81 buitenland
VS klaar voor inzet van
Vrees voor burgeroorlog Ivoorkust neemt toe
Leiders van
oppositie
in iran
opgepakt
De partijen in Libië graven zich verder in. Kaddafi zelf ontkent dat er
iets aan de hand is. In steden rond Tripoli gaat de strijd verder. Wegens
groot succes werd de geheime reddingsactie van zaterdag herhaald.
'Geen westerse invasie svp'
dinsdag 1 maart 2011
VOLKSOPSTAND
Libië geeft Kaddafï een
schop, aldus een muurschildering
in Benghazi.
teheran - In Iran zijn twee belang
rijke oppositieleiders, Mir Hossein
Mousavi en Mehdi Karoubi, gear
resteerd. Dit heeft een oppositione
le website gisteren gemeld. Het
tweetal had eerder opgeroepen tot
solidariteit met opstandelingen in
Arabische landen. Zij stonden al
ruim twee weken onder huis
arrest. Nu zijn zij meegenomen
naar een gevangenis in Teheran.
amman - De oppositie in Jordanië
heeft teleurgesteld gereageerd op
hervormingen die zondag door de
Jordaanse premier Marouf al-Bak-
hit zijn aangekondigd. Hij kondig
de diverse wetswijzigingen aan die
Jordaanse burgers meer zeggen
schap moeten geven, maar wil
ruim de tijd nemen voor een pu
blieke dialoog. De oppositie wil de
hervormingen 'meteen, uiterlijk
binnen een maand' invoeren.
manamah - Honderden demon
stranten hebben gisteren bij het
parlementsgebouw in de Bahrein-
se hoofdstad Manamah een mense
lijke keten gevormd en zo de toe
gang tot het gebouw versperd. Een
vergadering van het hogerhuis,
waarvan de veertig leden door de
koning zijn benoemd, werd daar
om afgeblazen. De demonstranten
in Bahrein kiezen steeds vaker
voor dit soort protesten nadat eer
der massademonstraties in gevech
ten met de politie eindigden.
caïro - De Egyptische autoriteiten
hebben voorkomen dat de vrouw
en de zoon van de afgetreden
Egyptische president Hosni Muba
rak in de badplaats Sharm el-
Sheikh aan boord zijn gegaan van
een vliegtuig. Enkele uren later
werd de familie van Mubarak een
reisverbod opgelegd. Gisteren
heeft de hoogste Egyptische aan
klager alle tegoeden van Mubarak
en zijn familieleden in beslag geno
men.
Herschikking luchtmacht- en
marine-eenheden VS in de re
gio.
EU besluit tot sancties tegen
Muammar Kaddafi en zijn ge
trouwen.
Eerste volle olietanker uit 'be
vrijd' gebied vertrokken.
tripol! - De Amerikaanse en Brit
se regeringen overwegen een mili
tair ingrijpen in Libië als Muam
mar Kaddafi niet stopt zijn eigen
volk te bedreigen en te vermoor
den. De Amerikaanse marine en
luchtmacht trekken al eenheden
samen in de buurt van Libië om
flexibel te kunnen reageren als de
politieke besluiten zijn genomen,
aldus een zegsman van het Penta
gon, het Amerikaanse ministerie
van Defensie.
Minister Hillary Clinton (Buiten-
landse-Zaken) ontkende echter dat
een invasie ophanden zou zijn.
„Alle opties liggen op tafel", aldus
Clinton op een persconferentie.
De Britse premier David Cameron
zei in het Britse parlement een mi
litair optreden in Libië niet uit te
sluiten en daarover met bondgeno
ten te overleggen. Volgens Clinton
liggen de Amerikaanse oorlogsbo
dems voor de Libische kust om te
assisteren bij evacuaties, humani
taire hulp en om vluchtelingen op
te vangen. De VS stuurt teams
naar de Libische grenzen in Tune
sië en Egypte om de humanitaire
hulp voor de Libiërs te coördine
ren.
US Aid zal ook hulpgoederen gaan
zenden. De Franse regering stuurt
ladingen voedsel en medicijnen
naar het bevrijde oostelijke deel
van Libië.
Clinton riep Muammar Kaddafi
op af te treden. Ze zei dat het zou
helpen als hij het land - dat zij als
'instabiel' omschreef - uit ging.
Desondanks zal de VS hem verant
woordelijk stellen voor de wanda
den tegen zijn volk. In Washing
ton weigerde een regeringsfunctio
naris een antwoord op de vraag of
de regering-Obama Kaddafi zou
helpen bij het vinden van een
nieuwe verblijfplaats.
Muammar Kaddafi zelf liet wester
se journalisten weten dat het hele
volk hem steunde en van hem
hield. Hij ontkende dat er van enig
protest in Tripoli sprake was. Daar
kwamen honderden demonstran
ten tegen Kaddaffi de straat op. Zij
werden door ordetroepen in el
kaar geslagen.
In Tripoli waren de winkels en
scholen open. Het verkeer leek
weer als in 'normale' tijden. Voed-
De oppositie in Libië kan een
steuntje in de rug gebruiken, maar
in vredesnaam geen westerse inva
sie, zeggen ze in Bevrijd Libië.
De boodschap op de vele reclame
borden in de stad Benghazi is klip
en klaar. „Geen buitenlandse inter
ventie", staat er in het Engels en
het Arabisch, gevolgd door de
tekst: „Het Libische volk kan het al
leen doen."
Zo ongeveer iedereen die je in
Benghazi spreekt, is anti-Kaddafï.
Maar niemand ziet iets in westers
militair ingrijpen. „Hoe goed be
doeld ook, we willen geen Ameri
kaanse of Europese troepen", aldus
Ali, een 29-jarige medewerker van
het Hawari ziekenhuis. „Gun ons
onze eigen bevrijding." Een andere
man, de 31-jarige Moath, is het daar
volledig mee eens. „We willen
geen tweede Irak worden", meent
hij. Volgens Ali zal westers ingrij
pen verkeerd worden uitgelegd
door de aanhangers van Kaddafi.
„Zij zullen zeggen: 'Kijk, de leden
van de oppositie zijn agenten van
buitenlandse mogendheden'. Dat
moeten we absoluut vermijden."
sel was wel op de bon. Rond de
steden Misratha en Ziwayah werd
opnieuw gevochten. Kaddafi-aan-
hangers probeerden beide steden
te heroveren op de oppositie.
Kaddafi zou het hoofd van de bui
tenlandse inlichtingendienst Bou-
zaid Dordah opgedragen hebben
met de oppositie te gaan praten.
De Nationale Libische Raad, die
het in Benghazi voor het zeggen
heeft, had zondag al laten weten
geen ruimte te zien voor onder
handelingen.
De oppositie is in Benghazi begon
nen met de opbouw van een leger
dat Tripoli moet gaan bevrijden.
De EU besloot gisteren tot sanc
ties tegen Libië in aansluitingop
een soortgelijk besluit van de
VN-Veiligheidsraad. Daarnaast
wordt gewerkt aan het afkondigen
van een vliegverbod boven Libië
en het stilleggen gedurende twee
maanden van alle financiële ver
keer met het land.
Minister Clinton benadrukte dat
de internationale gemeenschap de
druk op Kaddafi en zijn clan wil
verhogen zonder het volk te tref
fen. Zij riep de EU op tot eensge
zindheid en hardere maatregelen
tegen Libië.
In het oosten van het land heeft
de staatsoliemaatschappij zich soli
dair verklaard met de oppositie.
De Libische olieproductie is inmid1
dels met 50 tot 75 procent gedaald.
Voor het eerst sinds de 'revolutie'
vertrok wel een volle Chinese olie
tanker uit Tobruk, een stad in han
den van Kaddafi'stegenstanders.
Een tweede zou rond midder
nacht uitvaren. Daarna zou een
tanker van de Oostenrijkse olie
maatschappij OMV volgeladen
worden.
Volgens de EU heeft Kaddafi geen
zeggenschap meer over de meeste
olie- en gasvelden in het gespleten
land.
Voor veel Libiërs in de stad Bengha
zi heerst nog de euforie van de be
vrijding. foto Tiago Petinga/EPA
door onze correspondent
Frans van den Houdt
nairobi - De patstelling tussen de
twee presidenten van Ivoorkust
wordt steeds gewelddadiger. In het
hele land zijn rivaliserende groe
pen in vuurgevechten verwikkeld
en vallen dagelijks vele doden. De
zaak dreigt te escaleren door de le
vering zondag en gisteren van drie
gevechtshelikopters door Wit-Rus
land aan Laurent Gbagbo en de gij
zeling gisteren van twee VN-mede-
werkers door een aan Gbagbo geli
eerde jeugdbeweging. Regionale
grootmacht Nigeria blijft ondertus
sen speculeren over militair ingrij
pen door West-Afrikaanse landen.
Zo suggereerde minister van Bui
tenlandse Zaken Odein Ajumogo-
bia een lucht- en zeeblokkade in
te stellen, mits de Verenigde Na
ties, die tienduizend soldaten in
Ivoorkust hebben, een dergelijke
operatie goedkeuren.
De recente ontwikkelingen wor
den gevoed door frustraties over
het uitblijven van een diplomatie
ke oplossing. Sinds de verkiezin
gen van november 2010, weigert
zittend president Laurent Gbagbo
de macht over te dragen aan Alas-
sane Ouattara, die volgens de VN,
EU en de Afrikaanse Unie (AU)
als winnaar uit de bus kwam.
Ouattara zit sindsdien in een door
VN-troepen gefortifïceerd hotel in
de grootste stad van het land,
Abidjan. Diverse pogingen van
Laurent Gbagbo
foto EPA
Afrikaanse leiders om de impasse
te doorbreken, hebben niets opge
leverd. Niet verwonderlijk, daar in
Afrika heel verschillend gedacht
wordt over een oplossing.
Zo pleit Zuid-Afrika voor een inte
rimregering waarin Gbagbo en
Ouattara de macht delen tot er
nieuwe verkiezingen worden uitge
schreven. Maar de AU stelt 'dat
hier geen sprake van kan zijn, daar
Gbagbo de verkiezingen heeft ver
loren en dus moet vertrekken'.
Gbagbo weigert en blijft claimen
de legitieme winnaar te zijn.
Het toenemende etnisch geweld
heeft tot dusver aan zeker twee
honderd mensen het leven gekost.
Rebellen, die sinds 2002 heersen
in het noorden van het land en nu
strijden tegen Gbagbo, veroverden
de westelijke stad Zouan-Hounien
op het leger.
Ook in de hoofdstad Yamoussouk
ro is het al dagen onrustig en
wordt voortdurend geweervuur ge
hoord, maar de meeste strijd tus
sen aanhangers van beide presiden
ten wordt geleverd in Abidjan.
Vooral in de wijk Abobo wordt da
gelijks hevig gevochten. Veel inwo
ners slaan op de vlucht. Volgens
het Ouattara-kamp krijgt Gbagbo
steun van huurlingen uit buurland
Liberia en maken zijn veilig
heidsagenten zich op grote schaal
schuldig aan standrechtelijke exe
cuties, marteling en willekeurige
arrestaties.
Tienduizenden Ivorianen vluch
ten richting Liberia. Ging het de af
gelopen weken om gemiddeld 100
mensen per dag, nu ligt dat aantal
op 5000, aldus de VN-vluchtelin-
genorganisatie, UNHCR.