81 buitenland
'Deel Tripoli
in handen
van betogers'
Met 200 km per uur door de woestijn uit Libië
VOLKSOPSTAND LIBIË
Het regime van Muammar Kaddafi brokkelt steeds
verder af. maar dat deert de Libische leider niet; gisteren
riep hij zijn aanhang op te vechten tegen 'de vijand'.
'We hadden de opstand'niet gepland,
het is gewoon opeens gebeurd'
zaterdag 26 februari 2011
Fathi Turbel, advocaat wiens gevangenschap tot de protesten leidde
Delen van Tripoli zouden in
handen van demonstranten ge
vallen zijn.
Kaddafi roept zijn getrouwen
op tot het gevecht tegen 'de
vijand'.
Meer prominenten laten dicta
tor in de steek.
tripoli - Delen van Tripoli zijn on
der controle van antiregeringsbeto-
gers. Dat heeft een inwoner van
de Libische hoofdstad gisteren ge
meld. Een andere getuige meldde
dat de politie en het leger massaal
controlepunten op de snelweg tus
sen het militaire vliegveld Mitiga
en Tripoli hebben ingericht. Alle
passerende voertuigen zouden
worden gecontroleerd.
Eerder maakten verschillende in
woners van Tripoli melding van
duizenden mensen die betoogden
tegen de Libische leider Muammar
Kaddafi nabij vliegveld Mitiga. Op
Twitter werd veelvuldig gemeld
dat duizenden betogers vanuit het
oosten, dat in handen van de de
monstranten is, op weg zijn naar
het centrum van Tripoli. Kaddafi
sprak daar gisteravond zijn aanhan
gers toe. Hij riep hen op te vech
ten tegen 'de vijand'.
Intussen brokkelt zijn regime
steeds verder af Gisteren lieten op
nieuw enkele hooggeplaatste func
tionarissen weten dat zij de dicta
tor niet langer steunen, onder wie
de Libische gezant bij de Mensen-
rechtenraad van de Verenigde Na
ties. Ook de Libische delegatie bij
de Arabische Liga heeft de kant ge
kozen van de betogers. Hetzelfde
geldt voor de openbare aanklager
in het Arabische land. De afgelo
pen week liepen al diverse kop
stukken uit Kaddafi's entourage
over.
Het regime probeert al ruim een
week de volksopstand met grof ge
weld de kop in te drukken. Waar
schijnlijk zijn al vele honderden
mensen om het leven gekomen.
De internationale gemeenschap
zint nog altijd op sancties tegen
het Libische regime. Zwitserland
nam daarop donderdag al een
voorschot door alle tegoeden die
mogelijk toebehoren aan Kaddafi
of zijn familieleden, te blokkeren.
Verscheidene EU-lidstaten zouden
op vergelijkbare maatregelen aan
sturen. Ook zouden voorstellen op
tafel liggen voor een een wapen
embargo en reisbeperkingen voor
Libische leiders.
Ook de Veiligheidsraad van de Ver
enigde Naties praat nog volop over
de situatie in Libië. Het heeft het
geweld in het land veroordeeld,
maar nog geen sancties afgekon
digd. Frankrijk en Groot-Brittan-
nië hopen dat de Veiligheidsraad
de situatie in Libië voorlegt aan
het Internationaal Strafhof De
Franse president Nicolas Sarkozy
zei gisteren dat Kaddafi weg moet.
Hij is daarmee de eerste westerse
leider die onomwonden het ver
trek eist van de dictator.
Een gedeserteerde soldaat is nu onderdeel van het nieuwe 'Vrije Libische Leger' in het oosten van het land.
foto Tara Todras-Whitehill/AP
door Hans de Gram
HOEK - Jacques de Buck, een
Zeeuws-Vlaamse medewerker van
een Noors bedrijf in Libië, wist
het in chaos verkerende land te
ontvluchten. Niet met een evacua
tievliegtuig maar met de auto,
dwars door de woestijn. Na een
lange reis vol wegversperringen en
spookdorpen, is hij terug in zijn
woonplaats Hoek en vertelt hij
zijn verhaal.
De Buck: „Ik werk in Libië voor
kunstmestproducent Yara. De fa
briek van Yara staat in Marsa el
Brega. Dat is een kustdorp in het
oosten van het land, zo'n 250 kilo
meter ten zuiden van Benghazi. Ik
werk en woon er samen met ande
re Europese expats in een door mi
litairen beveiligd gebied. Dus toen
we via Al-Jazeera en de Nederland
se ambassade hoorden van de on
lusten, maakten we ons niet direct
zorgen. Het echte gedonder begon
vorige week zondag. Toen werden
alle olie- en gasfabrieken in ons ge
bied stilgelegd omdat het regime
die dreigde aan te vallen.
Onze Libische medewerkers keer
den naar huis. Zij wonen allemaal
elders in het land. Van hen hoor
den we dat in de buurt van ons
dorp hevig werd gevochten tussen
het leger en anti-Kaddafi-aanhan-
gers. Huurlingen schoten op alles
dat bewoog. De bevolking heeft er
honderden afgeslacht. De beelden
op tv waren gruwelijk. In een aan
grenzende fabriek is een huurling
gevonden die in beide benen was
geschoten. Die is heel fatsoenlijk
naar het ziekenhuis gebracht. In
de straten rukten jonge mannen al
le portretten van Kaddafi van ge
vels van gebouwen. Ook in onze fa
briek zijn alle uitingen van hem
verwijderd.
Ik heb me in ons beveiligde gebied
niet bedreigd gevoeld, maar maak
te me uiteraard wel zorgen. Het
hoofdkantoor van Yara in Oslo
had geregeld dat ik op dinsdag, sa
men met mijn Europese collega's,
met een vrachtschip het land kon
verlaten. Met sms'jes hield ik con
tact met Yara en met mijn familie.
Het regime had internet- en tele
foonverkeer toen al vrijwel platge
legd, dus kwam er maar af en toe
een berichtje door. Aan boord van
het schip bleken we geen vergun-
Jacques de Buck laat zijn dochter thuis in Hoek de route van Libië naar Egypte zien.
foto Mark Neelemans