81 buitenland
Kaddafi's kazernes als familie-uitje
'VS plannen raketaanval op Libië'
VOLKSOPSTAND
Terwijl het Westen zich het hoofd breekt over een ingrijpen in Libië,
hebben de bewoners van de 'bevrijde' gebieden er een nieuw uitje bij:
de veroverde en geplunderde militaire complexen.
Strafhof waarschuwt
Muammar Kaddafi
vrijdag 4 maart 2011
Een nieuwsgierig stelletje met baby komt uit een geplunderde en in brand gestoken villa van Kaddafi in Benghazi. foto Harald Doornbos/GPD
door onze correspondent
Harald Doornbos
BENGHAZI - De barakken van de
eens zo gevreesde troepen van
Muammar Kaddafi in Benghazi
zijn geplunderd en nu verworden
tot een dagje uit voor nieuwsgieri
ge burgers. Het 'heilige der heili
gen' in Benghazi was 'Katiba Al fa-
deel Abu Omar', een reusachtig mi
litair complex in een buitenwijk.
Tot een dag of tien geleden was dit
DEN HAAG - De VS bereiden gerich
te raketaanvallen voor op legereen
heden van Muammar Kaddafi. Dat
heeft een woordvoerder van de
Russische militaire inlichtingen
dienst aan het persbureau RIA No-
vosti laten weten.
De raketaanvallen zullen worden
uitgevoerd door de Amerikaanse
luchtmacht en marine. Het vlieg-
dekschip USS Enterprise is daar
toe onderweg naar de Middelland
se Zee. De precisieraketaanvallen
komen in de plaats van optredens
op de grond: een invasie. Een der
gelijke operatie achten Amerikaan
se militaire experts nu niet uitvoer
baar.
In westerse kringen wordt er van
uitgegaan dat militaire actie tegen
Kaddafi pas zal plaatsvinden als
complex volledig afgesloten van de
buitenwereld.
„Het was makkelijker om de hel
binnen te komen dan deze basis",
vertelt Salem Abdul Aziz, een
74-jarige Libiër die met zijn klein
kinderen door de puinhopen
struint. De twee kinderen hebben
op hun voorhoofd de nieuwe Libi
sche vlag geverfd. Ook lopen ze
rond met bloemen die bedoeld
zijn als aandenken voor de vele
mensen die hier werden ver-
daar een dwingende reden toe is.
De VS wil dan echter niet alleen
staan. Openlijke steun is er tot nu
toe alleen van Groot-Brittannië.
De Navo-lidstaten zijn verdeeld.
De idee boven Libië een vliegver
bod in te stellen en ook af te dwin
gen stuit ondertussen op bezwa
ren.
Om dat vliegverbod effectief te ma
ken zal eerst de Libische luchtver
dediging moeten worden uitge
schakeld, inclusief radarstations.
Dat zou alleen kunnen door ge
richte bombardementen. Het bom
barderen van Libië, zelfs als het
om strategische punten gaat als pa
leizen van Kaddafi, militaire bases,
ministeries, telecommunicatievoor
zieningen of stroomcentrales, zou
te veel burgerslachtoffers eisen, zo
moord door de geheime politie.
„Het voelt zo ontzettend goed om
vrij te zijn", vervolgt Aziz. „Ik had
werkelijk nooit gedacht dat Kad
dafi omver zou worden gegooid.
En nu is het dan zover. Ik neem
mijn kinderen mee om ze te laten
zien wat voor verschrikkelijk regi
me dit was. Na dit bezoek kan ik
sterven."
Duizenden Libiërs bezoeken het
complex. Ze stappen door de ga
ten in de muren. Kinderen rennen
menen topmilitairen nu-. Een inva
sie van Tripoli zou alleen overwo
gen kunnen worden als Kaddafi
overgaat tot volkerenmoord (geno
cide) op zijn bevolking, bijvoor
beeld met gifgas.
Alhoewel Libië in 2003 formeel de
ontwikkeling en productie van
chemische wapens opgaf, zou het
land nog minstens tien ton mos
terd- en zenuwgas hebben. Dat
ligt op drie geheime locaties. Er
zijn berichten dat Britse elitetroe
pen, de SAS, inmiddels in Libië op
zoek zijn naar die opslagplaatsen.
Bij een militair optreden tegen Li
bië is, zo heeft het Westen gecon
cludeerd, "niets te verwachten van
de buurlanden van Libië: Egypte,
Algerije, Tunesië, Tsjaad en Niger.
De eerste drie zijn onrustig door
over straten en pleinen waaraan
gebouwen liggen. Alles is geplun
derd en in brand gestoken. Maar
desondanks heeft iedereen veel
plezier. „Mijn eerste keer hier", ver
telt een jochie dat Hassan heet. „Je
was altijd doodsbang voor deze
plek. Nu is het een grote speel
tuin." Kinderen kunnen zich ein
deloos vermaken in de ruïnes van
Kaddafi's vroegere paradepaardje.
Zeker de geplunderde wapenop
slagplaatsen krijgen veel aandacht.
massaprotesten en wankele rege
ringen. Tsjaad en Niger gelden als
bondgenoten van Kadaffi.
Een ander excuus voor militair op
treden zou een verzoek daartoe
van de Libische oppositie zijn. Die
is echter verdeeld.
Het Westen zou bij een verzoek
daartoe luchtsteun kunnen geven
en wapens ter beschikking kun
nen stellen.
Extra probleem daarbij is de nood
zaak van een VN-mandaat voor
een aanval op of in Libië. Veel Na-
vo-landen achten groen licht van
de VN onontbeerlijk. Washington
en Londen studeren op mogelijk
heden om op te treden zonder toe
stemming van de VN omdat Chi
na en Rusland die toch zullen
blokkeren.
Kinderen nemen kogels mee en le
ge munitiekisten dienen als stoe
len en tafels. Anderen klimmen
op de vijftien meter hoge wachtto
ren, die als een van de weinige ge
bouwen niet in brand is gestoken.
„Kijk je even uit dat je niet naar be
neden valt", roept moeder Nadia
naar haar zoontje. De jonge Osa
ma wijst op een slogan op een van
de zwartgeblakerde villa's. „Weet
je wat dat betekent?", vraagt hij.
„Huis te koop", zegt hij lachend.
Hoofdaanklager Luis Moreno
Ocampo van het Internationaal
Strafhof heeft Muammar Kaddafi
gisteren de wacht aangezegd. Wie
misdaden pleegt tegen burgers,
kan berechting in Den Haag tege
moet zien. Moreno maakte bekend
dat hij een formeel onderzoek be
gint naar mogelijke misdaden te
gen de menselijkheid. Het besluit
tot het onderzoek is in recordtijd
genomen, luttele dagen nadat de
VN-Veiligheidsraad de situatie in
Libië aan het strafhof voorlegde.
Naast Kaddafi heeft Moreno ook an
dere leidinggevenden van het regi
me op de korrel, onder wie de
zoons van Kaddafi. Zij kunnen ter
verantwoording worden geroepen
als blijkt dat zij niet optraden te
gen misdragingen van onderge
schikten tegen demonstranten.
