Stammenoorlog
dreigt in Libië'
II
'Er komt een totaal nieuw regime'
dinsdag 22 februari 2011
Saïf Khadaffi
Nu het verzet toeneemt, rijst de vraag
of Kaddafi wordt verdreven. Zo ja,
wie grijpt dan de macht?
Libië-kenner Gerbert van der Aa
geeft antwoord.
door Hans de Cram
Wie heeft het op dit moment voor het zeg
gen in Libië?
„Het lijkt erop dat Kaddafi nog steeds
aan de touwtjes trekt, want het leger dat trouw is
aan Kaddafi, schiet met scherp op demonstranten.
Maar onder de zeven zoons van Kaddafi, die zich
namens hun vader als leiders opwerpen, lijkt one
nigheid te zijn. Zo was het de altijd hervormingsge
zinde zoon Saïf die ineens dreigend het volk toe
sprak. Kennelijk is hij door zijn broers teruggeflo-
Hoe groot is de kans dat Kaddafi wordt afgezet
„Dat hangt af van de opofferingsbereidheid van de
Libiërs. Het is de vraag of de burgers doorgaan
met protesteren nu het leger de opstand met ge
weld probeert de kop in te drukken. Dat leger is,
in tegenstelling tot Tunesië en Egypte, trouw aan
Kaddafi omdat zijn familie er de scepter zwaait.
Iran en China hebben al laten zien dat het leger
een opstand wel degelijk met geweld kan stop
pen."
War gebeurt er als het volk standhoudt
„Dan ontstaat er een burgeroorlog tussen verschil
lende stammen die allemaal de macht willen grij
pen. In Libië zijn er tientallen stammen, waarvan
de grootste die van Kaddafi is. Die stam, de Khad-
affa, zullen het dan waarschijnlijk vooral moeten
ontgelden. Maar ook andere kleinere stammen zul
len onderlinge vetes, die al speelden voordat Kad
dafi aan de macht kwam, uit willen vechten. Dat
gebeurt vaker in Afrikaanse landen, zoals in Rwan
da tussen de Hutu's en de Tutsi's."
Is het mogelijk dat er verkiezingen komen?
„Dat is koffiedik kijken. De stammencultuuf
maakt het in ieder geval vrij lastig: de grootste
stam zal namelijk altijd winnen waardoor kleine
stammen zich benadeeld voelen. Die kunnen sa
men een politiek machtsblok vormen, maar net zo
goed gezamenlijk de wapens opnemen."
Kaddafi's zakelijke tentakels reiken ver
Muammar Kaddafi tijdens een
ceremonie die de verjaardag
van de profeet Mohammed
viert.
foto Sabri Eimhedwi/EPA
Van banken tot oliemaatschappijen
en van autofabrikant tot voetbal
club. Het politieke lot van Muam
mar Kaddafi kan ook zakelijk we
reldwijd grote gevolgen hebben.
De tentakels van de geplaagde Libi
sche dictator, zijn familie en ver
trouwelingen reiken tot ver over
de grens.
De vraag is dan ook wat er met de
vele miljarden aan oliedollars ge
beurt die in buitenlandse concerns
zijn gestoken.
Het staatsfonds Libyan Investment
Authority (LIA), dat onder controle
staat van de leider, beschikt over
een geschat kapitaal van 70 mil
jard euro.
Daarmee zijn belangen genomen
in onder meer olieconcern BP, Uni-
credit, een van de grootste banken
en financiële dienstverleners in Eu
ropa, autofabrikant Fiat en de Itali
aanse bouwer van onder meer de
fensie- en luchtvaartmaterieel Fin-
meccanica.
Toeval of niet, de LIA-site is mo
menteel 'under construction'.
De Libyan Arab Foreign Investment
Company (Lafico) is officieel een
overheidsorgaan voor buitenlandse
investeerders, maar ook hier trek
ken de Kaddafi's aan de touwtjes.
Via dit vehikel heeft de familie on
der meer belangen in Tamoil, Bar
clays Bank, Banca di Roma, Co-
rinthia Hotels en de Italiaanse voet
balclub Juventus, het speeltje van
zoon Saadi.
Deze Kaddafi-tëlg heeft nog kort
stondig onder contract gestaan bij
de Italiaanse club Sampdoria, maar
haalde nooit het eerste elftal.
Wie in Libië een succesvol bedrijf
opstart, loopt al gauw de kans dat
de Kaddafi's er de hand op leg
gen. Veel aanbieders van mobiele
telefoon zijn zo in handen geko
men van de zonen-Kaddafi.
Er gaan geruchten dat de Libische
dictator in 2008 een groot aandeel
nam in de Nederlands-Belgische
bankverzekeraar Fortis, vlak voor
dat het bedrijf ten onder ging.