alarmsignaal, meent hij. „We moe
ten het lef hebben om nu te scha
kelen."
Dat lef treft hij nog niet echt aan
in Den Haag. De energievoorzie
ning in Nederland moet binnen
vijftig jaar volledig duurzaam wor
den. In 2020 is het doel om 14 pro
cent van het energieverbruik uit
duurzame bronnen te laten ko
men. In 2009 lag dat percentage
nog op 3,8 procent, in 2010 werd
gemikt op 9 procent. Pas medio
dit jaar wordt duidelijk of dat is ge
haald.
Nederland staat daarmee op ach
terstand bij de omschakeling naar
hernieuwbare energievormen, zo-
als zonne- of windenergie. Het ka
binet doet volgens de Duurzame
Energie Koepel niet meer dan het
minimale om te voldoen aan de
Europese eis van 14 procent her
nieuwbare energie in 2020. Voor
producenten van alternatieve ener
gie is er grote investeringsonzeker
heid, omdat het kabinet via de
nieuwe subsidiëring (SDE+) alleen
de 'goedkoopste' technieken wil
stimuleren.
Niemand weet nog hoe dat gaat
uitpakken. Koornstra heeft het ge
voel dat politiek Den Haag mijlen
ver achter de maatschappelijke ont
wikkelingen aanhobbelt. Het kabi
net zet voorlopig nog in op fossie
le brandstoffen en kernenergie
(extra kolencentrales en een twee
de kerncentrale).
„De politiek heeft geen idee. Ze la
ten zich beïnvloeden door deskun
digen van de oude economie. Het
kabinet staat nog te zeer onder in
vloed van de top tien van VNO-
NCW."
De benoeming van oud-Shelltop-
man Jeroen van der Veer als inno
vatie-boegbeeld van de energiesec
tor is daarvan een voorbeeld, zegt
hij. „Daarmee zitten we op het ver
keerde spoor."
Van der Veer is iemand uit de
'oude economie', die vooral de be
langen veilig moet stellen van gro
te bedrijven die belang hebben bij
de status quo, meent hij. „Je laat
zo de vos op de kippen passen."
Met de 'oude' economie die zich
laat leiden door de beschikbaar
heid van fossiele brandstoffen is
DEN HAAG - Het kabinet moet meer
vaart zetten achter de ontwikke
ling van hernieuwbare energie in
Nederland. Dat stelt de Duurzame
Energie Koepel, waarin brancheor
ganisaties voor onder meer wind
energie, zonnestroom en biomassa
samenwerken. „Dat is de les die we
moeten trekken uit de gebeurtenis
sen in het Arabische wereld en Ja
pan", stelt Monique van Eijkelen-
burg, strategisch medewerker van
De Koepel.
De duurzame ambities van het hui
dige kabinet zijn te mager, aldus de
belangenorganisaties voor duurza
me energie. De kaarten worden te
veel gezet op kolencentrales en
kernenergie. Fossiele en duurzame
energiebronnen worden ongelijk
behandeld en investeerders in zon
ne- en windenergie zijn afge
schrikt door ze jarenlang in onze
kerheid te houden, stelt Van Eijke-
lenburg.
het straks gedaan, waarschuwt hij.
De wereld verandert in hoog tem
po. „Het is op, het is klaar. Neem
een voorbeeld aan China. Daar
zijn ze volledig gefocust op alterna
tieve energie."
Koornstra hoopt dat de voordelen
van alternatieve energie beter voor
het voetlicht komen de komende
tijd. „Je moet in het echt laten
zien dat het kan", zeg hij terwijl
hij in zijn elektrische auto van Zut-
phen naar Zaltbommel zoeft.
„Straks zit ik twee uur te lunchen,
laad ik de auto weer op."
Nog.zo'n voorbeeld uit eigen le
ven: „Ik heb nu voor 5 megawattt
aan zonnepanelen bij mijn huis lig
gen. Daarvan kan ik 1500 gezin
nen stroom leveren, ónder de 'grij
ze' prijs."
UTRECHT - Het museum Catharijne-
convent in Utrecht heeft het schil
derij De vier kerkvaders (1632) van
de Utrechtse meester Abraham
Bloemaert (1566-1651) gekocht op
een veiling in Londen. Het monu
mentale altaarstuk, waarop de ver-
heerlijking van de eucharistie door
de vier kerkvaders Augustinus,
Hiëronymus, Gregorius en Ambro-
sius is afgebeeld, is in september te
zien in het Utrechtse museum. De
vier kerkvaders is een van de be
langrijkste werken van Bloemaert.
HAARLEM - De crisis in pensioen-
land is niet alleen financieel, maar
vooral moreel. Dat vindt Kees de
Lange (67), oud-voorzitter van de
Nederlandse Bond van Pensioen-
belangen. Straks is hij wellicht
tweede man in de senaatsfractie
van 50PLUS: „Een wetsontwerp ge
baseerd op de pensioendeal zoals
we die nu kennen, is een democra
tisch en bestuurlijk monstrum.
Dat sturen we gewoon terug naar
de Tweede Kamer." Het is geen
grootspraak: 50PLUS kan straks in
derdaad wel eens de doorslag ge
ven.
De Lange, al jarenlang criticus van
de gevestigde machten in de Ne
derlandse pensioenwereld, is ver
nietigend over de pensioendeal
die vakbeweging, werkgevers en
overheid nu willen sluiten. „Er
wordt wéér over de hoofden van
de honderdduizenden gepensio
neerden heen besloten. Men ge
draagt zich nog altijd uitermate be
voogdend tegenover de deelne
mers die eigenaar zijn van het pen
sioenkapitaal." In staccato gaat hij
verder. De fondsen hebben nog
steeds een middeleeuws georgani
seerde medezeggenschap. „Wie ri
sico loopt, moet inspraak hebben."
De pensioenbazen blijven de ver
antwoordelijkheid ontkennen
voor de fouten die zijn gemaakt
„In het tv-programma Zembla was
directeur Joanne Kellerman van
De Nederlandsche Bank nog nooit
zo duidelijk: er zijn grote vraagte
kens te stolen bij het beleggingsbe
leid." De financiële wereld, en ze
ker ook de pensioenwereld, blijft
de schuldvraag wegwuiven voor
de huidige crisis. „Als je Xander
den Uyl, vice-voorzitter bij ABP,
hoort dan is er niks aan de hand,
is er niks verkeerd gedaan."
U wordt het verwijt gemaakt nu tij
dens een pensioencrisis via een oude
renpartij het generatieconflict aan te
moedigen.
„Dat is hetzelfde als het slachtoffer
de schuld geven van de ellende.
Mensen willen hun'recht veilig
stellen, dat kun je ze toch niet ver
wijten?"
Maar je kunt ook stellen dat het
oude pensioensysteem gewoon niet
meer houdbaar is en de fondsen de
jongeren in de toekomst niet meer
kunnen uitbetalen.
„Ja, maar de situatie is nu al dat ge
pensioneerden sterk beginnen ach
ter te lopen bij de rest van de sa
menleving. Het ABP stelt dat zijn
deelnemers 7,97 procent indexa
tie-achterstand hebben opgelopen
sinds 2004. Maar feitelijk hebben
de gepensioneerden over een
reeks van jaren in totaal 24,31 pro
cent misgelopen, als je uitrekent
wat hen door geschrapte indexatie
al die jaren niet is uitgekeerd. Op
een gemiddeld ABP-pensioen van
9100 euro is dat 2300 euro."
Bent u bereid te pleiten voor een snel
lere verhoging van de AOW-leeftijd
als dat nodig is?
„Er wordt niet geïnvesteerd in
oudere werknemers, ze zijn kans
loos op de arbeidsmarkt. Ik ben er
voor dat werkgevers desnoods ver
plicht worden een bepaald percen
tage ouderen in dienst te nemen,
maar als de wil er niet is, helpt dat
niet. Ik ben niet tegen het opschui
ven van de pensioenleeftijd. Maar
eerder de AOW-leeftijd verhogen
is wat mij betreft pas aan de orde
als 60 procent van de 60-plussers
werkt. Dat zal niet snel het geval
zijn."
