io lijsmummie
Twintig jaar geleden ontdekten twee berg
beklimmers Ötzi, de 5000 jaar oude
ijsmummie. Dankzij heel veel onderzoek
kwam hij weer een beetje tot leven. Een
wereldsensatie, die nu een levensecht
gezicht heeft gekregen.
dinsdag 1 maart 2011
Otzi tot
leven gewekt
infographic CRW
Brede riem van kalfsleer
met o.a. een dolk gemaakt
van vuursteen en een
handvat van essenhout.
Ötzi wordt bewaard bij een temperatuur van zes graden onder nul. Om
uitdroging te voorkomen wordt hij met water beneveld, zodat een dun
ijslaagje ontstaat. foto Zuid-Tiroler Museum voor Archeologie
door Niek Opten
Zijn schouder'doet
verschikkelijk zeer.
De pijl is afgebro
ken, maar de punt
zit nog in zijn
lichaam. Hij rent
voor zijn leven. Rap sprint hij
door de bergen, ook al is hij met
zijn 45 jaar niet meer de jongste.
Het lukt hem zijn achtervolgers
van zich af te slaan. Uitgeput zakt
hij neer. Hij sluit zijn-ogen, om ze
nooit meer open te doen.
Zo hebben de laatste uren van
Ötzi, of de Ijsman zoals weten
schappers hem noemen, er onge
veer uitgezien. Het is 5000 jaar la
ter, als Erika en Helmut Simon uit
Nürnberg in september 1991 bij
toeval zijn lichaam ontdekken in
de Ötztaler Alpen op de grens van
Oostenrijk en Italië.
De amateurklimmers denken eerst
aan een verongelukte collega. Pas
later wordt duidelijk dat het om
het best bewaarde lichaam uit de
prehistorie gaat. Al die duizenden
jaren heeft het onder een dikke
laag ijs gelegen, waardoor de ijs-
mummie uitzonderlijk goed gecon
serveerd is gebleven, net als zijn
kleding en uitrusting. Door bewe
gingen van de gletsjer is het
lichaam naar boven gekomen.
Vanaf dat moment heeft de oudst
bekende homo sapiens niet meer
over aandacht te klagen. Weten
schappers staan in de rij om zich
over de ijsman te buigen, als in
een extra lange aflevering van de
bekende tv-serie CSI.Een hausse
aan publicaties over Ötzi is het ge
volg: over zijn gezondheid, zijn
laatste maaltijd, hoe hij aan zijn
einde kwam. Vanaf vandaag is bij
zijn huidige rustplaats, het archeo
logisch museum in Bolzano, voor
iedereen een levensechte recon
structie te zien. Het maakt onder
deel uit van een tentoonstelling
over twintig jaar Ötzi. Het rubbe
ren lichaam is gemaakt door Alf-
ons en Adrie Kennis uit Arnhem.
Zij hebben al menig historisch per
soon tot 'leven' gewekt.
Al snel na de ontdekking van Ötzi
was de vraag in welk land hij is ge
Muts van berenvel met
twee riempjes, waarmee
de muts onder de kin
geknoopt kon worden.
Schoenen van
dierenhuid gevuld
met gras (maat 38).
De Nederlanders Alfons en Adrie Kennis
hebben van Ötzi's lichaam een levensechte
rubberen reconstructie gemaakt, op basis
van wetenschappelijk onderzoek.
vonden. Oostenrijk maakt als eer
ste aanspraak op hem, maar nieu
we metingen wijzen uit dat hij net
aan de Italiaanse kant van de
grens is gestorven. Een belangrijk
gegeven, want de Ijsman groeit uit
tot een toeristische trekpleister.
Het museum in Bolzano trekt jaar
lijks zo'n 300.000 bezoekers.
De ontdekkers van Ötzi, de
Simons, blijven vooralsnog met le
ge handen achter. Uiteindelijk
wordt in 2010 een akkoord bereikt
met de provincie Zuid-Tirol, waar
het museum staat. De Italianen be
talen 175.000 euro voor de 'rech
ten'. Helmut Simon maakt dat
niet meer mee. Hij overlijdt in
2004 na een val in een ravijn. Hij
wordt na acht dagen gevonden.
Ötzi de gletsjermummie
Handboog (182 cm)
van taxushout en
een pijlenkoker
met 14 pijlen.
Bijl (60 cm) met een
steel van taxushout
en een koperen kop.
Geen broek, maar twee
losse broekspijpen van
65 cm lengte uit geitenvel
die met riempjes vastzaten.
ZWITSERLAND OOSTENRIJK
-
Bolzano
ITALIË
19 september 1991
Lichaam van de Ijsman
gevonden in een gletsjer
in de Ötztaler Alpen op
3.21 Ometer hoogte.
Lengte: 1,60 mtr.
Gewicht: 50 kg.
Bruine ogen
Donker haar
Leeftijd: ca. 45 jaar
Waterdichte mantel van gras,
mogelijk gedragen over de
schouders of over het hoofd.
Onder zijn mantel droeg de
Ijsman een bovenkleed tot op
de knie gemaakt van geitenvel.
De lendendoek gemaakt uit
stukken lang, smal geitenleer.
Ronde doosjes uit berkenbast
met o.a. stukjes houtskool.