Verhalen van de kinderen van de vier
201 zeeland
Boek van stuurman en
Westerscheldeloods
Verdachte
brand Axel
blijft in cel
ZEEUWSE KLIPPERS Nieuw boek op stapel over de Zeeuwse vrachtzeilschepen en het gezinsleven aan boord
agenda
Gemeente in
actie bij illegale
nertsenfarm
Blinde Ed
Prijswinnaars
dinsdag 8 februari 2011
door Claudia Sondervan
De Avontuur heeft
drie zusterschepen.
En twee daarvan va
ren ook in de Bruine
Vloot. Die ontdek
king deden Middelburger Andries
Koppejan en Dennis Helmich uit
's-Heer Arendskerke toen ze aan
een boek wilden beginnen over de
Zeeuwse klipper De Avontuur.
Het gerestaureerde vrachtzeilschip
was de tweede in de serie die tus
sen 1913 en 1915 zijn gebouwd op
de werf van de Gebroeders Ge-
leijns aan de Roode Vaart, het ka
naal tussen Zevenbergen en Moer
dijk.
De Avontuur uit Goes is veruit het
meest in originele staat van de
drie overgebleven schepen. Eliza
beth vaart op het IJsselmeer, met
drie in plaats van de oorspronkelij
ke twee masten. De Alliantie, lang
varend onder de naam De Vertrou
wen, is het meest verbouwd, met
een nieuwe roef en stuurhut. Het
schip vaart vooral over de Wad
den. De Catharina is gesloopt. Het
aanvankelijke idee om een brochu
re te maken over De Avontuur ver
anderde in de opzet van een boek
dat in tien hoofdstukken de bin
nenvaart, de klippers, de vier zus
terschepen en hun werf beschrijft.
Met een woordenlijst voor termen
als 'stag' en 'val'. Helmich en Kop
pejan zijn niet alleen achter meet
brieven, vrachtgegevens en
scheepshistorie aangegaan. Ze
spoorden de kinderen op die op
de schepen zijn opgegroeid. ,„Het
was wel vijf. voor twaalf', beseft
Koppejan nu. „Die kinderen zijn
(87) uit Oud-Beijerland, die op
groeide aan boord van de Cathari
na. De verhalen over de schippers-
gezinnen in de knusse roef (woon
kamer), de bietenlosplaats van
Stampersgat en weken vastliggen
in Oosterschelde-ijs laten de histo
rie herleven.
Neem nou Schot: „Toen ik vijfjaar
oud was, was mijn liefste plekje
op het plat: de platte top van de
bezaanmast. Met één arm rond de
steng zat of stond ik daar. Dan zei
„Het was wel vijf voor twaalf. Die kinderen zijn nu
allemaal tachtigers en negentigers."AndriesKoppejan
nu allemaal tachtigers en negenti
gers."
Eén van zijn waardevolle infor
manten over De Vertrouwen,
Leen Theunisse uit Sint Annaland,
overleed in december vorig jaar.
Koppejan betreurt dat Theunisse
de boekpresentatie in juni niet
meer kan meemaken. Maar Jan
Neef uit Lekkerkerk en broer Arie
uit Zwijndrecht van De Avontuur
en Piet Aarnoudse uit Zwijn
drecht, zoon op de Elizabeth, zijn
uitgenodigd. Net als Cor Schot
Het klipperboek - de titel is
nog niet bekend - is het
derde dat auteur Andries
Koppejan schreef over de Zeeuwse
beroepsvaart. Koppejan, tweede
stuurman op de Pride of Rotter
dam van P&.0 Ferries op de lijn
naar Huil, liet in 2002 Sturen en Tu
ren verschijnen.
„Daarin beschrijf ik zo'n dertig
van de zeventig families die in Zee
land in de beurtschipperij werk
ten. Na de presentatie kreeg ik veel
reacties van mensen die hun schip
wel in de lijst zagen, maar die nog
veel informatie hadden." Dat ver
leidde Koppejan tot een fors na-
AXEL - De 21-jarige Axelaar die
twee maanden terug werd opge
pakt als verdachte van het in
brand steken van het scoutingge-
bouw in zijn woonplaats blijft vast
zitten tot de zaak voor de rechter
komt.
Een politiewoordvoerster wilde gis
teren niet kwijt of de man heeft
bekend, maar meldde dat hij niet
wordt vrijgelaten vóór een rechter
zich over zijn zaak heeft uitgespro
ken. De rechter-commissaris ver
lengde het arrest van de verdachte
half december met negentig da
gen. De woordvoerster van het
Openbaar Ministerie liet destijds -
weten dat de politie de man niet
alleen verdenkt van het in brand
steken van het gebouw. De Axelaar
zou ook verantwoordelijk zijn
voor een aantal inbraken bij de
scouting in 2009 en 2010.
DINSDAG 8 FEBRUARI
AXEL
Gregoriuscentrum, 13.30 uur: Jokeren, bil
jarten, yoga 50+;
Halle, 13.30 uur; Kaarten, biljarten, aero
bics; 14.45 uur: Koersbal;
Het Trefpunt, 13.00 uur: Biljarten, sjoelen;
BRESKENS
Goedertijt, 13.00 uur: Biljarten; 13.30 uur:
Koersbal;
CLINGE
Malpertuus, 13.30 uur: KBO volksdansen,
zingen en biljarten;
Café de Troubadour, 13.30 uur: Kaarten;
GRAAUW
Gemeenschapshuis, 13.00 uur: KBO joke
ren;
HOEK
De bovenhoek, 9.30 uur: Biljarten, gymnas
tiek; 13.30 uur: Kaarten bieden en joke
ren; 19.30 uur: Vertellen in streektaal;
HULST
De Lieve, 9.00 uur: Vrij biljarten, compute
ren, vluchtelingenwerk;13.00 uur: Biljar
ten, computeren; 13.30 uur: Prijskaarten
bieden en jokeren, KBO info;
Blaauwe Hoeve, 9.00 uur: Handwerken;
10.00 uur: Geheugentraining;
Den Dullaert, 13.30 uur: Bridge;
KLOOSTERZANDE
WZC Antonius, 14.00 uur: Biljarten, sjoe
mijn moeder 'waar is Cor?'. Dan
zei mijn vader 'roep hem maar
niet, want anders schrikt-ie'."
Schot kon vanuit zijn hoge post zo
prettig op de dekken van de passe
rende zeeschepen op de Wester-
schelde kijken. Wonen op een
schip met smalle gangboorden -
die bij zware lading vlot onder wa
ter stonden - belemmerde de jon
gen niet in zijn bewegingsvrijheid:
„Ik stapte op de reling en liep zo
naar voren. Als ik op het achter
schip was, liep ik vaak buiten
schrift, de geschiedenis van de
Zeeuwse beurtvaart deel 2: Blikken
Motor uit 2008. Het Zeeuwse Klip
perboek is te beschouwen als een
verfijning van de reeks. Initiator
en mede-auteur is Dennis Hel
mich, Westerscheldeloods en
schipper op De Avontuur en ooit
stagiaire bij Koppejan. Zij geven
het boek uit in eigen beheer.
Het telt circa 290 pagina's, bijna
300 illustraties, waaronder schet
sen van Jan Neef, en zal ongeveer
25 euro kosten. ADZ Vlissingen
verzorgt vormgeving en druk. Inte
kenen kan via
koppejanar@zeelandnet.nl.
len, welfare, pannenkoekenfeest;
KOEWACHT
De Lange Akkers, 10.30 uur: H. Misviering;
15.00 uur: Gymnastiek; 18.30 uur: Koffie
met
OSSENISSE
Hof ter Nesse, 19r30 uur: Jaarvergadering
dorpsraad;
SAS VAN GENT
De Regenboog, 13.00 uur: Biljarten;
SINT - JANSTEEN
De Warande, 13.00 uur: Biljarten; 13.30
uur: koersbal, sjoelen;
SLUISKIL
Het Meulengat, 13.30 uur: KBO kaarten,
biljarten;
TERNEUZEN
De Veste, 10.30 uur: Gymnastiek; 13.00
uur: Biljarten, bridge; 19.00 uur: Dansen;
Buurthuis de Hoeve, 13.30 uur: Biljarten;
Porgy Bess, 19.00 uur: Literaire avond
voor scholieren;
VOGELWAARDE
't Gelaag, 13.30 uur: Kaarten;
WESTDORPE
Zaal Conco rdia, 13.30 uur: KBO koersbal;
WZC Het Verlaet, 10.15 uur: Gymnas
tiek;
IJZENDIJKE
Café Hofzicht, 19.30 uur: Bijeenkomst vi
deoclub Zeeuws-Vlaanderen;
ZUIDDORPE
Soka Plus, 14.00 uur: Koffiemiddag.
boord over het berghout van de
ene naar de andere kant. Toen ik
wat ouder was, liep ik soms over
een strakke meerdraad naar de
wal." Helmich en Koppejan kre
gen stapels oude foto's, verkreukel
de en verschoten familiekiekjes en
fraaie opnamen van stoere sche
pen. Ze spraken ook met Cor Ge-
leijns, zoon en neef van de oprich
ters, die alleen nog foto's heeft van
de aan het einde van de oorlog bij
een brand teloor gegane werf
Het onderzoek van de twee lever
de een schat aan informatie op,
die kan helpen bij het restauratie
werk aan de Avontuur. Over de in
richting en betimmering van de
roef bijvoorbeeld. „Niemand wist
nog hoe die roef er uit had ge
zien", vertelt Koppejan. Dat kan
nu afgeleid worden uit de fami
lie-albums. Foto's van gezellige bij
eenkomsten vQor de stenen haard
in de roef onthullen niet alleen de
houten poot van Bram Aarnoud
se, die hij guitig op tafel heeft ge
legd, maar ook dat op de haard-
mantel een praktische gietijzeren
beugel voorkwam dat de klok over
de rand schoof. „Die schepen hin
gen nogal eens scheef, zie je."
KOEWACHT - De gemeente Terneu-
zen steunt inwoners van Koe
wacht in hun bezwaarschriften te
gen een grote nertsenfokkerij net
over de grens, als die gebouwd zou
worden in strijd met de regels.
Mocht dat het geval zijn, dan
wordt de gemeente Stekene aan
de jas getrokken.
Burgemeester en wethouders ant
woorden dat op vragen van D66
en het CDA.
In Belgisch Koewacht wil de vlak
bij de grens gevestigde nerstenfok-
kerij uitbreiden van 6000 naar
60.000 dieren. Inwoners van Koe
wacht vrezen voor stankoverlast.
Het Terneuzense college zegt er
vooralsnog van uit te gaan dat de
gemeente Stekene alle wettelijke
verplichtingen zal naleven bij de
vergunningverlening voor uitbrei
ding van de nertsenfarm. Voor alle
zekerheid zijn wel de VROM-in-
spectie en de provincie op de
hoogte gesteld van de situatie.
De klipper Elizabeth, zusterschip
TERNEUZEN - Blinde Ed, deelnemer
aan het televisieprogramma X-Fac- j
tor, treedt zaterdag 26 februari op
in 21-plus café Het Bolle Schaep in
de Nieuwstraat in Terneuzen.
Hij wordt door velen getipt voor
een finaleplaats in de populaire te
levisietalentenjacht. 1
Blinde Ed treedt in Het Bolle
Schaep drie maal drie kwartier op.
Het optreden begint om 22.00 uur
en de toegang is gratis. Toegang en- 1
kei voor mensen van 21 jaar en
ouder.
HULST - Dries Eggermont uit Hulst
heeft de hoofdprijs gewonnen in
de Midwinteractie van onderne
mersvereniging Hulst Vestingstad.
Hij mocht voor 1400 euro reis-
cheques in ontvangst nemen. De
tweede prijs was een Sony Ericson
mobiele telefoon ter waarde van
399 euro. Die werd gewonnen
door Renate van Huffel uit Hulst.
Het toeval wil dat beide prijswin
naars in dezelfde straat wonen.
De Zeeuwse Klipper Avontuur verlaat thuishaven Goes, foto Willem Mieras