i6|fout geld
Het geld zit al achter
Tientallen
miljarden heeft
Kaddafi de afgelo
pen decennia
verzameld.
Een groot deel is
inmiddels geblok
keerd.
donderdag 3 maart 2011
Kogels van Britten
tegen betogers
EU-lidstaten hebben sinds het
wegvallen van het wapen
embargo tegen Libië in 2004,
voor 834,5 miljoen euro aan wa
pens aan het regime van Muam-
mar Kaddafi verkocht. Het ging
daarbij jaarlijks om grotere be
dragen. In 2009 beliepen de wa
penverkopen 344 miljoen euro.
De top 5 van Europese wapen
verkopers zag er zo uit:
Italië (276,7 miljoen euro),
Frankrijk (210 jniljoen),
Groot-Brittannië (119 miljoen),
Duitsland (83,5 miljoen)
Malta (bijna 80 miljoen).
Nederland komt niet voor op
de lijst die in totaal zestien
EU-lidstaten omvat. Cijfers van
na 2009 zijn niet voorhanden.
In 2009 waren de grootste Libi
sche orders: 108 miljoen euro
voor Italiaanse militaire helikop
ters plus bewapening, bijna 80
miljoen euro voor Maltese klei
ne vuurwapens (die eigenlijk uit
Italië kwamen) en 43 miljoen
euro voor Duitse elektronica on
der meer bedoeld om mobiele
telefoonnetwerken en gps-syste-
men plat te leggen. In 2008 le
verde Frankrijk voor 80 miljoen
euro militaire vliegtuigen.
De VS hebben steeds een
wapenembargo tegen Libië ge
handhaafd. Bekend is dat Rus
land en China militair materieel
aan Kaddafi hebben geleverd.
Het Zweedse onderzoeksinsti
tuut SIPRI waarschuwde deze
week voor wapenleveranciers
vanuit Wit-Rusland aan Libië.
Overigens was het regime-Kad-
dafi met Italiaanse bedrijven in
onderhandeling over orders
voor marineschepen en ge
vechtshelikopters. Britse bedrij
ven stonden op het punt Libië
traangas en rubberen kogels
te leveren ten behoeve van het
bestrijden van demonstraties.
De EU zegde Libië 50 miljoen
euro toe om de grenzen in het
land beter te beveiligen. Dit in
een poging de stroom van
asielzoekers uit Afrika naar de
EU in te dammen.
De tentakels van het Kaddafi-imperium
reiken tot in alle uithoeken van de wereld.
Naast miljardentegoeden op tal van
banken heeft de Libische leider belangen
in tientallen, zo niet honderden bedrijven.
beeld Anke Arts foto AP bron Z24, BBC
door Sal Stam en Niek Opten
Zeventig miljard dol
lar heeft de Kaddafi-
dynastie de afgelo
pen decennia bij el
kaar gegraaid - en
dat is nog maar een
voorzichtige schatting. De Libische
leider en zijn gevolg zijn schatrijk,
maar hun rijkdom verdwijnt
steeds meer achter de horizon. Vo
rige week besloten de Verenigde
Staten 30 miljard dollar, bijna 22
miljard euro, aan tegoeden van
Kaddafi te bevtiezen. Nog nooit
hebben ze vanuit Washington be
slag gelegd op zo'n groot bedrag
aan 'fout' geld.
Steeds meer landen volgen het
Amerikaanse voorbeeld. De Euro
pese sancties omvatten alleen het
privébezit van de Kaddafi's. „Tegoe
den op bankrekeningen en depots
met aandelen en obligaties zijn re
latief makkelijk te bevriezen. Bij
belangen in bedrijven ligt het heel
anders. De eigendomsverhoudin
gen zijn dan meestal veel ingewik
kelder", zegt Harald Benink, hoog
leraar banking en finance aan de
Universiteit van Tilburg.
Nederland wacht met bevriezen
op een EU-verordening vanuit
Brussel. Die wordt elk moment
verwacht. Als het besluit is geno
men geeft het ministerie van Fi
nanciën direct opdracht aan De
Nederlandsche Bank (DNB) om
de tegoeden van de betrokken per
sonen te bevriezen. De DNB en de
Autoriteit Financiële Markten zien
toe op de naleving van de maatre
gel. Instellingen die zich niet aan
de regels houden kunnen een boe
te krijgen.
Bevriezing houdt in dat Kaddafi
en zijn gevolg nergens bij kunnen:
dat geldt voor zowel tegoeden als
investeringen. Stel dat de Libische
leider het veld moet ruimen, dan
is het voor zijn volk wel zo prettig
als hij geen miljarden wegsluist
waar hij mogelijk op een oneerlij
ke manier aan is gekomen.
Om hoeveel geld het in totaal gaat
is onduidelijk. Het gaat over cor
ruptie en dat vindt per definitie
achter de schermen plaats. Vol
gens de Bank voor Internationale
Betalingen in Basel (zeg maar de
centrale bank van de centrale ban
ken) hadden Libische ingezetenen
vorig jaar september 62 miljard
dollar uitstaan op buitenlandse
bankrekeningen. Dat zegt nog
niets over hoeveel geld er met cor
ruptie gepaard gaat.
Over de tegoeden van Kaddafi en
de zijnen in Nederland worden
geen mededelingen gedaan, maar
aangenomen wordt dat het niet
'Ook zonder Europese
steun zou Kaddafi
rijk zijn geworden'