Lijvig boek over cafés
in het Land van Hulst
hun verhaal
zeeland 21
Uw kind gaat
studeren?
Wij zijn uw bank.
RegioBank^
Bourgondisch leven in Zeeuws-Vlaanderen
Ziekenhuis houdt vast aan de kerst
dinsdag 8 februari 2011
S
Wij zijn de bank bij u in de buurt. Vind uw lokale Adviseur op regiobank.nl
door Harold de Puysseleijr
Aan het begin van de vo
rige eeuw wemelde het
van de cafés in de ge
meente Hulst.
Niet voor niets dus gaat het boek
over honderd jaar cafés in het
Land van Hulst een slordige vijf
honderd pagina's gaat tellen.
Streekauteur Tonny van Kemseke,
alias Denulstenaer, hield de afgelo
pen anderhalfjaar een intensieve
speurtocht in allerlei archieven om
informatie te vinden voor zijn
nieuwste boek. Hij vond er onder
meer bewijs voor de bourgondi-
sche aard van de Oost-Zeeuws-Vla
mingen in vergelijking met hun
provinciegenoten. In 1923 waren er
drie keer zoveel cafés in het Land
van Hulst dan in de rest van Zee
land.
De plaatselijke vertegenwoordigers
van het Kruisverbond, de toenma
lige vereniging van geheelonthou
ders, vonden er argumenten in
'om dringend aan te dringen op be
perking van het herbergwezen in
deze streek, gelet op deze wanver
houding'.
Behalve over de sociale eigenschap
pen van de gemiddelde Oost-
Zeeuws-Vlaming geven de cijfers
ook een indicatie voor de onderne
mingsgeest van de bevolking. Be
gin twintigste eeuw schoten de
huiskamercafés er als de spreek
woordelijke paddenstoelen uit de
grond. In de crisisjaren was dat
een van de meer voor de hand lig
gende manieren om aan extra in
komsten te komen. Volgens de
wet mochten er bijvoorbeeld in
Clinge veertien cafévergunningen
worden uitgegeven in de dertiger
jaren, terwijl er 71 etablissementen
waren; op 48 Clingenaren was er
één café. Daar was ook de gemeen
te goed mee, want de vergunnin
gen brachten geld in het laatje.
Het kleinste café dat Van Kemseke
heeft gevonden, mat twaalf vier
kante meter. Ook daar werd een
vergunning voor afgegeven.
De overheid besloot op zeker mo
ment in te grijpen en een wet in
1932 maakte een eind aan de wild
groei. De inspectie op de naleving
van de horecawet was tussen bei
de wereldoorlogen zeer actief en
keurde soms een etablissement af
omdat de ruimte vijf centimeter te
laag was, of omdat er een tekort
aan lichtinval was van nauwelijks
een halve vierkante meter.
„Het zal nu niet beter zijn, maar
ook toen al kon men er niet mee
lachen als er een inspecteur langs
kwam", zegt Van Kemseke.
Na de Tweede Wereldoorlog
verdwenen de meeste huiska
merkroegjes. Door de periode van
wederopbouw en de stijgende wel
vaart waren de extra inkomsten
uit de drankverkoop voor de mees
te uitbaters niet zo hard meer no
dig. Het caféboek wordt voorzien
van vele foto's en plattegronden.
Het behandelt niet alleen het ont
staan van herbergen en brouwe
rijen, maar ook de geschiedenis
van het bier, de drankwetgeving
en diverse caféspelen, waaronder
uiteraard kaarten.
„De leukste anekdote die ik daar
over ben tegengekomen gaat over
een prijskaarting in café De
Vischmarkt, waar 36 kaarters ieder
een kwartje inlegden om te strij
den voor een levende ezel. Tijdens
de kaarting werd dat beest echter
zat gevoerd met pinten waardoor
het op zeker moment door zijn
hoeven zakte." Het artikel hierover
in het Hulster Blad sluit af met de
zin 'aangenaam is het ons te kun
nen meededelen dat van mishan
deling niet in het minste sprake is
geweest.'
Van Kemseke is nog op zoek naar
verhalen en foto's om zijn boek af
te kunnen maken, vooral over de
café's vanaf 1970 omdat die infor
matie nog niet openbaar is. „Niet
alleen foto's van cafés, maar zeker
ook van uitbaters, om de kroegen
'een gezicht' te kunnen geven."
Het boek wordt zaterdag 19 novem
ber om .13.30 uur in café De Kroon
te Sint Jansteen gepresenteerd.
Daar vindt dan eerst een lezing
plaats over thuis bier brouwen,
met aansluitend een woordje van
de auteur.
van De Avontuur, in 1917 aan de Middelburgse kade. foto uit besproken boek
Onderdeel ran SNS REAAL
OOSTBURG - Bij het ziekenhuis in Oostburg wijzen de lampjes van een kerst
boom bezoekers van het avondlijke bezoekuur nog steeds de weg naar de
ingang. Medewerkers doen dagelijks aan het eind van de middag trouw de
lichtjes aan. Al worden de dagen langzaam langer, het ziekenhuis blijft daar
door in gezellige, winterse sferen. foto Peter Nicolai