61 belastingen 2010
Zzp'er moet het hele jaar
aan aangifte denken
Speerpunten fiscus: werkruimte en auto
Ondernemer betaalt flink minder
dinsdag 8 maart 2011
Zzp'ers hebben het vaak zo
druk, dat ze nauwelijks tijd
hebben voor hun belastin
gaangifte. Maar wie het
goed wil doen, moet niet
wachten tot de laatste week
van maart. Belasting
adviseur Wil Vennix zet op
een rijtje waar ze aan moe
ten denken.
illustratie Job van Celder
Wettelijk gezien vormt
een
zzp'er (een zelfstandi
ge zonder personeel)
geen aparte groep en gelden voor
hen dezelfde belastingregels als
voor 'echte' ondernemers. Hier
mee worden bedrijven bedoeld
die over substantiële bedrijfsmid
delen beschikken en vaak ook per
soneel in dienst hebben. Deson
danks zijn er verschillende fiscale
aspecten die specifiek voor de zzp'
er van belang zijn.
Dat begint al bij het ondernemer
schap. Voor wie een pand koopt
of huurt en er bijvoorbeeld een
winkel of autogarage in begint,
staat de fiscale status als onderne
mer meestal niet ter discussie.
Maar iemand die voornamelijk
zijn eigen arbeidskracht aan ande
ren ter beschikking stelt, lijkt veel
op een werknemer. Het cruciale
verschil tussen een ondernemer
en een werknemer is dat de eerste
zelfstandig is en de tweede in een
gezagsverhouding staat.
Dan is er nog de tussencategorie
van de freelancer, die in het fiscale
taalgebruik 'resultaat uit overige
werkzaamheden' geniet. Er zijn di
verse criteria om te bepalen in wel
ke categorie iemand valt. Het aan
tal opdrachtgevers, de mate van
zelfstandigheid, de mogelijkheid
zich door iemand anders te laten
vervangen en het maken van recla
me. Het zijn allemaal zaken die de
zzp'er zich niet pas bij de aangifte
moet realiseren. Want in principe
hebben alle feiten zich dan al voor
gedaan en is het te laat nog iets te
veranderen. Belangrijk is echter
ook een goede vastlegging van fei
ten en de wijze waarop dat in de
jaarstukken en de aangifte wordt
gepresenteerd. Je kunt je beter bij
de aangifte afvragen hoe je bepaal
de zaken kan onderbouwen, dan
dat je jaren later een brief of con
trole van de belastingdienst krijgt.
De aangifte is een prima moment
om niet alleen terug te kijken naar
het voorbije jaar, maar ook om
vooruit te kijken: ben ik als onder
nemer goed bezig, doe ik het fis
caal goed, voldoe ik aan de eisen
van ondernemerschap?
Om optimaal te kunnen profite
ren van de fiscale tegemoetkomin
gen, moeten zzp'ers zich niet al
leen kwalificeren als onderne
mers, maar ook kunnen aantonen
dat ze minimaal 1.225 uur aan hun
onderneming besteden. Voor on
dernemers met een forse
(uren)omzet is dit in de regel geen
probleem. De facturen vormen
dan in feite de onderbouwing van
de gemaakte uren. In andere situa
ties ontstaat vaak discussie, vooral
over de werkzaamheden die niet
direct tot omzet leiden. In princi
pe tellen alle uren die zijn besteed
aan de onderneming mee. Dus
ook het bouwen van een website
(als het tenminste geen hobby is),
woon-werkverkeer en zakelijke rit
ten, administratie en acquisitie.
Uren die zijn besteed aan een cur
sus of opleiding tellen mee als de
opleiding is gericht op het verkrij
gen of op peil houden van vakbe
kwaamheid die nodig is voor de
bedrijfsuitoefening. Ais het gaat
om algemene vaardigheden, zoals
rijles of een taalcursus, zal het be
drijfsbelang niet direct voorop
staan, maar onder omstandighe
den kan het verdedigbaar zijn ook
die uren mee te tellen. Het is on
duidelijk of de tijd dat de onderne
mer op klanten zit te wachten,
meegeteld mag worden. Als belas
tingadviseur vind ik dat dit kan,
mits de ondernemer tijdens het
wachten geen andere activiteiten
kan ondernemen. Opmerkelijk
was de uitspraak over een markt
koopman die sinds zijn hartopera
tie vanuit het café toezicht hield
op zijn dochter die achter de
kraam stond. In dit specifieke ge
val mocht hij van de rechter die
toezichturen meetellen.
Zzp'ers die naast hun bedrijf een
baan hebben, moeten aantonen
dat ze meer tijd aan de onderne
ming besteden dan aan de vaste
dienstbetrekking. Bij een parttime
baan is dat goed denkbaar, bij een
fulltime dienstverband wordt het
moeilijk. Voor een startende on
dernemer geldt deze eis nog niet,
die hoeft 'slechts' de 1.225 uur aan
te tonen. In alle gevallen geldt dat
de ondernemer desgevraagd het
bewijs moet leveren. Het is ver
standig daar rekening mee te hou
den en zo nodig een urenadmini-
stratie bij te houden.
Wie slaagt voor de 1.225-ureneis,
heeft recht op zelfstandigenaftrek
en startersaftrek (zie kader op de
ze pagina). Verder mag een oude-
dagsreserve worden opgevoerd,
een spaarpotje voor het pensioen.
Belangrijk is echter dat de oud'e-
dagsreserve geen belastingvrij
spaarpotje is, maar slechts leidt tot
belastinguitstel.
reageren?
geld@wegener.nl
Een ondernemer die voldoet aan de 1.225-ureneis,'heeft recht op een aantal fiscale voordelen. Een eenvoudig voorbeeld
ter verduidelijking. We gaan uit van een bruto jaarinkomen van 30.000 euro en vergelijken de inkomstenbelastingdruk voor
een werknemer en een ondernemer:
Bruto inkomen
Af: zelfstandigenaftrek
Af: mkb-winstvrijstelling
Belastbaar inkomen
Inkomstenbelasting daarover
Ondernemer
30.000
7.222
2.733
20.045
6.937
Werknemer
30.000
30.000
11.103
Tarieven 2010. Met heffingskortingen
is geen rekening gehouden
omdat deze mede afhankelijk zijn
van de persoonlijke omstandigheden.
De ondernemer heeft dus een netto voordeel van maar liefst 4.166 euro. Hierbij is nog geen rekening gehouden met de
startersaftrek, oudedagsreserve en investeringsaftrek. Als deze van toepassing zijn, kan het verschil aanzienlijk groter
worden. Evenmin is rekening gehouden met het feit dat een ondernemer geen premies werknemersverzekeringen betaalt.
Daar staat tegenover dat hij de risico's van ziekte, arbeidsongeschiktheid en werkloosheid zelf moet opvangen.
De Belastingdienst heeft voor zzp'ers
een aantal specifieke risico's bepaald,
waarop extra wordt gecontroleerd.
Buiten het ondernemerschap en de
1.225-ureneis zijn dit onder meer de
werkruimte in de eigen woning en de
auto. Deze onderwerpen hebben ge
meen dat de aftrek van kosten sterk is
beperkt door de wetgever vanwege
het
(vermeende) privékarakter.
In geval van een koophuis kan de on
dernemer ervoor kiezen de hele wo
ning op de
balans te zetten. Dan zijn alle kosten
aftrekbaar en wordt een bedrag bij
het inkomen opgeteld voor vrij wo
nen. Groot nadeel was altijd dat dan
ook de waardestijging van de woning
belast werd. In tijden waarin prijzen
eerder dalen dan stijgen, kan dat na
deel omslaan in een voordeel. Vol
gens een uitspraak van december
2009 kan bij een huurwoning het
huurrecht zakelijk worden geboekt,
met een bijtelling voor het privédeel.
Staat de woning niet op de balans,
dan kunnen de kosten alleen worden
afgetrokken als de werkruimte een
zelfstandig onderdeel van de woning
vormt (eigen ingang en eigen sani
tair). Daar bovenop gelden nog eisen
ten aanzien van het inkomen, zodat
maar weinig zzp'ers aan deze aftrek
zullen toekomen. Dat is des te verve
lender omdat de aftrekbeperking dan
ook geldt voor de 'inrichting' van de
werkruimte en dat begrip wordt ruim
uitgelegd. Alles wat permanent in de
werkruimte aanwezig is, zou er onder
vallen, zodat ook bijvoorbeeld de
computer niet aftrekbaar is. Onrecht
vaardig, maar de wetgever is hier erg
streng in.
Iets vergelijkbaars geldt voor de auto.
Voor woon-werkverkeer en zakelijke
ritten met een privéauto mag maar 19
cent per kilometer worden gerekend.
Als de auto op de balans wordt gezet,
zijn alle kosten aftrekbaar, maar geldt
ook de bijtelling privégebruik van (in
beginsel) 25 procent van de catalogus-
waarde. Schrale troost is dat de bij tel
ling nooit méér bedraagt dan de wer
kelijke kosten in het desbetreffende
jaar.
