'We moeten weer
(1
spectrum 2
Zaterdag 12 februari 2011
schol
Prijzen van schol en tong
Schol is een buikproduct dat veelal tot
visfilets wordt verwerkt. Tong is een
exclusievere vis die meer in restaurants
wordt gegeten. Het grote prijsverschil
tussen de twee soorten is daarmee te
verklaren. Zeeuwse vissers zijn gespeciali
seerd in tong, noordelijker vissers moeten
het meer van schol hebben.
Gemiddelde prijs voor een kilo schol
2,09 9 ns
Gemiddelde prijs voor een kilo tong
12,71
Pangasius drukt schol weg
Kweekvis, en met name pangasius, wordt
veel goedkoper geproduceerd en verwerkt
in Zuidoost-Azië dan in Europa. Prijzen
liggen dan ook ver onder die van tong en
schol. Met name de schol lijdt onder de
sterk toenemende concurrentie van
pangasius.
import van pangasius in de EU (x 1000 kilo)
250.000
200.000
150.000
100.000 m
50.000 "njjJI
In Vietnam en inmiddels ook in China gekweekte pangasius
overspoelt de Europese vismarkt. Gevolgd door wild gevangen
platvis uit Alaska die in China wordt verwerkt. Ondertussen
zijn op Nederlandse vismijnen in januari vele tonnen schol
doorgedraaid, omdat er geen vraag naar was. Consumenten
spreken daar schande van, maar zij kopen wel en masse in
supermarkten goedkope buitenlandse visfilets. De Nederlandse
vissector probeert terug te vechten, maar heeft nog geen
pasklare oplossing voorhanden.
door Harmen van der Werf
T aap Fenijn uit Breskens zucht
I eens diep. „Zo eenvoudig is het
I niet." Hij heeft als visser en visse-
I rijbestuurder de gouden jaren ze-
ventig en tachtig in de Neder
landse Noordzeevisserij volop meege
maakt. Tong en schol, de platvissoor
ten waarvan Nederlandse kottervis-
sers het moeten hebben, gingen als
warme broodjes over de toonbank.
Het éne na het andere nieuwe vissers
schip kwam in de vaart.
Het lijken anno 2011 lang vervlogen
tijden. De kottervloot is drastisch in
gekrompen. Vissers die het hoofd bo
ven water hebben gehouden, zien
zich geconfronteerd met tal van 'uit
dagingen'. Het vistuig waarmee de
meesten werken, de boomkor, zit in
het verdomhoekje. Natuur- en mi
lieuorganisaties vinden dat de boom-
kor te veel schade toebrengt aan het
bodemleven in de zee. Ter bescher
ming worden vijf visgebieden in het
Nederlandse deel van de Noordzee -
waaronder de Vlakte van de Raan in
de Westerschelde-monding - geheel
of gedeeltelijk gesloten voor boom-
korvisserij. En alsldap op de vuurpijl
staat de markt voor platvis, met name
schol, zwaar onder de druk.
„In de jaren zeventig en tachtig van
de vorige eeuw had je die troep uit
Vietnam nog niet", verwijst Bressiaan-
der Fenijn naar de vooral de laatste
zeven," acht jaar sterk gegroeide im
port van Vietnamese pangasius. Hij
spreekt van 'troep', omdat de kwali
teit van de kweekvis volgens hem ab
soluut niet tegen die van schol op
kan. De opmars van pangasius en ook
tilapia lijkt echter niet te stuiten. Bij
Alaska wild gevangen en in China tot
filets verwerkte platvis (rock sole en
yellow fin sole) zijn daar. de afgelo
pen tijd nog bijgekomen.
De markt die de Nederlandse vissec
tor ooit zo welgezind was, laat zich
van de andere kant zien. Opmerkelijk
is dat niet eens. Nederlandse vissers
zagen het scholquotum sinds begin
jaren negentig meer dan halveren. In
middels groeit de scholstand in de
Noordzee weer en in het kielzog daar
van het scholquotum. Het gat in de
markt dat is ontstaan door de sterk
verminderde aanvoer van schol, is
echter opgevuld.
Probeer dan maar eens tegen de
stroom in te roeien. Iedereen in de
sector realiseert zich dat dit geen ge
makkelijke opgave is. „De basis is in
elk geval goed", stelt Bram Bierens
uit Zierikzee. De oud-topman van
landbouwcoöperatie CZAV was voor
zitter van het in 2006 door minister
Veerman opgerichte Visserij Innova
tie Platform (VIP). Het platform is on
langs opgeheven. De termijn zat er
op. Als 'afscheidscadeau' heeft het
VIP een rapport laten maken door ad
viesbureau Berenschot, 'Vissen voor
de markt', met voorstellen voor de
Nederlandse vissector om de markt
terug te veroveren. „Schol is tien keer
lekkerder dan pangasius, er zit veel
meer smaak aan", promoot Bierens,
„maar dan komt het er altijd ook nog
op aan zo'n kwaliteitsproduct te ver
markten."
Hoe vis al sinds jaar en dag op de
markt wordt gezet, is volgens
Bierens niet meer de goede weg. „Vis
sers brengen de vis aan wal bij visaf-
slagen, de handel komt het halen en
dat is het." Bureau Berenschot stelt
voor een veel directere link te leggen
tussen de aanvoerders, de vissers, en
de afnemers, met name de supermark
ten. „Waarbij", benadrukt Bierens,
„nog wel degelijk een rol is wegge
legd voor vismijnen. Zij moeten juist
actiever worden. Waarom wordt er
bijvoorbeeld alleen op vrijdag verse
vis aangeland en niet ook op dinsdag
en donderdag. Desnoods worden de
vangsten doordeweeks met een spe
ciaal schip van zee gehaald, zodat
doorgevist kan worden."
Vissers moeten veel meer invloed krij
gen op de vermarkting van hun pro
ducten, vindt Bierens. De Zierik-
Het lossen van de vangst op de vismijn aan de Eerste Binnenhaven in Vlissingen.
