io I buitenland
Situatie bij
kerncentrale
verergert
'Japan een les voor
GroenLinks wil test
kerncentrale Borssele
REACTOR Problemen niet onder controle
De rampzalige ontwikkelingen
in Japan wakkeren discussies
over kernenergie aan.
dinsdag 15 maart 2011
TOKIO - Japan krijgt de problemen
in een kerncentrale maar niet on
der controle. Drie dagen na de
zware aardbeving en de allesver
woestende tsunami dreigt een
meltdown bij de centrale Fukushi-
ma Japan vreest een nucleaire
ramp, enkele honderden kilome
ters van de miljoenenstad Tokio.
De problemen zijn het grootst in
reactor 2 van de centrale. De koe
ling daar is defect sinds de aardbe
ving en de tsunami van vrijdag.
Daardoor kunnen de splijtstofsta
ven smelten. Zo'n meltdown kan
leiden tot een explosie, waarbij
misschien radioactief materiaal
vrijkomt.
Volgens exploitant Tepco zijn de
splijtstofstaven misschien al gedeel
telijk gesmolten, hoewel
VN-atoomwaakhond IAEA daar
geen aanwijzingen voor zegt te
hebben. Een Japanse regerings
woordvoerder noemde de radioac
tiviteit rond de centrale verhoogd
maar nog acceptabel voor mensen.
Omdat de gewone koeling van de
kerncentrale defect is, pompt Ja
pan als noodoplossing zeewater in
de reactoren.
Toch hebben de splijtstofstaven in
reactor 2 maandag tot twee keer
toe droog gestaan. Eerst kwam een
generator zonder brandstof te zit
ten. Toen dat euvel was opgelost,
werd opnieuw begonnen met het
koelen. Aan het eind van de dag
werd een luchtdrukregelaar per on
geluk uitgezet, wat de zeewater
stroom blokkeerde. „We zijn niet
optimistisch, maar ik denk dat we
water in de reactor kunnen injecte
ren zodra we de klep weer kun
nen openen en de luchtdruk kun
nen verlagen", zei een woordvoer
der van Tepco. Eerder op de dag
was er ook al een explosie bij de
centrale, ditmaal bij reactor 3. Elf
mensen raakten gewond, van wie
een ernstig. Een muur van het ge
bouw is ingestort. Zaterdag werd
reactor 1 getroffen door een explo
sie. Volgens Tepco en het IAEA
zijn de reactorvaten echter niet be
schadigd. Japan heeft het IAEA ge
vraagd een team deskundigen te
sturen om de nucleaire problemen
aan te pakken. De organisatie kan
onder meer helpen bij stralingsme
tingen en milieuproeven, verklaar
de de chef van de atoomwaak
hond, de Japanner Yukiya Amano.
De Japanse nucleaire crisis heeft
ook gevolgen voor de discussie
over kernenergie in Europa. Duits
land had vorig jaar besloten de
kerncentrales in het land langer
open te houden, maar is daar nu
gedeeltelijk op teruggekomen.
Bondskanselier Angela Merkel
heeft het besluit voor drie maan
den opgeschort.
Ze laat de veiligheid van de kern
reactoren in het land onderzoe
ken. Twee oude kerncentrales gaan
dicht, een andere wordt gereno
veerd. Meer dan 110.000 mensen
demonstreerden maandag door
heel Duitsland tegen kernenergie,
aldus de organisatoren.Ook Zwit
serland laat uitzoeken of de veilig
heidsmaatregelen bij nieuwe kern
centrales genoeg zijn om proble
men zoals in Japan te voorkomen.
De energieministers van de 27
EU-lidstaten overleggen dinsdag
in Brussel over de situatie in Ja
pan.
Het officiële dodental door de
aardbeving en de tsunami staat vol
gens Japanse media op 1886, maar
dat loopt waarschijnlijk op tot bo
ven de tienduizend. Duizenden li
chamen moeten nog worden geï
dentificeerd, duizenden anderen
worden nog vermist. De Neder
landse ambassade heeft Nederlan
ders geadviseerd om op eigen
kracht Japan te verlaten als ze daar
niets meer te zoeken hebben. Het
ministerie van Buitenlandse Za
ken merkt dat veel Nederlanders
ook graag naar huis willen. Ze
moeten dit wel vrijwillig doen en
zelf een ticket naar Schiphol rege
len. „Het gaat niet om een evacua
tie, dus zullen toeristen terug moe
ten komen met een van de regulie
re vluchten." Luchtvaartmaat
schappij KLM zet vooralsnog geen
extra vliegtuigen in, maar merkt
wel dat veel mensen van Japan
naar Nederland vliegen. „Wij kun
nen niet zien of dit allemaal Ne
derlanders zijn die terug willen."
BORSSELE - GroenLinks in Provin
ciale Staten van Zeeland wil dat de
kerncentrale in Borssele aan een
veiligheidstest onderworpen
wordt. Gedeputeerde Staten van
Zeeland moeten daar bij minister
Verhagen en bij de Europese Com
missie op aandringen, schrijft
GroenLinks in vragen aan het dage
lijks provinciebestuur.
Ook wil GroenLinks dat de gebeur
tenissen in Japan met een mogelij
ke meltdown worden betrokken
bij de MER-procedure voor een
eventuele tweede kerncentrale.
Ook op landelijke niveau heeft
GroenLinks aan de bel getrokken.
Het Tweede Kamerlid Liesbeth
van Tongeren van die partij wil
van minister Verhagen de garantie
dat alle voorbereidingen voor een
nieuwe kerncentrale in Nederland
opgeschort worden. „Eerst moeten
we lering trekken uit de proble
men met de kernreactoren in Ja
pan", zegt ze. Ook zij pleit voor
een veiligheidstest voor de kern
centrale in Borssele.
AARDBEVING JAPAN
Reddingswerkers zoeken naar lichamen tussen het puin in het verwoeste kuststadje Minamisanriku.
foto Kimimasa Mayama/EPA
Wereldwijd barsten discussies
over veiligheid en wenselijk
heid van kernenergie los.
Minister Verhagen wil voor
deel doen met de gebeurtenis
sen in Japan.
Duitsland doet kernenergie
drie maanden in de ban.
DEN HAAG - De gebeurtenissen met
de kerncentrales in Japan hebben
wereldwijd de discussies over de
veiligheid van kernenergie doen op
laaien.
In Nederland zei minister Maxime
Verhagen (Economische Zaken) gis
teren dat de ervaringen in Japan
'vanzelfsprekend' worden meegeno
men bij het vaststellen van de eisen
die aan een vergunning voor de
bouw van een nieuwe kerncentrale
in Nederland worden gesteld. Het
kabinet wil deze regeerperiode ver
gunning verlenen voor de bouw
van een nieuwe kerncentrale. De
bouw kan naar verwachting begin
nen in 2015.
Verhagen zei eerder dat de veilig
heidseisen voor een nieuwe centra
le zo streng zijn dat de omhulling
van de kern bestand moet zijn te
gen een ongeval met een verkeers
vliegtuig. De kans op een zoge
noemd kernsmeltongeval is 'min
der dan eens in de miljoen jaar', zo
liet hij de Kamer vorige maand we
ten.
Of ze nou voor of tegen kernener
gie zijn, de politieke partijen in Ne
derland vinden dat de discussie
hierover vooral 'zakelijk' gevoerd
dient te worden.
Vandaag komen in Brussel experts
van EU-lidstaten bijeen om te pra
ten over de ontwikkelingen in Fu-
kushima en de lessen die daaruit ge
trokken kunnen of moeten wor
den. Oostenrijk wil dat alle 144
kerncentrales in EU-lidstaten een
'stress-test' ondergaan, vergelijk
baar met de banken na de finan-
cieel-economische crisis van
2008/2009. Duitsland voelt daar
ook wel voor, net als Zwitserland.
Het Alpenland heeft het voorne
men nog eens drie kerncentrales te
bouwen in de ijskast gestopt.
In Duitsland besloot het kabinet
gisteren om kernenergie gedurende
drie maanden in de ban te doen.
Tijdens deze periode worden alle al
ternatieve opties voor stroomop
wekking opnieuw bekeken. Twee
oudere centrales gaan na de bezin-
ningsperiode vrijwel meteen dicht.
De besluiten betekenen een radica
le breuk met het tot nu toe gevoer
de beleid. De spectaculaire draai
heeft te maken met belangrijke ver
kiezingen later deze maand. Mer
kels partij CDU en coalitiepartner
FDP willen voorkomen dat de ver
kiezingen tot een referendum over
kernenergie worden.
De Britse minister Chris Huhne
(Energiezaken) heeft de hoogste nu
cleaire ambtenaar gevraagd een rap
port uit te brengen over de implica
ties van 'Japan' en de lering die
Groot-Brittannië hieruit moet trek
ken. De bewindsman zei dat het 'es
sentieel is om alle feiten te begrij
pen omdat de veiligheid altijd op
één staat'.
De Belgische regering is een infor
matiecampagne over nucleaire risi
co's begonnen. De 2,4 miljoen Bel
gen die in een straal van twintig ki-
