Intrigerend
IOI
uit
kl
donderdag
10 februari 2011
Nico Out gaat elke week op
zoek naar het beste wat
Zeeland op het gebied
beeldende kunst
te bieden heeft. i
Nico Out
De Franse kunstenaar
Benoit Maire (1978) is
geschoold als kunste
naar en filosoof. Lo
gisch dat hij beide disciplines
combineert in zijn werk. 'The
Object of Criticism' ('Het Voor
werp van Kritiek') is de tentoon
stelling die hij maakte voor de
Vleeshal in Middelburg.
Maire is een postmodern kunste
naar. Hij gelooft niet in universele
waarheden, noch in de maakbaar
heid van de samenleving. Ook is
het voor hem de vraag of en in
hoeverre je de werkelijkheid kunt
kennen. De onmacht van de mens
ligt in hem zelf besloten, de beper
kingen van de taal zijn daarvan
het grote bewijs. Taal is niet meer
dan een onvolkomen benadering
en zowel een middel om tot elkaar
te komen als een reden van het
mislukken van contact. Iedereen
interpreteert de werkelijkheid en
de taal waarmee we daarover uit
spraken doen immers anders. Wat
kun je als kunstenaar dan nog
doen? ]e zo zorgvuldig mogelijk
uitdrukken. En tegelijkertijd besef
fen dat dat nooit tot eenduidige,
voor iedereen begrijpelijke uitspra
ken kan leiden.
De tekst op de suppoostentafel
meldt dat de expositie gelezen kan
worden als een zin. Ook lees ik dat
Maire, evenals Vleeshaldirecteur
Benedetti, naar exposities gaat om
dat hij op zoek is naar bewijzen.
Zo'n bewijs vinden ze als wat hen
niet bevalt achteraf juist wél be
valt. En dat proces is: 'Het voor
werp van Kritiek', althans zo be
grijp ik hun tekst. Waarbij kritiek
bedoeld is als onderwerp van filo
sofisch denken. Wat is zijn? Wat is
taal? Wat is werkelijkheid? Hoe
verhouden die zich ten opzichte
van-elkaar? Kunst en filosofie zijn
voor Maire eikaars broer en zus en
beiden tegen beter weten in ma
nieren om te onderzoeken, vragen
te stellen en antwoorden te formu
leren. Want als mens kun je niet
anders, behalve als je je geest al
leen passief gebruikt. Ik voel me -
net als hopelijk velen van u - be
trokken op die vragen en ben be
reid mijn hersens te gebruiken om
antwoorden te vinden die ik later
soms wel en soms niet vervang
door andere. Maar ik vind dat Mai
re het ons niet makkelijk maakt.
Sterker nog: hij maakt het moeilij
ker dan nodig is met hem in dia
loog te gaan. Hij biedt namelijk
geen context. Die is wel te vinden
in de twee gelijke, uit losse kater
nen bestaande boeken op de mor
sige tafel. Maar het kostte mij uren
daar doorheen te ploegen en hoe
wel Maire in sommige teksten zeer
Benoit Maire: The Object of Criticism
..—'■«e f J"* 7-
.irr«~
Sabine Beckmann
Sabine Beckmann put vaak uit de
dagelijkse werkelijkheid en trans
formeert wat gewoon of onopval
lend is tot herkenbare voorstellin
gen die ook zijn te lezen als uitge
wogen, maar expressief geschilder
de abstracties. Daarnaast kan de in
nerlijke wereld inspiratie bieden.
Ingetogen of heftig, er valt in elk
schilderij wat te beleven.
T/m 16/2. Kunstuitleen de Bevelanden,
Westwal 45, Goes.
Els Lemkes
Els Lemkes transformeert oud boe-
renlinnen uit de Achterhoek door
plooien, stikken en spannen tot
subtiele grafische composities met
een pure, soms speelse, soms sere
ne uitstraling. Ook met sieraden
van Marina Waterman die bestaan
uit ongebruikelijke materialen en
met spekstenen beelden van Yan-
ka.
T/m 6/3. Galerie 45, Singel 45,
Westdorpe.
Zeeuwse Lichting
In de expositie wordt het werk
van vijftien in 2010 afgestudeerde
kunstenaars, ontwerpers, vormge
vers en illustratoren getoond. Het
is een feestelijke, aanstekelijke ten
toonstelling geworden die duide
lijk maakt dat het met de kwaliteit
van de Zeeuwse deelnemers aan
het kunstvakonderwijs prima is ge
steld.
T/m 19/3. CBK Zeeland, Balans 17,
Middelburg.
Carmen Milhous
Carmen Milhous weeft knappe go
belins waarin mens en omgeving
poëtisch samensmelten tot sfeer
volle composities die de fantasie
prikkelen. Zij schildert ook kleine,
spiritueel geladen landschappen.
Daarnaast beeldjes van Ina Mar-
cus, sieraden van Flores Puype en
Allette Dorland en acrylschilde-
rijen door Nelstar Busmann.
T/m 12/3. Boerderijgalerie de
Osseberg, Singelwegl 1, Grijpskerke.
Eriend Steiner Lovisa
Erland Steiner Lovisa schildert jon
ge vrouwen die zich tegelijkertijd
tonen en verbergen. Ze zijn bijna
altijd alleen in een ruimte. Zijn fi
guren blijven intrigeren. Dat komt
enerzijds door het uitspelen van
wat zijn personages verbergen en
anderzijds door de knappe manier
van weergeven. Die is realistisch,
kleurrijk en licht vervreemdend.
T/m 12/3. Kunstuitleen Terneuzen,
Bellamystraat 26a, Terneuzen.
nauwkeurig formuleert, bevatten
de boeken ook aantekeningen en
tekst/beeldcombinaties die ik als
onbegrijpelijk ervaar. Niet omdat
ik te stom ben, maar omdat Maire
het persoonlijke soms niet eens
lijkt te willen ontsluiten voor een
ander. Dan val je als kunstenaar
uit je rol. Als het deels je intentie
is het probleem van talige commu
nicatie op tafel te leggen is dit een
te voor de hand liggende aanpak.
Meestal echter speelt Maire een in
telligent spel op het scherp van de
snede. Dat spel vraagt inzet en ken
nis van de bezoeker. Het begin
beeld bijvoorbeeld, is een kopie
van het beeld 'de Neus' van Giaco-
metti uit 1947. Maire ziet het als
een verbeelding van de mens die
buiten zijn eigen kader snuffelt en
ontdekt dat er daar (in het heelal)
niets is groter dan zichzelf Het
beeld staat op een houten statief
dat je met de begintijd van de foto
grafie zou kunnen associëren. Zo
als het existentialisme het bestaan
van God in twijfel trok of ontken
de, leek de fotografie hét middel
tot objectieve registratie van de
werkelijkheid, maar heeft het die
pretentie niet kunnen waarmaken.
Dan de geprojecteerde portretten.
De mensen zien er anders uit,
niets bijzonders dus, maar ze lij
ken op hun vingers te tellen en
één van hen heeft drie sigaretten
in zijn hand. Dan is er ook nog de
tekst: „Het merkteken van het
voorwerp is de sculptuur van een
gezicht". Die verwijst naar kunst
matig en natuurlijk onderscheid,
begrippen die als je erover denkt
minder zeker zijn dan je zou ver
wachten. Een klein object, deels
slagtand, deels een zilveren afgiet
sel van een oortelefoontje ver
bindt tamelijk ongerijmd natuur
met cultuur. Er is een glazen tafel
blad, steunend op een schraag en
twee verdroogde boompjes, waar
van er één omgekeerd is gemon
teerd. Ook dit object noemt Maire
'Esthetica der geschillen'. Hij ver
wijst zo naar het je in iets verdie
pen wat niet te doorgronden valt.
Dat geldt ook voor de teksten op
een derde tafel. Die titel draagt
ook de beeltenis van de kunste
naar die in een stereokijker - net
als het statief jge-eeuws - zijn ei
gen werk onderzoekt. Dat object
noemt Maire 'De Leugenaar'. Zo ie
mand verkoopt bewust onwaarhe
den, terwijl Maire juist de twijfel
met zijn publiek deelt. Dat levert
zowel intrigerende als irritante er
varingen op. Die irritatie heeft
vooral te maken met een van de fi
losoof Lyotard afkomstig concept
dat door heel de tentoonstelling
heen is geweven. Het heet 'DifFe-
rend'. Dat is de onmogelijkheid te
oordelen in een conflict omdat er
geen regels toepasbaar zijn op bei
de argumenten. Dat concept
scherpt het denken, zoals Maire
ook het zien scherpt, zonder de
pretentie te hebben dat hij kan zeg
gen wat hij ziet. Dat kan ik ook
niet. Maar het blijft een uitdaging
het te proberen.
