De lotgevallen van een doodgeboren
Technische machines
voor school Afghanistan
22
Vrijgezellenavond
Expositie van Liens opent vanavond
almanak
't Verhaal
vrijdag 4 maart 2011
V- -• x 8 -WSKN&mtt M 5
BINNENSCHEEPVAART Geëmigreerde oud-inwoonster van Axel laat in Canada haar levensverhaal optekenen
Weinig had het ge
scheeld of Ina Deur
waarder was nooit
ouder geworden
dan een paar uur. In dat geval zou
ze niet afwisselend zijn opge
groeid bij haar opa en oma in
Axel, op de motorspits Orion, bij
het pleeggezin van Tante de Vos in
Wemeldinge en in een kippenhok
in Eefde. Ze zou niet met haar
man Bertus naar Canada zijn geë
migreerd en ze had haar verhaal
niet kunnen vertellen aan haar
vriendin Anna van Arragon Hut
ten.
Het boekje dat die laatste schreef,
Ina's Story, zou niet zijn versche
nen. Gelukkig ging het allemaal
volkomen anders.
In 1928 werd Gezina Deurwaarder
geboren in het huisje van haar
grootouders in Axel. Het was een
zware bevalling en het eerste kind
stookte oven redde haar leven.
Dat leven zou niet gemakkelijk
worden. Na Ina kwamen er nog
acht kinderen met veel miskra
men ertussendoor. Haar vader, die
zich in zijn diensttijd had bekeerd
Ina Deurwaarder had altijd heimwee. Dat besefte ze
later pas, want emoties bestonden niet in het gezin.
leek doodgeboren. Het werd ach
ter een stoel op de grond gelegd,
omdat alle hens aan dek moesten
om de moeder te redden. Toen
haar opa het lichaampje wilde op
ruimen, bleek het nog warm. Een
kistje voor de inderhaast opge
Ina Deurwaarder, zojuist gelukkig getrouwd met Bertus Enserink, vlak voor
Bertus' vertrek naar Indië.
tot een zware kerk, bezat de mo
torspits Orion, waarmee het gezin
vooral met bulkgoederen in Bel
gië, Nederland, Frankrijk en Duits
land voer. De eerste jaren bracht
Ina door op het schip met haar
ouders en de broertjes en zusjes
die na haar kwamen. Een warm
nest was het niet. De ouders moes
ten krabben voor hun inkomen,
waren altijd aan het werk en het
geloof werd zo strikt geïnterpre
teerd dat het alleen beperkingen
opleverde. Als een hoogtepunt in
haar vroege jeugd herinnert Ina
zich een wildvreemde die haar
leerde zwemmen in de IJssel, zon
der daarvoor betaald te willen wor
den. Pas op haar zevende mocht
Ina naar school, samen met haar
broer Jan, die een jaar jonger was.
De kinderen werden ingekwar
tierd in het kleine huisje van opa
en oma Naaije in Axel, die het
kostgeld goed konden gebruiken.
Ze deelden een piepklein kamertje
op zolder. Hun ouders zagen ze
misschien twee keer per jaar.
Emotioneel was het ook in Axel
niet echt een vetpot, want toen
Ina's moeder een keer onverwacht
binnenviel, dwong oma het kind
toch naar de zang te gaan. Toen
Ina terugkwam, was haar moeder
weg.
Als de kinderen in de vakan
tie meevoeren met de
Orion, moesten ze ook
hun handjes laten wapperen. Ina,
een typisch oudste kind, paste niet
alleen op een hele sleep jongere
kinderen, ze naaide ook op jonge
leeftijd lakens en slopen en nam
ook gerust het stuur, als dat nodig
was. Heel veel gelukkige momen
ten waren er niet, maar een paar
paarsé slippertjes met paars bont,
die ze voor haar vijfde verjaardag
in Parijs kreeg, staan Ina in het ge
heugen gegrift. Ondanks de sombe
re deken van het geloof, die altijd
over het leven aan boord lag, wa
ren de kinderen erg verdrietig als
ze weer van boord moesten. Ina
had eigenlijk altijd heimwee.
Heimwee naar haar oma, heim
wee naar haar ouders, broertjes en
zusjes en heimwee naar Tante de
Vos in de Zuidelijke Achterweg in
Wemeldinge, bij wie ze met haar
broer Jan werd ingekwartierd om
naar de Beatrixschool te gaan. Het
schippersinternaat, dat later werd
gevestigd in het spoorwegstation
netje, was er nog niet.
Veel Wemeldingers verdienden
wat bij als pleeggezin. Bij Tante de
Vos, een weduwe met twee op
groeiende zoons, was het goed
van eten en drinken. De zoons
zorgden voor vrolijkheid en Tante
de Vos voor gezelligheid. De kinde
ren gingen drie maal per dag naar
school om zoveel mogelijk stof in
zo weinig mogelijk jaren te stop
pen.
Het uitbreken van de oorlog maak
te Ina in Wemeldinge mee, maar
al snel daarna moest ze naar
boord. Ze had geelzucht. Verder
dan de vijfde klas is ze tot haar
spijt nooit gekomen. Dat haar hele
jeugd donker gekleurd werd door
heimwee, heeft Ina Deurwaarder
zich pas veel later gerealiseerd,
maar oude illustraties in Ina's Sto
ry, foto's van haar als klein kind
en als opgroeiende puber, tonen
niet de stralende verschijning die
ze later wordt. Emoties van welke
aard dan ook, werden in het gezin
Deurwaarder niet benoemd. Heim
wee was iets wat niet bestond.
Tijdens de bezetting voer de
Orion door, aanvankelijk zelfstan
dig, later min of meer gedwongen
voor de Duitsers. Uiteindelijk
werd het schip door de bezetter ge
vorderd en zocht het gezin een on
derkomen in een kippenhok in
Eefde.
Daar had Ina een geweldige tijd.
Ze was jong, had veel vrienden en
ervoer voor het eerst emotionele
warmte en waardering van ande
ren. Dat ze moest vertrekken naar
Groningen om op de totaal kapot-
gevaren Orion de restauratie af te
wachten, was een domper.
In Eefde ontmoette ze Bertus En
serink met wie ze trouwde voor
dat hij naar Indië vertrok in de eer
ste Politionele Actie. Erg veel liet
Ina niet achter toen ze met Bertus
naar Novo Scotia in Canada emi
greerde. Daar stichtte ze zelf een
gezin, daar werd ze gelukkig en
daar woont ze nu nog.
mam hm ■iiBiiiiiiwiiwwiifiW'fiBiii.iii.i
mmmssmm
SLUIS - De officiële opening van de
expositie van Jacques Liens in Ga
lerie De Twaalf Apostelen aan de
Kapellestraat in Sluis is vanavond
om 18.00 uur, en niet zoals giste-
ren gemeld morgenavond. De ex
positie met olieverfschilderijen is
vervolgens te zien tot en met 10
april. De galerie is op donderdag
en vrijdag gesloten.
Tip? redactie@pzc.nl
Hij had er echt heel veel zin in, die
man uit Zierikzee. Een vrijgezellen-
avond vieren doe je immers maar
eens in je leven. Hij had wel zo z'n ei
sen die hij zijn vrienden met grote na
druk op het hart had gedrukt. Hij
wilde niet in een apenpakkie door de
straten lopen en alle andere plannen
waarbij hij de kans zou lopen om
voor gek te staan, werden op voor
hand afgewezen onder het dreige
ment dat hij niet mee zou doen. Dat
hebben zijn vrienden goed in hun
oren geknoopt. Of de uitkomst van
hun denkwerk nu helemaal datgene
was wat de aanstaande vader in ge
dachten had vooreen spetterende
vrijgezellenparty, is de vraag. Hij
ging samen met zijn vrienden een
spuugdoekje voor de baby naaien.
door Eugène Verstraeten
TERNEUZEN - Stichting SchoolSup-
port4Afghanistan heeft twee con
tainers klaar staan voor versche
ping naar Kabul.
De containers zijn bestemd voor
een school en gevuld met techni
sche machines voor automon
teurs. „Alle machines zijn gecon
troleerd op juiste werking zodat
we niet voor problemen komen te
staan in Kabul", vertelt John Lan-
gerak. Hij is docent werktuigbouw
kunde aan het ROC in Terneuzen
en oprichter van Schoolsupport.
In de stichting zetten Nederlan
ders en Afghanen zich samen in
door Mieke van der Jagt
Anne van Arragon Hutten
(1941) emigreerde zelf op
haar negende met haar fa
milie naar Canada. Ze bouwde
een carrière op in de journalistiek
en schreef tien jaar geleden het
boek Uprooted, (verpot) over Ne
derlandse emigrantenkinderen die
opgroeiden in Canada. Het verhaal
van Ina Deurwaarder trof haar in
het bijzonder, vanwege de in Cana
da volstrekt onbekende binnen
schipperscultuur.
Ina vertelt in Ina's Story over het
voor het onderwijs in Afghanis
tan. Langerak is inmiddels negen
keer in Afghanistan geweest. In de
containers komt bovenop de ma
chines een vloertje, zodat er ook
26 tekentafels op kunnen. Ook
gaan er kleine elektrische onderde
len mee. Daarmee wordt een frees
machine gerepareerd, die School-
Support in 2009 bracht. Binnen
enkele weken stuurt Schoolsup
port de containers via Antwerpen
of Rotterdam naar Karachi en van
daar naar Kabul. De stichting heeft
contact gehad met het ministerie
van onderwijs in Kabul. John Lan
gerak en bestuurslid Mehrab Fijzi
worden in de zomer verwacht.
Al benieuwd naar de carnavalswa
gens en loopgroepen in Sas? Kijk dan
op www.pzc.nl/zeeuws-vlaanderen
1. PvZ grootste in gemeente Sluis.
2.1000 vacatures in Kanaalzone.
3. PvdA grootste in Terneuzen.
TIPS NAAR zeeuws-vlaanderen@pzc.nl
