leren eten'
3 spectrum
Quota belangrijkste vissoorten voor de Zeeuwse visserij
Zaterdag 12 februari 2011
I
infographics Rolant Quist bronnen: Kees Taal, Landbouw Economisch Instituut, Eurostat
Vis sorteren in de vismijn van Viissingen, donderdagavond.
foto's Ruben Oreel
zeëenaar spiegelt zich daarbij aan de
landbouwsector, waarin hij zijn sporen
heeft verdiend. Twintig jaar geleden
gingen boeren massaal de straat op
met hun trekkers, omdat zij onder
meer door de slechte graanprijzen
geen toekomstperspectief zagen. De
landbouwsector heeft zich daarna her
vonden door veel marktgerichter te
werken. Bierens neemt als voorbeeld,
ook voor de visserij sector, de Neder
landse Aardappeltelersorganisatie (Ne-
dato), waarvan hij jarenlang directeur
was. „Nedato garandeert kwaliteit en
supermarktketens betalen daarvoor
een fatsoenlijke prijs."
„En dat zou in de visserij ook zo gere
geld moeten worden?", reageert de
Bressiaanse visser Jaap Fenijn. „Wat
een flauwekul. Wij zijn geen boeren of
viskwekers die kunnen leveren, als de
supermarkt erom vraagt. Was het
maar zo eenvoudig. Wij kunnen de vis
niet uit zee scheppen. Aan het begin
van de visweek weten wij nooit wat
we zullen vangen. En wie zegt ons dat
wij meer voor onze schol krijgen, als
we contracten afsluiten met super
marktketens. Scholfilets liggen voor
schandalig hoge prijzen in de winkels.
Je schaamt je rot."
Hoeveel weerstand onder vissers ook
leeft tegen nieuwe marktconcepten, er
zit wel beweging in. Vorig jaar septem
ber is in Breskens voor het eerst een
scholweek gehouden. Alle restaurants
zetten menu's met schol op de kaart.
„Die proefis geslaagd", vertellen Fe
nijn en visserijbestuurder Jaap Henne-
keij, ook uit Breskens. Het concept -
verse schol als streekproduct - wordt
september dit jaar uitgerold over heel
Zeeland. Niet minder dan 155 restau
rants doen mee. „We zijn verleerd
schol te eten", geeft oud-gedeputeerde
Hennekeij aan. „Met dit soort acties ho
pen we schol weer op de markt te krij
gen."
Zo zijn er meer initiatieven, groot
en klein. Barry Murre, eigenaar
van vishandel Murko Seafoods Hol
ding in Yerseke, heeft vorige week in
eigen huis schol laten versnijden tot fi
lets voor een aanbieding in een super
markt in Hulst. Hij is visserman ge
weest. Het gaat hem dan ook aan het
hart dat in januari tonnen schol zijn
doorgedraaid. „De wereld van de vis is
zo veranderd", zoekt Murre een oor
zaak. „Het assortiment is zoveel groter
geworden. Tien, twintig jaar geleden
hield het op met tien vissoorten, nu
heb je er wel veertig."
Murre stelt niet de landbouwsector als
voorbeeld, zoals Bram Bierens, maar
de mosselsector. „Ook daar heb je een
enorme daling gezien in de productie,
zoals in de scholvisserij. Toch is de
mosselprijs goed gebleven. Weet je
waarom? Omdat de mosselhandel een
nieuwe afzetmarkt heeft aangeboord,
de supermarkten. De zeevisserij moet
ook veel meer in die richting gaan den
ken. Schol van de mijnklok halen, de
supermarkten opzoeken en hen scholfi
lets aanbieden. Groeit de vraag, dan
moet je dat op den duur terugzien in
de prijs."
Het scenario dat vishandelaar Murre
schetst, is er één van vele. Vismijnen
en producentenorganisaties van vis
sers, verenigd in VisNed, hebben het
North Sea Fish Center in het leven ge
roepen. Dit centrum probeert ook
schol beter in de markt te zetten. Een
ander initiatief, Vis van Dichtbij, loopt
via supermarkten. Het Visserij Innova
tie Platform (VIP) heeft beide activitei
ten financieel ondersteund.
Iets van een weg omhoog lijkt al met
al in het verschiet te liggen. Uit onver
wachte hoek komt wellicht steun, uit
Vietnam. „Vietnamese exporteurs heb
ben onlangs bekendgemaakt dat er pro
ductieproblemen zijn met pangasius",
vertelt onderzoeker Kees Taal van het
Landbouw Economisch Instituut
(LEI). „Kwekerijen zijn gestopt, omdat
ze niet meer rendabel waren. Er is ook
minder vis beschikbaar, omdat er pro
blemen zijn met pootvis. De expor
teurs verwachten daarom dit jaar een
daling van de productie met veertig
procent. Dat kan de Nederlandse plat
vis lucht geven."
(quotum x 1000 kilo)
25000
20000
15000
10000
Vissoort:
Vangstrechten 2011 (Nederlandse vissers):
tong (Solea solea)
11.043 ton
80000
60000
40000
20000
Vissoort: schol (Pleuronectus platessa)
Vangstrechten 2011: (Nederlandse vissers) 27.734 ton
(quotum x 1000 kilo)
100000
Vissoort: kabeljauw (Gadus
Vangstrechten 2011: (Nederlandse vissers) 2596 ton
(quotum x 1000 kilo)
20000
15000
10000