41 binnenland
Alles draait om de opkomst
TO©S
lire
Slapende truckers
veroorzaken vaak file
VERKIEZINGEN
Bij een lage opkomst hebben de confessionele partijen
doorgaans voordeel. En wat het weer betreft: van plensbuien
op verkiezingsdag trekt geen enkele partij bij voorbaat profijt.
Statenverkiezingen op internet
Stemwaarden
per provincie
Dochter van
miljonair dood
gevonden
PAUL KUSTERS
woensdag 2 maart 2011
Vanaf het openen van de stembussen tot het
bekendmaken van de uitslag: een liveblog met pei
lingen, sfeer en reacties op de website van de krant.
Zuid-Holland 641
Noord-Holland 489
Noord-Brabant 446
Gelderland 365
Utrecht 261
Overijssel 241
Limburg 239
Friesland 151
Groningen 135
Drenthe 120
Flevoland 101
Zeeland 98
(De stemwaarde is het
inwonertal van een
provincie gedeeld door
het aantal Statenleden
maal 100)
Fietsers demonstreerden gisteren in Amsterdam voor een socialer politiek klimaat.
door Laurens Kok
We schrijven maart
1999. Het ooit zo
machtige CDA is
amper nog een fac
tor van betekenis in de landelijke
politiek. Paars rules. Het CDA
heeft tweemaal op rij de Tweede
Kamerverkiezingen verloren,
kwijnt weg in de oppositie, partij
leiders komen en gaan.
En dan, op die ene verkiezings
avond, zijn alle sores even verge
ten.
Het CDA verovert een kwart van
alle Provinciale Statenzetels. Plots
weer de grootste. Met dank aan de
geslonken, maar hondstrouwe ach
terban die in groten getale is ko
men opdagen.
Het is een scenario waar menig
christendemocraat vandaag van
droomt, vermoedt opiniepeiler
Maurice de Hond. „Hoe lager de
algemene opkomst, hoe beter
voor het CDA", stelt hij. Niet dat
hij denkt dat de partij het vandaag
opnieuw tot de grootste partij kan
schoppen. Daarvoor lijkt de ach
terstand in de.peilingen te groot:
het CDA dreigt de helft van zijn
Statenzetels te verliezen. Maar een
beperkt verlies is mogelijk.
De Hond: „Domweg omdat de tra
ditionele achterban van het CDA
bestaat uit oudere kiezers en die
gaan trouw naar de stembus, ook
bij de Provinciale Statenverkiezin
gen."
Niet alleen het CDA profiteert tra
ditiegetrouw van een lage algeme
ne opkomst.
Ook andere confessionele partijen
scoren vooral boven hun macht
bij verkiezingen waarvoor het elec
toraat niet erg warmloopt.
Dat verklaart ook waarom deze
partijen in de Eerste Kamer, die
gekozen wordt door de Provincia
le Staten, relatief veel zetels heb
ben. Zo weet de SGP zich al decen
nia verzekerd van twee zetels in
de Tweede Kamer én twee zetels
in de half zo kleine Senaat.
Volgens Kees Aarts, hoogleraar kie
zersonderzoek aan de Universiteit
Twente, gaan mensen vaker stem
men als ze het Vroeger beter ge
leerd hebben'. Hij wijst op de op
komstplicht, die in 1970 is afge
schaft. „Ouderen hebben die
plicht nog meegemaakt en komen
nog steeds trouw op."
De verwachting is dat het op
komstpercentage vandaag op
nieuw niet boven de 50 procent
uitkomt. Vooral de meer populisti
sche partijen zoals PW en SP heb
ben bij 'tweederangs' verkiezin
gen grote moeite hun aanhang
naar de stembus te krijgen. Ook
nu tonen hun achterbannen wei
nig animo.
Toch zijn er uitschieters naar bo
ven. Bij de Europese verkiezingen
in 2009 wist Geert Wilders zijn
PW-aanhang wél te mobiliseren,
waardoor hij het schopte tot twee
de partij van Nederland, na het
CDA. Aarts: „De PW zat toen
heel erg in de lift en kreeg daar
door heel veel publiciteit. Gecom
bineerd met een heel duidelijk an
ti-Europastandpunt wist Wilders
veel kiezers te mobiliseren."
Dat de WD het in de peilingen
zo goed doet, hoeft geenszins te
betekenen dat de liberalen de ver
wachtingen helemaal waarmaken,
stelt Aarts. „Populaire partijen als
de WD hebben te vrezen. Zij heb
ben in potentie een grote aan-
DRIEBERGEN - Vrachtwagenchauf
feurs die verplicht moeten rusten,
veroorzaken de laatste jaren steeds
vaker files op de Nederlandse snel
wegen doordat zij hun truck stil
zetten op de vluchtstrook of op zo
genoemde vluchthavens. Het gaat
bijna altijd om buitenlandse chauf
feurs voor wie in het thuisland
een torenhoge boete wacht als ze
toch doorrijden tijdens hun rust
pauze. Het Korps landelijke politie
diensten (KLPD) en weginspec-
teurs van Rijkswaterstaat krijgen
daarover dagelijks meldingen. In te-
hang, maar daarvan blijven ook
veel mensen thuis. Dat drukt de
uitslag." Partijen die op verlies
staan, zoals de PvdA, kunnen daar
van profiteren, denkt de hoogle
raar. „De PvdA doet het slecht in
de peilingen, maar naarmate een
partij minder aanhang heeft, gaat
een groter deel daarvan - zeg
maar de harde kern - naar de stem
bus."
genstelling tot Nederland mag de
politie in veel buitenlandse landen
met behulp van de elektronische
tachograaf tot 28 dagen terugkij
ken of een chauffeur een overtre
ding heeft begaan. De boetes die
daarvoor worden uitgedeeld', kun
nen oplopen tot 1.500 euro, ook
voor overtredingen in Nederland
begaan. Een boete voor het onno
dig stilstaan op de vluchtstrook in
ons land kost 180 euro, een luttel
bedrag ten opzichte van het geld
dat ze kwijt zijn in hun eigen land
aan het negeren van de rustplicht.
Rest nog de eeuwige discussie
over het weer. Vaak wordt gezegd:
'Het CDA bidt om regen', omdat
in dat geval veel stemmers thuis
blijven, behalve die van het CDA.
Aarts: „Daar is heel veel onder
zoek naar gedaan. Als het plenst,
gaan minder mensen naar de
stembus, dat klopt. Maar er zijn
geen partijen die daar extra door
worden benadeeld."
0 80,4
50,2
54,1%
46.3
'06 2010
infographic CRW
SOESTERBERG - Sandra Hazeleger,
telg uit een van de rijkste families
van Nederland, is gisterochtend
dood gevonden in de bossen rond
Woudenberg. Haar 49-jarige part
ner is aangehouden. Dat meldde
de politie Utrecht. De 45-jarige
vrouw werd sinds zaterdag ver
mist. De politie is daarop een on
derzoek gestart en kon maandaga
vond haar partner uit Soesterberg
aanhouden. Aanwijzingen van de
man leidden tot de vondst van het
levenloze lichaam van Hazeleger.
Het stel heeft vier kinderen.
MOOI WEER TIJDENS t>E VERKIEZINGEN VANÖAAS
Opkomst verkiezingen in Nederland
Tweede Kamer
- Gemeenteraad
Provinciale Staten
Europees parlement
i l 1 I 1 i I 1
1978 '82
'86
'90
'98 2002
