N-hexane maakt Chinese
makers touchscreen ziek
II
'Er is geen enkele prikkel om iets anders te kopen dan een iPad.
tenzij je gewoon niets moet hebben van Apple'
Hoesjes: van Swarovski tot dekzeil
woensdag 2 maart 2011
Apple-specialist Carolina Milanesi
Apple
door onze correspondent
Remko Tanis
O
nophoudelijk
wrijft Guo Rui-
qiang (27) over
zijn kuit.
„M'n been voelt
verdoofd", zegt
hij. „Er zit een rare spanning in.
Dat gaat nooit meer weg."
Hij zit op bed in de kleine kamer
waar hij woont, naast zijn collega's
Zhang Fei (20) en Shang Xiao
Long (23). Alle drie werken ze in
de fabriek van Wintek in Suzhou,
een stad net buiten Sjanghai. Alle
drie hebben ze gezondheidsklach
ten.
Zhang laat papieren zien, waarop
een arts de uitslag van een me
disch onderzoek heeft geschreven.
'Beschadigde zenuwen in de han
den, benen, polsen en ellebogen',
staat er gekrabbeld. Op de volgen
de pagina heeft de arts een vinkje
gezet bij 'mogelijk langzame verbe
tering'. Het vakje 'genezen', daar
pal naast, is leeg. Zhang: „We blij
ven deze symptomen ons hele le
ven bij ons dragen."-
De klachten begonnen toen ze, in
2009, samen aan de productielijn
stonden bij Wintek. Het bedrijf le
vert de glimmende touchscreen
voor producten van Apple, als de
iPhone en de iPad.
„Wij moesten de hele dag over de
schermen wrijven, om ze te laten
glimmen", vertelt Shang. „Als
schoonmaakmiddel werd een stof
gebruikt, die ons deze problemen
heeft bezorgd." Die stof, n-hexane,
.werkt sneller dan alcohol, dat eer
der werd gebruikt.
Wintek koos voor n-hexane, om
dat er sneller schermen van de
band moester rollen voor nieuwe
iPhones en iPads. Twee weken gel
den publiceerde Apple het resul
taat van een eigen onderzoek naar
de werkomstandigheden bij zijn
toeleveranciers. Voor het eerst gaat
het Amerikaanse bedrijf in op de
gezondheidsklachten van werkne
mers van Wintek, hoewel die al in
2009 naar buiten kwamen.
Apple noemt het gebruik van
n-hexane 'een grove schending
van de principes voor een veilige
werkomgeving'. Het zegt toe de ge
zondheid van getroffen werkne
mers van Wintek in de gaten te
zullen blijven houden.
Over de vraag of,dat ook daadwer
kelijk gebeurt, zijn de berichten te
genstrijdig.
Wintek zegt al ruim een jaar geen
n-hexane meer te gebruiken. Pos
ters op het complex waar veel van
de 18.000 werknemers wonen,
waarschuwen hen niet langer met
journalisten te praten.
Wintek heeft aan 137 werknemers
een schadevergoeding uitgekeerd.
De honderd mensen die ontslag
hebben genomen, ontvingen 80
tot 140.000 yuan (9.000 tot 15.000
euro). De overigen hebben geld ge
kregen om hun ziekenhuisreke
ning te betalen. Het gemiddeld
maandloon is 2.000 yuan (220 eu
ro). Guo, Zhang en Shang hebben
elk bijna een jaar in het ziekenhuis
gelegen. Sinds een week werken ze
op een andere afdeling. Guo en
Merkhoesjes voor iPhone, iPad of
BlackBerry; ze zijn er inmiddels in
alle soorten, maten en prijzen, van
heel duur tot milieuvriendelijk.
De nieuwste generatie hoesjes;» ca
ses of sleeves voor telefoon of ta
blet is vooral bedoeld om je van an
deren te onderscheiden. En dat kan
in de papieren lopen. Een Burber-
ry-case voor de iPad doet al gauw
350 euro, het model van Yves Saint
Laurent komt op 430 euro en voor
een Chanel moet 1130 euro neerge
teld worden.
Een Louis Vuitton iPad-case, met
zijn overbekende klassieke motief
je, is er al voor 'slechts' 250 euro.
Dat is even duur als het ontwerp
van Vaja, een met de hand gegra
veerde leren case voorzien van glin
sterende Swarovski-kristallen.
Een opvallende merkhoes voor i-
Shang in de wasserij, Zhang in het
magazijn.
„We krijgen niets extra's meer",
zegt Guo. „We worden gedwon
gen hard te werken. Mijn benen
doen al zeer nu ik op bed zit. Kun
je nagaan wat ik voel tijdens het
werk."
De drie denken dat het aantal
slachtoffers van n-hexane veel ho
ger ligt dan 137. „Wintek accep
teert alleen testresultaten van het
ziekenhuis in de buurt. Dat is niet
te vertrouwen", zegt Shang
kwaad.
De groep heeft een brief gestuurd
naar Steve Jobs, de baas van Ap
ple. Daarin eisen ze een openbaar
excuus en alle hulp om Wintek te
dwingen voor de zieke werkne
mers te blijven zorgen. Shang: „Ap
ple zegt zo'n goed, modern bedrijf
te zijn. Maar kijk wat hier gebeurt.
Het is tijd dat Apple daar zijn ver
antwoordelijkheid voor neemt."
De drie blijven bij Wintek wer
ken. Guo: „Waar anders? Andere
bedrijven nemen ons niet aan, nu
bekend is dat we ziek zijn. Ik kan
niet eens een verzekering afslui
ten. Telkens als de ziekte opspeelt,
kost me dat een fortuin. Ik wil dat
Wintek daar voor blijft betalen."
Aan teruggaan naar hun woon
plaats, honderden kilometers ver
derop, denken ze nog niet. Zhang:
„Ons probleem is ook in China in
het nieuws geweest. De enige re
den om terug naar huis te gaan, is
om een vriendin te vinden. Dat
zal niet lukken, nu bekend is dat
we de rest van ons leven dit spul
in ons lichaam hebben."
Phone of BlackBerry kan ook een
aanslag op de portemonnee zijn.
Hier variëren de prijzen van 130 tot
ruim 70.000 euro.
Ze kunnen zijn gemaakt van car
bon, mahoniehout of krokodillen
leer, maar ook van goud met dia
manten, zoals het duurste modelle
tje, de Golden Delicious van het
Duitse bedrijf GnG.
Betaalbaar én bijzonder daarente
gen zijn de iPod- of iPad-hoesjes
van het Zwitserse Freitag. De hoes
jes van dit bedrijf, dat eerder tas
sen en portemonnees uitbracht,
zijn gemaakt van oude dekzeilen
van vrachtwagens. Ze zijn gevoerd
met fluweel, om het schermpje
schoon te houden, en voorzien van
een trekkoordje om het apparaat te
voorschijn te halen. Ze zijn milieu
vriendelijk en toch hip.
zie onze website:economie
Video: de lancering van de nieu
we iPad 2, of toch niet?