cultuur] 15
Muziek uit de buizenfabriek
Imponerende trilogie over een Indonesische familie
agenda
Racoon houdt
nieuw album ten
doop in Paradiso
JEUGDVOORSTELLING Rietkwintet Calefax treedt op in de Zeeuwse Concertzaal
Lees het verslag van de cd-presentatie van Blof
Ernst Jan Rozendaal blogt op www.pzc.nl/blof
woensdag 2 maart 2011
sssmBmaaassssssm
Meer agendanieuws en de
complete bioscoopagenda zijn te
vinden op de website van deze
krant.
OP PAD
Vlissingen
Recreatietocht van 5 of 10 kilometer.
Deelname kost 1,20 euro inclusief con
sumptie.
Start Welzijnscentrum, A. Coortelaan 1
9.00 uur.
Bomenkenner Johan Antheunisse uit
Middelburg geeft een lezing over bomen.
Milieu Educatie Centrum, Korenbloem
laan 5, 19.30-21.30 uur.
Zierikzee
Koffie-ochtend Christelijk Gerefor
meerde kerk in de Zevengetijstraat 11.
Aanvang -10.00 uur.
PODIUM
Lewedorp
Duo Fougère (altviool en harp) geeft
een gevarieerd klassiek concert.
Zorgcentrum De Kraayert, 14.30 uur
Middelburg
Duo Fougère (altviool en harp) geeft
een gevarieerd klassiek concert.
Zorgcentrum 't Gasthuis, 19.00 uur
Goes
Concert van Beatles-tributeband The
Cavern Beatles.
De Mythe, 20.00 uur.
GOES - Het nieuwe album van Ra
coon, dat Liverpool Rain gaat he
ten, ligt vanaf 6 mei in de winkel.
De Zeeuwse band presenteert het
album op donderdag 12 mei met
een concert in Paradiso in Amster
dam. De voorverkoop van het op
treden begint komende zaterdag.
Liverpool Rain bevat elf nieuwe
nummers. Bijzonder is dat de ar
rangementen werden opgenomen
in de befaamde Abbey Road Stu
dio in Londen samen met het Lon
don Chamber Orchestra. De vorm
geving van het album is gebaseerd
op een kunstwerk van de Bel-,
gische kunstenaar René Magritte.
Als voorbode van het album ver
schijnt half maart de eerste single:
No Mercy.
door Mischa Beckers
Het Calefax rietkwintet
bestaat 25 jaar en is een
veelgevraagde verschij
ning op zeer uiteenlo
pende kamermuziekpodia. De
groep speelt staande en koppelt
uitzonderlijke speelkwaliteiten
aan een ongedwongen presentatie.
Zondag speelt het gezelschap in de
Zeeuwse Concertzaal in Middel
burg een bijzondere voorstelling:
De Muziekfabriek.
Deze jeugdvoorstelling maakte Ca
lefax in samenwerking met Oor-
kaan. Oorkaan heeft als missie kin
deren via kleinschalige muziekpro-
ducties kennis te laten maken met
live-muziek en het genre jeugdmu-
ziek verder te ontwikkelen.
In de voorstelling werken de man
nen van Calefax in een buizenfa
briek. Elke dag doen ze hetzelfde
en dat bevalt ze prima. Groot is
dan ook de paniek als er op een
dag geen orders meer binnenko
men. De mannen besluiten te
gaan experimenteren met de bui
zen en maken de vreemdste instru
menten. Die klinken toevallig ook
nog eens heel mooi. De orders stro
men weer binnen en 'De Muziek
fabriek' wordt opgericht.
„De ontwikkeling van het verhaal
liep ongeveer parallel met de keu
zes wat het repertoire betreft", ver
telt Jelte Althuis van Calefax. „De
voorstelling ontstond uit een aan
tal theatrale scènes die we al had
den. De muziek die daar bij hoor
de hadden we dus ook. Deze scè
nes zijn later tot een coherent ge
heel gemaakt:"
In deze muziekvoorstelling, zon
der woorden, vertelt muziek van
Bach tot Debussy en van Scarlatti
tot Prokofjev het verhaal. Is die
muziek geschikt voor jeugdige
oren? „De muziek moet beeldend
zijn voor de scène. Er is immers
geen tekst. Verder is het v.an be
lang om niet te lange stukken te
kiezen die bovendien afwisselend
zijn in sfeer, tempo en dynamiek."
Het spelen van een jeugdvoorstel
ling is voor Calefax geen dagelijkse
kost. Oorkaan zorgde voor onder
meer het decor, de aankleding en
de kostuums. „Maar bij een goede
samenwerking hoort naar mijn
idee een kruisbestuiving. Wij be
moeiden ons in ieder geval en
thousiast met het verhaal, en onze
regisseur was ook erg met de mu
ziek bezig."
In de buizenfabriek ontstaan nieu
we instrumenten. Daar ging een
heel proces aan vooraf In de fa
briek maken de mannen eerst (ver
rekijkers. Dan blijkt dat er met
buizen veel meer mogelijk is en
komt in het stuk de muziek duide
lijker naar voren.
„Maar de muziek is er vanaf het be
gin. Het experimenteren met el-
kaars instrumentonderdelen was
een van de leukste sessies uit de
25-jarige geschiedenis van Cale
fax."
Is het wel mogelijk om met instru
menten, opgebouwd uit eikaars in
strumentonderdelen, het gekozen
repertoire te spelen? Het gezel
schap zocht het tot in detail uit.
De muzikanten maakten speciaal
muziekstukken die ze op de instru
mentonderdelen konden spelen
maar creëerden ook instrumenten
waarop ze muziek konden spelen,
die in de voorstelling nodig was.
Het vergde veel werk voordat men
van start kon gaan. Calefax experi
menteerde met nieuwe instrumen
ten maar moest zich bovendien be
kwamen in acteren en mime spe
len. „Daar moesten we hard op
werken, maar dat was een van de
dingen waar we ons graag verder
in wilden ontwikkelen."
Calefax rietkwintet, zondag in Zeeuwse
Concertzaal, Middelburg, 14.30 uur.
Calefax experimenteert in De Muziekfabriek met eikaars instrumentonderdelen.
foto Ronald Knapp
door Jos van der Burg
Met Stand van de sterren be
sluit Leonard Retel Helm-
rich zijn twaalf jaar be
strijkende imponerende trilogie
over een Indonesische familie.
„Als iedereen als jij zou zijn, was
Indonesië failliet", zegt een oude
vrouw tegen een dertiger, die haar
zoon is en Bakti heet. Zo kennen
we oma Rumidjah weer, die ook
in de vorige delen (Stand van de
zon en Stand van de maangeen
blad voor de mond nam.
De vrouw is de spil van de familie
Sjamsudin, die naast haar bestaat
uit Bakti en zijn vrouw Sri, en de
tiener Tari, het kind van Rumi-
djahs overleden dochter.
Stand van de sterren
Regie: Leonard Retel Helmrich
Vanavond te zien bij 'Film by the
Sea door het Jaar' in Vlissingen en
Terneuzen.
Beoordeling:
Ingewikkeld? Valt wel mee. Stand
van de sterren laat net als de twee
eerdere films zien hoe de familie
in de snel veranderende Indonesi
sche samenleving overleeft.
En opnieuw levert het fascine
rende cinema op, waarin de con
flicten en problemen van de Indo
nesische samenleving zich weer
spiegelen in de familie. In de eer
ste plaats is er de armoede. Hoe
wel Bakti buurthoofd is van de
(sloppen)wijk in Jakarta waar de
familie woont, is de familie afhan
kelijk van financiële steun van de
overheid. Dat Bakti het geld be
steedt aan gokken met zijn vecht-
vissen, leidde tot de genoemde uit
val van zijn moeder.
Ook Bakti's vrouw is het gelanter-
fanter van haar man meer dan zat
en voert haar dreigement uit om
de vechtvissen in een pan te bak
ken. Ondertussen geven ratten en
kakkerlakken een indruk van de
hygiënische situatie in de wijk.
Veelzeggend voor de kleine corrup
tie is de scène waarin Bakti thuis
snel de Playstation opruimt en
zijn motorfiets verbergt als een bij
standscontroleur op pad is.
In dit soort unieke scènes betaalt
Helmrichs maandenlange verblijf
bij de familie zich uit. Naast de ar
moede is er het probleem van de
religie. De familie is christelijk,
maar Bakti heeft zich om opportu
nistische redenen bekeerd tot de is
lam. Het leidt tot religieuze span
ningen binnen de familie. De op
roep van een islamitische prediker
tot een jihad stemt niet vrolijk
over de toekomst van Indonesië.
En dan is er nog de generatiekloof.
Vooral oma stelt alles in het werk
om Tari na de middelbare school
op de universiteit te krijgen, maar
de twintigjarige heeft meer belang
stelling voor het uitgaansleven.
Dat flierefluiter Bakti haar de les
leest, maakt weinig indruk.
Stand van de sterren zoekt het niet
in sweeping statements over mo
dernisering, maar toont de effec
ten in de haarvaten van de Indone
sische samenleving. We zijn be
nieuwd hoe het de familie verder
vergaat. Toch nog maar een deel
vier?
'Stand van de sterren' is vanavond om
19.3Ö uur te zien in CineCity Vlissingen
en om 20.00 uur in CineCity Terneu
zen. Regisseur Leonard Retel Helmrich
en producente Hetty Naaijkens-Retel
Helmrich zijn aanwezig.
De documentaire won de hoofdprijs op
het IDFA-festival in Amsterdam en de
juryprijs op het Sundance Filmfestival.
